Σε μια ιδιαίτερα φορτισμένη γεωπολιτική συγκυρία, ο Βλαντιμίρ Πούτιν παραχώρησε τη μαραθώνια ετήσια συνέντευξη Τύπου του, επιχειρώντας να διαμορφώσει το αφήγημα της Μόσχας για τον πόλεμο στην Ουκρανία και να απαντήσει στις πρόσφατες αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη χρηματοδότηση του Κιέβου.
Η μαραθώνια διαδικασία και ο εσωτερικός απολογισμός
Ο 73χρονος Ρώσος πρόεδρος, που βρίσκεται στην εξουσία εδώ και ένα τέταρτο του αιώνα, πραγματοποιεί την ετήσια αυτή συνέντευξη από το 2001. Η διαδικασία διαρκεί συνήθως αρκετές ώρες και μεταδίδεται ζωντανά, αποτελώντας ένα μοναδικό πολιτικό γεγονός για τη Ρωσία.
Πέρα από τη διεθνή πολιτική, η συνέντευξη λειτουργεί και ως βήμα για την ανάδειξη εσωτερικών προβλημάτων, με τον Πούτιν να απαντά σε ερωτήσεις πολιτών σχετικά με τα νοσοκομεία, την εκπαίδευση και τις κοινωνικές υποδομές. Σύμφωνα με το Κρεμλίνο, περισσότερες από δύο εκατομμύρια ερωτήσεις υποβλήθηκαν φέτος, ταξινομημένες με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης, με τα κοινωνικά ζητήματα να κατέχουν κεντρική θέση.
Η Ουκρανία στο επίκεντρο από την πρώτη στιγμή
Η πρώτη ερώτηση που δέχθηκε ο Ρώσος πρόεδρος αφορούσε την κατάσταση στην Ουκρανία και τις προοπτικές ειρηνικής συμφωνίας. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν δήλωσε ότι, κατά την εκτίμησή του, το Κίεβο «δεν είναι έτοιμο για διαπραγματεύσεις», αντιπαραβάλλοντας τη θέση ότι η Ρωσία «είναι έτοιμη και επιθυμεί να τερματίσει τη σύγκρουση με ειρηνικά μέσα». Παράλληλα, κατηγόρησε την ουκρανική ηγεσία ότι αρνείται τη διπλωματική διέξοδο, αν και αναγνώρισε πως υπάρχουν «κάποια σήματα» που θα μπορούσαν να υποδηλώνουν διάθεση διαλόγου.
«Η Ουκρανία ξεκίνησε τον πόλεμο»
Σε μια από τις πιο αμφιλεγόμενες τοποθετήσεις του, ο Πούτιν υποστήριξε ότι το Κίεβο «ξεκίνησε τον πόλεμο στην ανατολική Ουκρανία» το 2022, επαναλαμβάνοντας το επιχείρημα ότι η ουκρανική κυβέρνηση δεν επέτρεψε στους πληθυσμούς των επίμαχων περιοχών να «επιλέξουν τον τρόπο ζωής τους». Σύμφωνα με τον Ρώσο πρόεδρο, η Μόσχα θα μπορούσε να δεχθεί τον τερματισμό της σύγκρουσης μόνο στη βάση των «αρχών που περιέγραψε πέρυσι», οι οποίες, όπως είπε, αφορούν την αντιμετώπιση των «βαθύτερων αιτιών» του πολέμου.
Ενημέρωση από το πεδίο της μάχης
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν προχώρησε και σε εκτενή ενημέρωση για την κατάσταση στο μέτωπο, υποστηρίζοντας ότι «ο εχθρός υποχωρεί προς όλες τις κατευθύνσεις» και ότι η «στρατηγική πρωτοβουλία» έχει περάσει στη Ρωσία. Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην εκδίωξη ουκρανικών δυνάμεων από τη ρωσική περιοχή του Κουρσκ, παρουσιάζοντάς την ως απόδειξη της ρωσικής υπεροχής.
Σύμφωνα με όσα ανέφερε, η Ρωσία ελέγχει σχεδόν το 20% της ουκρανικής επικράτειας, συμπεριλαμβανομένης της Κριμαίας, ολόκληρης της Λουχάνσκ και μεγάλων τμημάτων των περιοχών Ντονέτσκ, Χερσώνας και Ζαπορίζια. Υπενθύμισε, επίσης, ότι μόνο το 2025 οι ρωσικές δυνάμεις κατέλαβαν περίπου 5.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα ουκρανικού εδάφους.
Αντιδράσεις Πούτιν στο ευρωπαϊκό σχέδιο χρηματοδότησης της Ουκρανίας
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν τοποθετήθηκε με ιδιαίτερα αιχμηρό τρόπο απέναντι στην απόφαση των ηγετών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να χρηματοδοτήσουν την άμυνα της Ουκρανίας μέσω κοινού δανεισμού για τα επόμενα δύο χρόνια, αποφεύγοντας τελικά την άμεση χρήση των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
Ο Ρώσος πρόεδρος χαρακτήρισε την προοπτική αξιοποίησης των «παγωμένων» ρωσικών κεφαλαίων ως πράξη «ληστείας», ξεκαθαρίζοντας ότι η Μόσχα προτίθεται να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της μέσω της δικαστικής οδού. Όπως υποστήριξε, το σχέδιο αυτό δεν προχώρησε επειδή θα είχε «βαριές συνέπειες για όσους επιχειρούσαν να το εφαρμόσουν».
Παράλληλα, ο Πούτιν προειδοποίησε ότι μια τέτοια κίνηση θα έπληττε σοβαρά την αξιοπιστία του ευρώ και τη σταθερότητα της ευρωζώνης, στέλνοντας, κατά την άποψή του, αρνητικά μηνύματα στις διεθνείς αγορές και υπονομεύοντας την εμπιστοσύνη των επενδυτών.
«Οι Ευρωπαίοι συμπεριφέρονται σαν κλέφτες»
Σε ακόμη πιο σκληρή γλώσσα, ο Ρώσος πρόεδρος κατηγόρησε ανοιχτά την Ευρωπαϊκή Ένωση για απόπειρα κατάσχεσης ρωσικών περιουσιακών στοιχείων, δηλώνοντας ότι πρόκειται για κλοπή που γίνεται «σε κοινή θέα».
«Η κλοπή συνήθως γίνεται κρυφά, εδώ όμως γίνεται δημόσια», ανέφερε χαρακτηριστικά, προειδοποιώντας για «σοβαρές συνέπειες» όσους στοχοποιούν ρωσικά κεφάλαια και παρομοιάζοντάς τους με «διαρρήκτες».
Ο Πούτιν τόνισε επίσης ότι η επιλογή του δανεισμού θα επιβαρύνει περαιτέρω τους ευρωπαϊκούς προϋπολογισμούς, καθιστώντας δυσκολότερη τη δημοσιονομική διαχείριση για πολλές χώρες της ΕΕ. Παράλληλα, υποστήριξε ότι η κατάσχεση ρωσικών κεφαλαίων θα προκαλούσε ανεπανόρθωτη ζημιά στη ζώνη του ευρώ, σημειώνοντας πως «όταν ξεκινήσει μια τέτοια διαδικασία, δεν υπάρχει επιστροφή».
Τέλος, επανέλαβε ότι η Μόσχα θα προσφύγει στη Δικαιοσύνη και προειδοποίησε πως, αργά ή γρήγορα, η Ευρώπη θα αναγκαστεί να επιστρέψει όσα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία έχει δεσμεύσει.
Ανταλλαγή σορών εν μέσω πολέμου
Την ώρα που η συνέντευξη βρισκόταν σε εξέλιξη, το Κρεμλίνο ανακοίνωσε ανταλλαγή σορούς νεκρών στρατιωτών μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Σύμφωνα με τον σύμβουλο του Ρώσου προέδρου, Βλαντιμίρ Μεντίνσκι, η Μόσχα παρέδωσε στο Κίεβο τις σορούς 1.000 Ουκρανών στρατιωτών, ενώ παρέλαβε 26 σορούς Ρώσων, μια εξέλιξη που υπογραμμίζει το βαρύ ανθρώπινο κόστος της σύγκρουσης.
Ρωσική οικονομία
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν έκανε αναφορά στην πορεία της ρωσικής οικονομίας, σε μια συγκυρία όπου, παρά την ανθεκτικότητα που επέδειξε τα προηγούμενα χρόνια, αρχίζουν να διαφαίνονται ξεκάθαρα σημάδια κόπωσης.
Η οικονομία που στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην πολεμική παραγωγή κατέγραψε ρυθμούς ανάπτυξης 4,1% το 2023 και 4,3% το 2024, αντέχοντας την πίεση των δυτικών κυρώσεων. Ωστόσο, το 2025 η αναπτυξιακή αυτή ώθηση φαίνεται να εξασθενεί σημαντικά.
Καθοριστικό ρόλο στην επιβράδυνση διαδραματίζουν τα υψηλά επιτόκια της κεντρικής τράπεζας, τα οποία έχουν υιοθετηθεί για να συγκρατήσουν τον πληθωρισμό, ο οποίος τροφοδοτείται εν μέρει από τις αυξημένες στρατιωτικές δαπάνες. Ταυτόχρονα, οι έντονες ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό επιβαρύνουν περαιτέρω την οικονομική δραστηριότητα.
Ενδεικτικό της τάσης αυτής είναι το γεγονός ότι, σύμφωνα με τη ρωσική στατιστική υπηρεσία, το ΑΕΠ αυξήθηκε μόλις κατά 0,6% σε ετήσια βάση το τρίτο τρίμηνο.
Η μαραθώνια συνέντευξη του Βλαντιμίρ Πούτιν συνεχίζεται, με τη Μόσχα να επιχειρεί να στείλει σαφή μηνύματα τόσο προς το εσωτερικό ακροατήριο όσο και προς τη Δύση, σε μια περίοδο που ο πόλεμος στην Ουκρανία παραμένει στο επίκεντρο των διεθνών εξελίξεων.
Διαβάστε επίσης:
Ουκρανία: Το «ευχαριστώ» του Ζελένσκι στους ηγέτες της ΕΕ για την χρηματοοικονομική στήριξη
