Σημαντική συζήτηση προκάλεσαν χθες στις Ηνωμένες Πολιτείες τα πρώτα αποσπάσματα απόρρητης έκθεσης της Στρατιωτικής Υπηρεσίας Πληροφοριών του Πενταγώνου (DIA), σχετικά με την αποτελεσματικότητα των αεροπορικών πληγμάτων των ΗΠΑ εναντίον ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων. Σύμφωνα με τα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης που αποκάλυψαν την έκθεση, οι βομβαρδισμοί της Κυριακής 23 Ιουνίου «δεν κατέστρεψαν ουσιωδώς τις υπόγειες εγκαταστάσεις», αλλά απλώς καθυστέρησαν για μερικούς μήνες την εξέλιξη του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν.
Η διαβαθμισμένη έκθεση, βασισμένη σε παρατηρήσεις της CENTCOM, φέρεται να επισημαίνει ότι στην εγκατάσταση του Φορντό καταστράφηκαν μόνο οι είσοδοι, ενώ οι υπόγειες υποδομές παρέμειναν λειτουργικές. Επίσης, γίνεται λόγος για πιθανή προηγούμενη απομάκρυνση αποθεμάτων εμπλουτισμένου ουρανίου από πλευράς Ιράν, ενόψει ενδεχόμενου πλήγματος.
Η απάντηση Τραμπ για Ιράν: «Απόλυτος αφανισμός»
Σε πλήρη αντίθεση με τις πληροφορίες της DIA, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επιμένει ότι οι βομβαρδισμοί πέτυχαν τον σκοπό τους. Σε ανάρτηση του στο Truth Social, με όλα τα γράμματα κεφαλαία, ανέφερε: «Οι πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Ιράν έχουν καταστραφεί τελείως!». Παράλληλα, κατηγόρησε τα μέσα ενημέρωσης που μετέδωσαν την έκθεση, και ειδικά το CNN, για «διαρροή ψευδών ειδήσεων» από «χαμηλόβαθμες» πηγές με πολιτικά κίνητρα.
Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Κάρολαϊν Λέβιτ κατηγόρησε ευθέως το CNN για «κατευθυνόμενη παραπληροφόρηση» και για απόπειρα υπονόμευσης της κυβέρνησης, αλλά και «δυσφήμισης» των πιλότων που έφεραν εις πέρας την επιχείρηση.
Ανησυχία στο Συμβούλιο Ασφαλείας για το μέλλον του JCPOA
Η νέα στρατιωτική ένταση αναζωπύρωσε τη διεθνή ανησυχία για την πορεία του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης (JCPOA), της συμφωνίας του 2015 για τον έλεγχο του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν. Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ συνεδρίασε για το ζήτημα τη Δευτέρα, με φόντο την εφαρμογή του Ψηφίσματος 2231 και τις προκλήσεις που έχουν ενταθεί.
Η Αναπληρώτρια Γενική Γραμματέας του ΟΗΕ για Πολιτικές Υποθέσεις Ρόζμαρι ΝτιΚάρλο εξέφρασε απογοήτευση, σημειώνοντας ότι «οι στόχοι του Ψηφίσματος και της συμφωνίας δεν έχουν πλήρως επιτευχθεί», ενώ η συμφωνία εκπνέει σε λιγότερους από τέσσερις μήνες. Υπογράμμισε ότι το πρόγραμμα του Ιράν θα έπρεπε να είναι αποκλειστικά ειρηνικό, με παράλληλη άρση κυρώσεων και ενισχυμένους μηχανισμούς παρακολούθησης.
Ορατός ο κίνδυνος στρατηγικού αδιεξόδου
Το αμερικανικό πλήγμα ήρθε σε μια περίοδο κατά την οποία το Ιράν επιταχύνει την εμπλουτιστική του δραστηριότητα, ενώ οι διπλωματικοί δίαυλοι με την Τεχεράνη παραμένουν αδρανείς. Εάν επιβεβαιωθεί η μικρή διάρκεια αναστολής του προγράμματος, όπως σημειώνουν οι «New York Times» και η «Washington Post», τότε η στρατηγική πίεσης ενδέχεται να αποδειχθεί ανεπαρκής, ενισχύοντας τις ανησυχίες για μια πιθανή κλιμάκωση.
Στο μεταξύ, διπλωματικές πηγές εκφράζουν προβληματισμό για το ενδεχόμενο μετατροπής του πυρηνικού ζητήματος σε πεδίο εσωτερικής αντιπαράθεσης στις ΗΠΑ, με τους βομβαρδισμούς να αξιοποιούνται πολιτικά ενόψει των εκλογών. Το μόνο βέβαιο είναι πως η ισορροπία στην ευρύτερη Μέση Ανατολή παραμένει εύθραυστη.