«Έχουμε ήδη εισέλθει στην αρχή της εποχής του μη τουρισμού». Με αυτή τη φράση, ο κορυφαίος αναλυτής Στέφαν Γκόσλινγκ κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για τη βιωσιμότητα της τουριστικής βιομηχανίας. Η ανάλυσή του στον Guardian καταγράφει την εκρηκτική σύγκρουση ανάμεσα στην κλιματική κρίση και στο μοντέλο μαζικού τουρισμού που στηρίζουν κυβερνήσεις όπως η ελληνική.
Καύσωνες, πυρκαγιές, ξηρασίες, παράκτια διάβρωση και άνοδος του κόστους διαβίωσης συνθέτουν το νέο τοπίο. Και σε αυτό, η Ελλάδα βρίσκεται σε «πρώτη γραμμή κινδύνου».
Τα ελληνικά νησιά στο μάτι του κυκλώνα
Σύμφωνα με τη μελέτη, τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου – Κως, Ρόδος, Μύκονος – αποτελούν το «πιο κρίσιμο» σημείο της Ευρώπης. Οι συνεχείς πυρκαγιές, οι υψηλές θερμοκρασίες και η πίεση στα οικοσυστήματα απειλούν να καταστήσουν το τουριστικό προϊόν μη βιώσιμο.
Ακολουθούν τα νησιά του Ιονίου και ιδιαίτερα η Κέρκυρα, όπου η εξάρτηση από τον τουρισμό σε συνδυασμό με την έκθεση σε κλιματικούς κινδύνους δημιουργεί εκρηκτικό μείγμα.
Η προειδοποίηση είναι σαφής: αν η Ελλάδα συνεχίσει να επενδύει αποκλειστικά σε ένα μοντέλο που βασίζεται στην υπερθέρμανση του πλανήτη και στην υπερκατανάλωση, το μέλλον του τουρισμού είναι προδιαγεγραμμένο.
Το κόστος που θα εκτοξεύσει τις τιμές
Ο Γκόσλινγκ τονίζει ότι το κόστος των ταξιδιών στο εξωτερικό θα αυξηθεί κατακόρυφα. Από την ενέργεια και τα καύσιμα, μέχρι τα τρόφιμα και την ασφάλιση για ακραία καιρικά φαινόμενα, το «πακέτο διακοπών» θα γίνει πολυτέλεια για λίγους.
Οι ξενοδοχειακές μονάδες θα βρεθούν αντιμέτωπες με υπέρογκα κόστη (π.χ. μεταφορά νερού σε περιόδους ξηρασίας), ενώ οι επιχειρήσεις θα μετακυλήσουν τα βάρη στους πελάτες. Οι επιπτώσεις δεν είναι θεωρητικές: ήδη παρατηρούνται στην Ισπανία, στις Άλπεις και σε ελληνικά νησιά που βρέθηκαν στο έλεος πυρκαγιών.
Η κυβέρνηση πανηγυρίζει, η πραγματικότητα καίει
Την ώρα που η κυβέρνηση Μητσοτάκη πανηγυρίζει για νέα ρεκόρ αφίξεων και εσόδων, κορυφαίοι διεθνείς αναλυτές μιλούν για το ακριβώς αντίθετο: μια τουριστική βιομηχανία που πεθαίνει κάτω από το βάρος της κλιματικής αλλαγής.
Αντί για στρατηγικό σχέδιο προσαρμογής, επιδοτείται το ίδιο μοντέλο υπερεκμετάλλευσης, με συνέπεια η Ελλάδα να κινδυνεύει να χάσει το «βαρύ πυροβολικό» της οικονομίας της μέσα στις επόμενες δεκαετίες.
Το σήμα κινδύνου
Ο Γκόσλινγκ υπενθυμίζει ότι ο τουρισμός ευθύνεται για το 8,8% της παγκόσμιας ρύπανσης. Το 1% του πληθυσμού παράγει το 50% των εκπομπών των αερομεταφορών. Και προειδοποιεί: αν δεν ληφθούν άμεσα μέτρα, οι ζημιές θα είναι μη αναστρέψιμες.
Το ερώτημα είναι αν η ελληνική κυβέρνηση θα συνεχίσει να επαναπαύεται σε επικοινωνιακά «ρεκόρ» ή θα χαράξει πολιτική για έναν τουρισμό που θα υπάρχει και αύριο.