Σε δραστική σκλήρυνση της μεταναστευτικής πολιτικής προχωρά η κυβέρνηση Τραμπ, καταργώντας το δικαίωμα νομικής ακρόασης για εκατομμύρια μετανάστες που διαμένουν επί σειρά ετών στις Ηνωμένες Πολιτείες, ακόμη κι αν έχουν παιδιά Αμερικανούς πολίτες.
Σύμφωνα με υπόμνημα που δημοσιεύει η Washington Post, ο προσωρινός διευθυντής της Υπηρεσίας Μετανάστευσης και Τελωνείων (ICE), Τοντ Μ. Λάιονς, ενημέρωσε τις αρμόδιες αρχές ότι οι μετανάστες χωρίς χαρτιά «θα κρατούνται για όλη τη διάρκεια της διαδικασίας απέλασης», ανεξαρτήτως χρονικού διαστήματος.
Χωρίς δυνατότητα δικαστικής εγγύησης
Μέχρι πρότινος, οι μετανάστες εντός των ΗΠΑ είχαν δικαίωμα να ζητήσουν εγγύηση ενώπιον δικαστή. Ωστόσο, σύμφωνα με τη νέα οδηγία, το δικαίωμα αυτό καταργείται. Η απόφαση περί αποφυλάκισης, σε εξαιρετικές περιπτώσεις, θα ανήκει πλέον σε αξιωματούχο της ICE και όχι σε δικαστικό λειτουργό.
Η πολιτική εδράζεται σε διάταξη του μεταναστευτικού νόμου που προβλέπει υποχρεωτική κράτηση μετά τη σύλληψη, ρύθμιση που όμως εφαρμόζονταν ως τώρα κυρίως σε πρόσφατες αφίξεις στα σύνορα – όχι σε ανθρώπους που ζουν για δεκαετίες στη χώρα.
Νομικές ενστάσεις και αντιδράσεις
Νομικοί κύκλοι χαρακτηρίζουν τις πρακτικές αυτές «κραυγαλέα παράνομες», σημειώνοντας ότι έρχονται σε αντίθεση με τις βασικές αρχές της δίκαιης διαδικασίας (due process). Όπως δηλώνει ο πρώην επικεφαλής νομικός σύμβουλος της ICE στο Ντάλας, Πολ Χάνκερ, «πολλοί μετανάστες κινδυνεύουν να κρατηθούν επ’ αόριστον χωρίς δυνατότητα επαφής με τους δικηγόρους ή τις οικογένειές τους».
Πολιτική στόχευση και χρηματοδότηση
Η αλλαγή πολιτικής συνοδεύεται από νέο χρηματοδοτικό πακέτο 45 δισ. δολαρίων για την ενίσχυση των απελάσεων, που ψηφίστηκε πρόσφατα από το Κογκρέσο. Το σχέδιο προβλέπει υπερδιπλασιασμό της δυναμικότητας των κέντρων κράτησης στα 100.000 άτομα ημερησίως.
Παράλληλα, αναβιώνουν εγκαταστάσεις για οικογένειες μεταναστών που είχαν κλείσει επί Μπάιντεν, ενώ η ICE προχωρά σε αιφνιδιαστικές απελάσεις ακόμη και προς εμπόλεμες περιοχές όπως το Νότιο Σουδάν.
Ανησυχία για τις επιπτώσεις
Η Υπηρεσία ανέφερε στην ετήσια έκθεση του 2024 ότι προχωρούσε σε κράτηση μόνο «όταν ήταν απαραίτητο», τονίζοντας τις δυσκολίες στέγασης 7,6 εκατομμυρίων ατόμων που παραμένουν στα αρχεία της. Σήμερα, κρατούνται περίπου 56.000 μετανάστες ημερησίως, ενώ ο Ντόναλντ Τραμπ έχει δεσμευτεί για 1 εκατομμύριο απελάσεις εντός του πρώτου έτους της διακυβέρνησής του.
Το παράδειγμα Ράιλι και οι αλλαγές στον νόμο
Σημαντικό ρόλο στην αλλαγή στάσης έπαιξε και η υπόθεση της φοιτήτριας νοσηλευτικής Λέικεν Ράιλι, που δολοφονήθηκε από άνδρα από τη Βενεζουέλα με ιστορικό συλλήψεων. Με αφορμή το περιστατικό, το Ρεπουμπλικανικό Κογκρέσο ενέταξε και αδικήματα κλοπής στα εγκλήματα που συνεπάγονται υποχρεωτική κράτηση χωρίς εγγύηση.