Όλοι φοβόμαστε την ακραία ζέστη, αλλά το κρύο είναι ο πραγματικός σιωπηλός δολοφόνος. Αν και μπορείς να φορέσεις περισσότερα ρούχα, να ανάψεις θέρμανση ή να πιεις κάτι ζεστό, η αλήθεια είναι πως το σώμα μας έχει όρια — και στο ψύχος, αυτά έρχονται γρήγορα.
Πεθαίνουμε πιο εύκολα από το κρύο παρά από τη ζέστη
Μια μεγάλη επιστημονική έρευνα που δημοσιεύτηκε στο The Lancet (2015) μελέτησε 74 εκατομμύρια θανάτους σε 13 χώρες. Το εύρημα ήταν συγκλονιστικό: Το ψύχος προκαλεί 20 φορές περισσότερους θανάτους από τη ζέστη.
Και όχι, δεν μιλάμε για πολικές θερμοκρασίες. Στον Καναδά, το 90% των θανάτων από κρύο καταγράφηκε σε “ήπιες” θερμοκρασίες, δηλαδή λίγο κάτω από το μηδέν.
Τι συμβαίνει στο σώμα όταν πέφτει η θερμοκρασία;
Το ανθρώπινο σώμα λειτουργεί βέλτιστα στους 37°C. Όταν όμως η θερμοκρασία πέσει, ξεκινά μια αλυσίδα αντιδράσεων που μπορεί να οδηγήσει σε υποθερμία — και τελικά, στον θάνατο.
| Θερμοκρασία σώματος | Επιδράσεις |
|---|---|
| 35°C | Ξεκινά η υποθερμία – ρίγος, μπέρδεμα |
| 33°C | Ενδέχεται αμνησία |
| 28°C | Απώλεια συνείδησης |
| 21°C | Θανατηφόρα υποθερμία |
Ποια είναι η χαμηλότερη θερμοκρασία που έχει επιβιώσει άνθρωπος;
Η Anna Bågenholm, γιατρός από τη Σουηδία, είναι η γυναίκα-θαύμα. Το 1999 έπεσε σε παγωμένο ρυάκι ενώ έκανε σκι και εγκλωβίστηκε κάτω από τον πάγο για 80 λεπτά. Όταν διασώθηκε, η θερμοκρασία του σώματός της είχε πέσει στους 13,2°C.
Και όμως: επιβίωσε, χάρη σε έναν συνδυασμό σύγχρονης ιατρικής, υπομονής και… τύχης. Το περιστατικό αυτό παραμένει το παγκόσμιο ρεκόρ επιβίωσης στη χαμηλότερη θερμοκρασία σώματος.
Δεν χρειάζεται πολικό ψύχος για να πεθάνεις
Μπορεί να πιστεύεις πως κινδυνεύεις μόνο σε βουνά ή σε χιονοθύελλες. Όμως η υποθερμία μπορεί να εμφανιστεί σε μόλις -1°C έως -10°C, αν:
-
Είσαι βρεγμένος ή ιδρωμένος
-
Δεν φοράς μονωτικά ρούχα
-
Είσαι κουρασμένος ή νηστικός
-
Πίνεις αλκοόλ (μειώνει την ικανότητα θερμορύθμισης)
Το νερό κάνει τα πράγματα ακόμα χειρότερα: το σώμα χάνει θερμότητα 25 φορές πιο γρήγορα στο νερό απ’ ό,τι στον αέρα.
Οι πιο κρίσιμες στιγμές: Το σώμα δεν “φωνάζει”
Το πιο επικίνδυνο με την υποθερμία είναι πως δεν την καταλαβαίνεις πάντα εγκαίρως. Ο εγκέφαλος αρχίζει να λειτουργεί αργά, δεν μπορείς να κρίνεις καθαρά, και σύντομα νιώθεις… ότι όλα είναι εντάξει. Είναι η στιγμή που το σώμα “σβήνει” χωρίς προειδοποίηση.
Διαβάστε επίσης:
