Σε φάση κλιμάκωσης εισέρχεται η πολιτική αντιπαράθεση για την υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ, καθώς τις επόμενες ημέρες αναμένεται η αποστολή της δικογραφίας στη Βουλή, με τις αναφορές σε πολιτικά πρόσωπα να δημιουργούν νέα δεδομένα. Το ζήτημα των αγροτικών επιδοτήσεων αρχίζει να παίρνει τη «σκυτάλη» από την υπόθεση των Τεμπών, εισάγοντας ένα διαφορετικό αλλά εξίσου φορτισμένο σκηνικό ελέγχου και ευθυνών.
Η υπόθεση αφορά κυρίως παρατυπίες στις δηλώσεις επιδοτούμενων εκτάσεων, εικονικά βοσκοτόπια, αλλά και σχήματα με βιολογική μελισσοκομία και κτηνοτροφία, σύμφωνα με αποκαλύψεις της Καθημερινής. Το πρόστιμο ύψους 415 εκατ. ευρώ που έχει ήδη επιβληθεί από τις ευρωπαϊκές αρχές έχει προκαλέσει πολιτικές αναταράξεις, ενώ παραμένει ανοιχτό το ενδεχόμενο επιβολής και νέων προστίμων, καθώς οι έρευνες στις Βρυξέλλες βρίσκονται σε εξέλιξη.
Στο μικροσκόπιο δύο πρώην υπουργοί
Σύμφωνα με διαθέσιμες πληροφορίες, τα ονόματα των Μάκη Βορίδη και Λευτέρη Αυγενάκη φέρονται να περιλαμβάνονται στη δικογραφία, που έχει φτάσει στα χέρια της Εισαγγελίας και πλέον βαδίζει προς το Κοινοβούλιο. Τα ερωτήματα που ανακύπτουν σχετίζονται με τη μαζική αύξηση των αγροτών-δικαιούχων επιδοτήσεων σε συγκεκριμένες περιοχές, χωρίς επαρκή αιτιολόγηση, αλλά και με τις μεθοδολογίες πιστοποίησης σε προγράμματα βιολογικής παραγωγής.
Ενδεικτική ήταν η τοποθέτηση του πρώην υπουργού Δικαιοσύνης Κώστα Τσιάρα, ο οποίος δήλωσε ότι «δεν πληρώνονται οι ενισχύσεις για βιολογική κτηνοτροφία και μελισσοκομία, καθώς έχουν δηλωθεί κυψέλες και εκτάσεις που δεν συμβαδίζουν με την πραγματικότητα».
Η κυβέρνηση επιχειρεί διαχωρισμό περιόδων
Από την κυβερνητική πλευρά επισημαίνεται ότι οι έλεγχοι ξεκινούν από το 2016, άρα η υπόθεση έχει διαχρονικό χαρακτήρα και «δεν περιορίζεται στην περίοδο διακυβέρνησης της ΝΔ». Κυβερνητικά στελέχη σημειώνουν επίσης ότι η κάθε υπόθεση θα αξιολογηθεί κατά περίπτωση, υπονοώντας ότι το μοντέλο fast track που εφαρμόστηκε στην υπόθεση Τριαντόπουλου για τα Τέμπη δεν θα εφαρμοστεί κατ’ ανάγκη ξανά.
Στελέχη της πλειοψηφίας δεν κρύβουν την ανησυχία ότι ορισμένα κόμματα της αντιπολίτευσης επιχειρούν να αξιοποιήσουν το θέμα πολιτικά, διατυπώνοντας την εκτίμηση πως αν τεθεί πρόταση για σύσταση Προανακριτικής με ελλιπή επιχειρηματολογία, αυτή δεν θα στηριχθεί από τη ΝΔ. Όπως λένε χαρακτηριστικά, «θα πρέπει να αξιολογηθεί πρώτα το περιεχόμενο της δικογραφίας και όχι απλώς η αναφορά ονομάτων».
Το ΠΑΣΟΚ στον ρόλο του καταλύτη
Το ΠΑΣΟΚ, με 30 βουλευτές, έχει θεσμικά τη δυνατότητα να ζητήσει την σύσταση νέας Προανακριτικής Επιτροπής. Σύμφωνα με πηγές του κόμματος, το ενδεχόμενο αυτό βρίσκεται υπό διερεύνηση, αν και ορισμένα στελέχη εμφανίζονται ήδη πιο αποφασιστικά.
Ο Παύλος Χρηστίδης δήλωσε στη Βουλή ότι «η κυβέρνηση προσπαθεί να διαχύσει τις ευθύνες» και κάλεσε να αποδοθούν ευθύνες, όπου κι αν εντοπίζονται, είτε σε προηγούμενες κυβερνήσεις είτε στη σημερινή. Από πλευράς ΣΥΡΙΖΑ, ο Σωκράτης Φάμελλος ανέβασε τους τόνους, χαρακτηρίζοντας την υπόθεση «σκάνδαλο Μητσοτάκη» και υποστηρίζοντας πως η διαδοχική αλλαγή έξι προέδρων στον ΟΠΕΚΕΠΕ και πέντε υπουργών δεν μπορεί να είναι “τυχαία”.
Το ΚΚΕ μέσω του Νίκου Καραθανασόπουλου έθεσε πιο πρακτικό ζήτημα: το πρόστιμο, λέει, πρέπει να το πληρώσουν όσοι πήραν τις ενισχύσεις παράνομα και όσοι τις ενέκριναν, όχι οι φορολογούμενοι.
Πολιτική κόπωση ή νέα μετωπική;
Παρά τις προσπάθειες της κυβέρνησης να κλείσει τον κύκλο της έντασης με την υπόθεση των Τεμπών, η νέα δικογραφία για τον ΟΠΕΚΕΠΕ διατηρεί το πολιτικό θερμόμετρο υψηλά, ιδίως με το ενδεχόμενο σύστασης νέας εξεταστικής ή προανακριτικής.
Το βασικό ερώτημα που θα κριθεί τις επόμενες εβδομάδες είναι αν η υπόθεση αυτή θα επεκταθεί θεσμικά, οδηγώντας σε κοινοβουλευτική έρευνα με πολιτικό αποτύπωμα, ή αν θα περιοριστεί σε επίπεδο διοικητικών και ποινικών ευθυνών, στο πλαίσιο της εν εξελίξει έρευνας της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας.
Όπως επισημαίνουν έμπειροι κοινοβουλευτικοί, «το εύρος της υπόθεσης, η εμπλοκή ευρωπαϊκών κονδυλίων και η πολιτική φόρτιση γύρω από την αγροτική πολιτική καθιστούν την υπόθεση πολιτικά εύφλεκτη και θεσμικά σύνθετη».