Κάτι κάνει σωστά η κυβέρνηση Σάντσεθ στην Ισπανία αφού καταφέρνει να αντισταθμίσει δομικές αδυναμίες όπως ακριβή στέγαση και υψηλή ανεργία, με έσοδα από τουρισμό, άμεσες ξένες επενδύσεις και εισαγωγή μεταναστών στον εργασιακό κλάδο.
του Χρυσόστομου Λουκά
Η χώρα αναμένει ανάπτυξη άνω του 2.5% όταν για παράδειγμα Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία βλέπουν αναιμική ανάπτυξη χτυπημένες από τον πόλεμο στην Ουκρανία αλλά και τον δασμολογικό τυφώνα Τραμπ.
«Blockbuster» ξανά ο τουρισμός
Τα νούμερα στον ισπανικό τουρισμό σπάνε ταμεία, μαζί με τα νεύρα των Ισπανών που έχουν ξεσηκωθεί κατά του μοντέλου του υπερ-τουρισμού.
Μόνο πέρυσι τη χώρα επισκέφτηκαν 94 εκατομμύρια τουρίστες που μεταφράζεται σε περίπου 100 δις ευρώ εισόδημα, ήτοι 12% στο ΑΕΠ.
Σε αντίθεση με άλλους τουριστικούς κλάδους στην Ευρώπη των κλειστών συνόρων για μετανάστες, η κυβέρνηση Σάντσεθ έχει επενδύσει στην εισαγωγή μεταναστών σε μια εργασιακή αγορά τριών εκατομμυρίων που ζητά εργατικά χέρια.
Συγκεκριμένα η σοσιαλιστική ισπανική κυβέρνηση σκοπεύει να φέρει στη χώρα περί το ένα εκατομμύριο μετανάστες (συνήθως από Λατινική Αμερική, Μαρόκο και αλλού) με ειδικά προγράμματα χορήγησης βίζας εργασίας.
Αντιλαμβανόμενος τις κοινωνικές αντιδράσεις λόγω των παρενεργειών του υπερ-τουρισμού (ιδιαίτερα στην έλλειψη διαθέσιμων κατοικιών) ο Ισπανός ΥΠΟΙΚ τόνιζε στο CNBC την εξίσου μεγάλη ανάπτυξη υπηρεσιών εκτός τουριστικού κλάδου, όπως υπηρεσίες στην υψηλή τεχνολογία ή οικονομικές υπηρεσίες.
Γιατί όμως η Ισπανία προσελκύει ξένες επενδύσεις με μεγαλύτερη ευκολία από τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης;
Το μυστικό φαίνεται να βρίσκεται στο χαμηλότερο λειτουργικό κόστος με επίκεντρο την φτηνή ενέργεια.
«Επιδότηση» από τον ήλιο
Πρωταθλήτρια στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, ιδίως τα φωτοβολταϊκά, η Ισπανία «δίνει» φτηνότερο ρεύμα κατά 40% σε εργοστάσια ενώ οι ενεργοβόρες τεχνολογίες ηλεκτροκίνητων οχημάτων καθιστούν την χώρα μονόδρομο για αυτοκινητοβιομηχανίες ακόμα και από ΗΠΑ.
Μεγάλη ασπίδα στην πανάκριβη ενέργεια στην Ευρώπη λόγω του πολέμου στην Ουκρανία αποδείχτηκε και το πλαφόν που διαπραγματεύτηκαν Ισπανία-Πορτογαλία στην τιμή του φυσικού αερίου για ηλεκτροπαραγωγή.
Μέσα στο οικονομικό μείγμα, η Μαδρίτη επενδύει ταυτόχρονα τα δισεκατομμύρια του ευρωπαϊκού πακέτου «Next Generation EU», τα ευρωπαϊκά κονδύλια ανάκαμψης μετα-Covid, σε εθνικές υποδομές.
Τα ευρωπαϊκά χρήματα αναβαθμίζουν σιδηροδρομικά δίκτυα, επιδοτούν μικρομεσαίες επιχειρήσεις αλλά και την βιομηχανία ηλεκτροκίνησης, μέρος της εγχωρίας και ξένης αυτοκινητοβιομηχανίας.
Είναι αυτό το οικονομικό μοντέλο βιώσιμο μακροπρόθεσμα ή ωφέλιμο για το κοινωνικό μοντέλο;
Η κυβέρνηση Σάντσεθ έχει ήδη επενδύσει σε συνεχόμενες αυξήσεις του κατώτατου μισθού στη χώρα και άρα στήριξη και της κατανάλωσης, θεσμοθέτησε «κόφτη» στην ημιαπασχόληση για πριμοδότηση μόνιμων θέσεων εργασίας και καταπολέμησης της υψηλής ανεργίας ενώ εκτός από τη βιομηχανία, οι μεταναστευτικές ροές αντισταθμίζουν την γήρανση του πληθυσμού εξισορροπώντας δημογραφικούς δείκτες.
Οι κοινωνικοοικονομικές προκλήσεις σαφώς και δεν επιλύονται από κάποια μαγική ισπανική συνταγή.
Οι δείκτες όμως ήδη αποτυπώνουν ένα μοντέλο αγοράς με ανταποδοτικά κοινωνικά οφέλη, που οι άλλες χώρες παρακολουθούμε με τα κιάλια.