Το σκάνδαλο που έχει ξεσπάσει γύρω από τον ΟΠΕΚΕΠΕ δεν περιορίζεται πλέον μόνο στα ελληνικά μέσα, καθώς έχει τραβήξει το ενδιαφέρον κορυφαίων διεθνών δημοσιογραφικών οργανισμών, οι οποίοι το καλύπτουν εκτενώς. Ανάμεσά τους και το Politico, το οποίο δημοσίευσε αναλυτικό ρεπορτάζ με τίτλο: «Το ελληνικό αγροτικό σκάνδαλο προκαλεί παραιτήσεις κορυφαίων κυβερνητικών στελεχών», συνοδευόμενο από φωτογραφίες των Μάκη Βορίδη και Λευτέρη Αυγενάκη, και υπότιτλο: «Ευρωπαίοι εισαγγελείς κατηγορούν δύο πρώην υπουργούς για απάτη με κονδύλια της ΕΕ».
Σύμφωνα με το Politico, αρκετοί ανώτατοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι από την κεντροδεξιά κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη υπέβαλαν τις παραιτήσεις τους την Παρασκευή, μετά την εμπλοκή των ονομάτων τους σε φάκελο του Ευρωπαίου Εισαγγελέα που συνδέεται με εκτεταμένο σκάνδαλο καταχρήσεων στον ευρωπαϊκό αγροτικό προϋπολογισμό.
Μεταξύ όσων παραιτήθηκαν είναι ο υπουργός Μετανάστευσης Μάκης Βορίδης, οι υφυπουργοί Τάσος Χατζηβασιλείου (Εξωτερικών), Διονύσης Σταμενίτης (Αγροτικής Ανάπτυξης) και Χρήστος Μπουκώρος (Ψηφιακής Διακυβέρνησης), καθώς και ο γενικός γραμματέας Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Γιώργος Στρατάκος.
Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία διερευνά δεκάδες περιπτώσεις στις οποίες Έλληνες φέρεται να έλαβαν ευρωπαϊκές επιδοτήσεις για βοσκοτόπια που ούτε κατείχαν ούτε είχαν μισθώσει ή για αγροτικές εργασίες που δεν πραγματοποίησαν ποτέ, με αποτέλεσμα οι νόμιμοι αγρότες να στερηθούν χρηματοδοτήσεις που δικαιούνταν. Η πολύχρονη αυτή απάτη, που αφορά ποσά πολλών εκατομμυρίων ευρώ, είχε απασχολήσει και παλαιότερα το POLITICO με σχετική έρευνα.
Πριν από λίγες ημέρες, η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία διαβίβασε στη Βουλή στοιχεία για την ενδεχόμενη εμπλοκή «σε ποινικά αδικήματα» δύο πρώην υπουργών που διαχειρίστηκαν το χαρτοφυλάκιο της αγροτικής ανάπτυξης και τροφίμων.
Πρόκειται για τον Μάκη Βορίδη, ο οποίος διετέλεσε υπουργός Γεωργίας από το 2021 έως το 2023 και κατόπιν υπουργός Μετανάστευσης, καθώς και τον Λευτέρη Αυγενάκη, που είχε αναλάβει το ίδιο χαρτοφυλάκιο από το 2023 έως το 2024 και πλέον είναι βουλευτής.
Στην Ελλάδα, η Δικαιοσύνη για νυν ή πρώην μέλη της κυβέρνησης ασκείται αποκλειστικά από τη Βουλή, γεγονός που περιορίζει την αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας να κινήσει διώξεις, παρότι έχει ευρεία εντολή για τη διερεύνηση καταχρήσεων κονδυλίων της ΕΕ. Το Politico σημειώνει πως οι ευρωπαϊκές αρχές θεωρούν ότι αυτή η διάταξη παραβιάζει τον θεσμικό κανονισμό της Ένωσης.
Ο ογκώδης φάκελος, που παραδόθηκε στο ελληνικό κοινοβούλιο, περιλαμβάνει περίπου 3.000 σελίδες και περιγράφει, σύμφωνα με πηγές που τον έχουν διαβάσει, ένα δίκτυο «εγκληματικής οργάνωσης» στο οποίο συμμετείχαν στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ, αλλά και πολιτικά πρόσωπα και άτομα που κατηγορούνται πως εκμεταλλεύτηκαν ευρωπαϊκά κονδύλια αποσπώντας παράνομα επιδοτήσεις.
Το κύκλωμα φέρεται να είχε ισχυρή δράση στην Κρήτη.
Ο Βορίδης και ο Αυγενάκης κατηγορούνται για κατάχρηση ευρωπαϊκών κονδυλίων, ωστόσο και οι δύο αρνούνται τις κατηγορίες.
Η δικογραφία φέρεται να περιλαμβάνει τα ονόματα συνολικά 15 βουλευτών, εκ των οποίων 13 ανήκουν στη Νέα Δημοκρατία και οι υπόλοιποι δύο στο ΠΑΣΟΚ και στον ΣΥΡΙΖΑ, καθώς και ονόματα περιφερειακών υπαλλήλων και πρώην στελεχών φορέων.
Θρασύτατες συνομιλίες
Το POLITICO κάνει λόγο για «εντυπωσιακά θρασύτατες» συνομιλίες που καταγράφηκαν και περιλαμβάνονται στον φάκελο, οι οποίες, σύμφωνα με τους εισαγγελείς, αποδεικνύουν το πώς στελέχη συζητούσαν να παραπλανήσουν τις ευρωπαϊκές αρχές ή να ζητήσουν εξυπηρετήσεις για εκλογική πελατεία.
Στις καταθέσεις που περιέχονται στη δικογραφία, οι πρώην πρόεδροι του ΟΠΕΚΕΠΕ, Γρηγόρης Βάρρας και Ευάγγελος Σημανδράκος, δηλώνουν πως απομακρύνθηκαν από τα καθήκοντά τους από τον Αυγενάκη και τον Βορίδη επειδή προσπάθησαν να μπλοκάρουν ύποπτες πληρωμές.
«Πολυάριθμες απομαγνητοφωνημένες συνομιλίες που συμπεριλαμβάνονται στη δικογραφία αποκαλύπτουν τη δράση εγκληματικών ομάδων που επιδίωκαν να αποσπάσουν παράνομες επιδοτήσεις, ενώ παράλληλα εμπόδιζαν τους ουσιαστικούς ελέγχους που θα μπορούσαν να αποτρέψουν τις απάτες», αναφέρει σημείωμα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, σύμφωνα με πηγές που το έχουν διαβάσει.
Στο ίδιο έγγραφο σημειώνεται ότι η απαίτηση για παραίτηση του πρώην προέδρου του ΟΠΕΚΕΠΕ, Γρηγόρη Βάρρα, φαίνεται να έβαλε φρένο σε προσπάθειες να εγκαθιδρυθούν πιο διαφανείς διαδικασίες, επιτρέποντας στο κύκλωμα να συνεχίσει ανενόχλητο τις παράνομες ενέργειες του.
Νωρίτερα αυτό τον μήνα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επέβαλε πρόστιμο ύψους περίπου 400 εκατ. ευρώ στην Ελλάδα, εξαιτίας πλημμελούς διαχείρισης των γεωργικών επιδοτήσεων και ανεπαρκών ελέγχων.
Σύμφωνα με Έλληνες και Ευρωπαίους αξιωματούχους στον τομέα της γεωργίας, αναμένονται και νέες κυρώσεις. Η ελληνική κυβέρνηση έχει ανακοινώσει ότι προγραμματίζει το κλείσιμο του ΟΠΕΚΕΠΕ ως το επόμενο έτος, με τις πληρωμές προς τους αγρότες να περνούν πλέον στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων.