Σε τροχιά υλοποίησης μπαίνει το σχέδιο για τη σύσταση της Ανεξάρτητης Αρχής Εποπτείας Αγοράς και Προστασίας Καταναλωτή, με το υπουργείο Ανάπτυξης να προχωρά στη διενέργεια μελέτης στρατηγικού και θεσμικού σχεδιασμού, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος 2021–2025.
Η μελέτη, η οποία υλοποιείται στον Άξονα Προτεραιότητας «Διοικητική Υποστήριξη», φέρει τον τίτλο «Διενέργεια Μελέτης Στρατηγικής Κατεύθυνσης και Θεσμικού Ανασχεδιασμού του Ρόλου του Συνηγόρου του Καταναλωτή» (Κωδ. ΟΠΣ 5226475), και έχει ορίζοντα ολοκλήρωσης τον Δεκέμβριο του 2025.
Στόχος είναι η εκπόνηση ενός συνεκτικού πλαισίου εκσυγχρονισμού του θεσμού, με βάση τις ανάγκες των καταναλωτών, τις ιδιαιτερότητες της ελληνικής αγοράς και τις βέλτιστες ευρωπαϊκές πρακτικές.
Τι θα περιλαμβάνει η νέα Αρχή – Πώς θα λειτουργεί
Όπως προβλέπεται, η νέα Ανεξάρτητη Αρχή θα ξεκινήσει τη λειτουργία της μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2026 και θα συγκεντρώσει σε ένα σχήμα τις αρμοδιότητες των υφιστάμενων φορέων:
- Συνήγορος του Καταναλωτή
- ΔΙΜΕΑ (Διυπηρεσιακή Μονάδα Ελέγχου της Αγοράς)
- Διευθύνσεις της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου
Θα αποτελεί ανεξάρτητο θεσμικό όργανο, με διοικητή και τρεις υποδιοικητές, πενταετή θητεία και ξεκάθαρο πλαίσιο ευθύνης εκτός πολιτικού κύκλου.
Η Αρχή θα έχει ελεγκτικές, κυρωτικές και συμφιλιωτικές αρμοδιότητες, ενώ οι πολίτες θα γνωρίζουν πού και πώς να απευθύνονται, δίχως γραφειοκρατικά εμπόδια. Θα ασχολείται με:
- Διαμεσολάβηση και επίλυση διαφορών
- Διενέργεια ελέγχων και επιβολή κυρώσεων
- Διαμόρφωση πολιτικών για την αγορά και τον καταναλωτή
- Ενίσχυση της καταναλωτικής κουλτούρας και ενημέρωσης
Στόχος η αποτελεσματικότητα και η διαφάνεια
Σύμφωνα με τον υπουργό Ανάπτυξης Τάκη Θεοδωρικάκο, το νέο θεσμικό μοντέλο βασίζεται σε επιτυχημένες διεθνείς πρακτικές, όπως αυτές της Σουηδίας, της Δανίας και της Ιταλίας, αλλά και της ΑΑΔΕ στην Ελλάδα. Όπως υπογράμμισε, βασική επιδίωξη είναι να ξεκαθαρίσουν οι αρμοδιότητες, να απλοποιηθούν οι διαδικασίες και να ενισχυθεί ο έλεγχος στην αγορά.
Η νέα αρχή δεν συγχέεται με την Επιτροπή Ανταγωνισμού, η οποία θα παραμείνει αποκλειστικά αρμόδια για τα καρτέλ, όπως διευκρίνισε ο ίδιος.
Πώς θα χρηματοδοτείται
Η χρηματοδότηση της Αρχής θα προέρχεται από:
- τον κρατικό προϋπολογισμό,
- ευρωπαϊκά προγράμματα,
- παράβολα,
- και ποσοστό επί των προστίμων που επιβάλλονται σε παραβάτες.
Η νέα δομή αναμένεται να ενισχύσει την προστασία του καταναλωτή, να προάγει τη διαφάνεια στις εμπορικές συναλλαγές και να προσφέρει ένα πιο ευέλικτο και λειτουργικό πλαίσιο εποπτείας.