Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό Thorax φέρνει στο φως έναν σοβαρό διατροφικό κίνδυνο που «κρύβεται» σε πολλά ντουλάπια της κουζίνας. Σύμφωνα με τα ευρήματα, η αυξημένη κατανάλωση υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων (Ultra-Processed Foods – UPFs) συνδέεται με σημαντικά αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα.
Τα UPFs στο μικροσκόπιο της επιστήμης
Τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα είναι εκείνα που έχουν υποστεί έντονη βιομηχανική επεξεργασία και περιέχουν μεγάλο αριθμό πρόσθετων, συντηρητικών, ενισχυτικών γεύσης και τεχνητών χρωστικών. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν:
-
Συσκευασμένα αρτοσκευάσματα και γλυκίσματα
-
Αναψυκτικά (κανονικά ή light)
-
Σακχαρούχοι χυμοί
-
Δημητριακά πρωινού
-
Στιγμιαία noodles
-
Κατεψυγμένα έτοιμα γεύματα
-
Επεξεργασμένα κρέατα (λουκάνικα, ζαμπόν)
-
Fast food
Η μελέτη: Ποιοι συμμετείχαν και τι έδειξε
Οι επιστήμονες ανέλυσαν στοιχεία από 101.732 άτομα, ηλικίας 55–74 ετών, στο πλαίσιο της μεγάλης αμερικανικής μελέτης PLCO (Prostate, Lung, Colorectal and Ovarian Cancer Screening Trial). Οι συμμετέχοντες κατέγραψαν τις διατροφικές τους συνήθειες και παρακολουθήθηκαν για 12 χρόνια.
Τα ευρήματα ήταν αποκαλυπτικά:
-
Οι συμμετέχοντες που κατανάλωναν τις περισσότερες μερίδες UPF ημερησίως (μέχρι 6) παρουσίασαν 41% αυξημένο συνολικό κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα, συγκριτικά με όσους κατανάλωναν τις λιγότερες.
-
Συγκεκριμένα, ο κίνδυνος αυξήθηκε:
-
37% για μη μικροκυτταρικό καρκίνο πνεύμονα
-
44% για μικροκυτταρικό καρκίνο πνεύμονα
-
Πέρα από το κάπνισμα: Η διατροφή ως επιβαρυντικός παράγοντας
Ενώ το κάπνισμα παραμένει ο κύριος παράγοντας κινδύνου για καρκίνο του πνεύμονα, η έρευνα ανέδειξε τη διατροφή ως καθοριστικό στοιχείο που μπορεί να ενισχύσει τον κίνδυνο ακόμη και σε μη καπνιστές.
Ακόμη και μετά από στατιστική προσαρμογή για το κάπνισμα, τη φυσική δραστηριότητα και άλλες μεταβλητές, η συσχέτιση παρέμεινε ισχυρή.
Τι φταίει στα UPF
Οι ερευνητές εξηγούν ότι τα UPF μπορεί:
-
Να εκτοπίζουν πιο υγιεινές επιλογές όπως φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής άλεσης
-
Να περιέχουν τοξικές ενώσεις όπως η ακρολεΐνη, που σχετίζεται με τη φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες
-
Να αλλοιώνουν τη μικροβιακή ισορροπία του εντέρου
-
Να εισάγουν επικίνδυνες ουσίες μέσω των υλικών συσκευασίας (π.χ. πλαστικοποιητές, φθαλικά άλατα)
Οι ειδικοί προειδοποιούν
Οι συγγραφείς της μελέτης καλούν σε περαιτέρω διερεύνηση, τονίζοντας ότι τα ευρήματα ενισχύουν την ανάγκη για:
-
Περιορισμό των UPF στη διατροφή
-
Ενημέρωση του κοινού για τους κινδύνους
-
Πολιτικές δημόσιας υγείας που θα αποθαρρύνουν την υπερκατανάλωση επεξεργασμένων τροφίμων
