Μια σημαντική θεσμική παρέμβαση υπέρ της ευρωπαϊκής βιομηχανίας λιπασμάτων και των μικρομεσαίων επιχειρήσεων του κλάδου, πέτυχαν οι ευρωβουλευτές του ΠΑΣΟΚ, Γιάννης Μανιάτης, Σάκης Αρναούτογλου και Νίκος Παπανδρέου, μέσω κοινής ερώτησης προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
του Κώστα Τσιτούνα
Αντικείμενο της πρωτοβουλίας τους αποτέλεσε το υψηλό ενεργειακό κόστος, η εξάρτηση από εισαγόμενες πρώτες ύλες και η ανάγκη για ουσιαστική στήριξη των ΜμΕ που δραστηριοποιούνται σε έναν στρατηγικής σημασίας κλάδο για την αγροτική παραγωγή και την επισιτιστική ασφάλεια της Ε.Ε.
Αναγνώριση της ευαλωτότητας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Στην απάντησή του, ο Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της Επιτροπής Κυρίλλ Σεζουρνέ αναγνωρίζει την ευαλωτότητα του τομέα των λιπασμάτων, λόγω των παγκόσμιων διακυμάνσεων στις τιμές ενέργειας και της έλλειψης εγχώριων πρώτων υλών. Τονίζει ότι η Ε.Ε. εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές, γεγονός που καθιστά τον κλάδο εκτεθειμένο σε εξωγενείς κρίσεις – όπως φάνηκε στην πρόσφατη ενεργειακή αναταραχή, όταν το 70% των εργοστασίων λιπασμάτων στην Ευρώπη διέκοψαν τη λειτουργία τους.
Στρατηγικές παρεμβάσεις για στήριξη του κλάδου
Η απάντηση της Επιτροπής συνοδεύεται από συγκεκριμένες παρεμβάσεις, που στόχο έχουν την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της βιωσιμότητας του ευρωπαϊκού κλάδου λιπασμάτων:
-
Σχέδιο δράσης για οικονομικά προσιτή ενέργεια, με στόχο τη μείωση του ενεργειακού κόστους στους ενεργοβόρους τομείς.
-
Ειδικό σχέδιο για τη χημική βιομηχανία, που περιλαμβάνει μέτρα στήριξης και απλοποίησης του θεσμικού πλαισίου.
-
Αναθεώρηση του κανονισμού για τα προϊόντα λίπανσης, με στόχο την αποσυμφόρηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων από τις δυσανάλογες διοικητικές επιβαρύνσεις.
-
Λειτουργία Παρατηρητηρίου Αγοράς Λιπασμάτων, για τη βελτίωση της διαφάνειας και της εποπτείας τιμών και αποθεμάτων.
-
Χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως το Ταμείο Καινοτομίας και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Υδρογόνου, που μπορούν να στηρίξουν επενδύσεις σε βιώσιμες και καινοτόμες λύσεις.
Βήμα προς την επισιτιστική αυτονομία
Έμφαση δίνεται επίσης στη σταδιακή αντικατάσταση των ανόργανων λιπασμάτων με οργανικά, μέσα από τη νέα Κοινή Γεωργική Πολιτική (ΚΓΠ), που προβλέπει την εφαρμογή αυτής της στρατηγικής στο 15,5% των αγροτικών εκτάσεων της Ε.Ε. έως το 2027. Στόχος είναι να ενισχυθεί η κυκλική διαχείριση θρεπτικών ουσιών και να περιοριστεί η εξάρτηση από κρίσιμες εισαγόμενες πρώτες ύλες.
Η Επιτροπή αναγνωρίζει ότι το πλαίσιο της ΚΓΠ μπορεί να στηρίξει και εθνικά σχέδια δράσης, δίνοντας στα κράτη-μέλη τη δυνατότητα να κατευθύνουν κονδύλια και πολιτικές προς τις εγχώριες ανάγκες, όπως για παράδειγμα σε χώρες με έντονη αγροτική δραστηριότητα, όπως η Ελλάδα.
ΠΑΣΟΚ: «Δεν ζητάμε προνόμια – ζητάμε στρατηγική»
Με κοινή τους δήλωση, οι ευρωβουλευτές του ΠΑΣΟΚ χαιρέτισαν την απάντηση της Επιτροπής, υπογραμμίζοντας ότι η Ευρώπη αρχίζει να αντιλαμβάνεται την ανάγκη για αυτάρκεια και στρατηγικό σχεδιασμό στον κρίσιμο αυτό τομέα.
Όπως σημείωσαν:
«Χωρίς παραγωγή λιπασμάτων δεν υπάρχει επισιτιστική ασφάλεια. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις του κλάδου – και οι Έλληνες αγρότες – δεν ζητούν προνόμια. Ζητούν στρατηγική και πράξεις, όχι γενικόλογες υποσχέσεις. Και εμείς θα συνεχίσουμε να πιέζουμε για συγκεκριμένα μέτρα».
Παράλληλα, κάλεσαν την Επιτροπή να προχωρήσει άμεσα στην υλοποίηση των δεσμεύσεων της, με ισότιμη στήριξη για όλες τις επιχειρήσεις του τομέα, ώστε να διασφαλιστούν η παραγωγή τροφίμων, η προσβασιμότητα των αγροτών στα λιπάσματα και η ανθεκτικότητα της ευρωπαϊκής γεωργίας.
Η εξέλιξη αυτή συνιστά ένα θετικό βήμα για την ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα, αλλά και για τη θωράκιση της παραγωγικής και διατροφικής κυριαρχίας της Ευρώπης σε έναν ασταθή διεθνή ενεργειακό και γεωοικονομικό περιβάλλον.
