Σε μια αυστηρή προειδοποίηση προς την Ρωσία να σταματήσει τις «κλιμακούμενες» παραβιάσεις του εναέριου χώρου του, ρίχνοντας στο τραπέζι την ενεργοποίηση του άρθρου 5, προχώρησε σήμερα το ΝΑΤΟ το οποίο συνεδρίασε μετά την παραβίαση του εναέριου χώρου της Εσθονίας από ρωσικά drone και το αίτημα που υπέβαλλε στην Συμμαχία.
Η εισβολή στην Εσθονία αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου ρωσικού μοτίβου
«Η Ρωσία φέρει την πλήρη ευθύνη για αυτές τις ενέργειες, οι οποίες είναι κλιμακούμενες, ενέχουν τον κίνδυνο λανθασμένων υπολογισμών και θέτουν σε κίνδυνο ζωές. Πρέπει να σταματήσουν», αναφέρει το ΝΑΤΟ στη δήλωσή του.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΝΑΤΟ, ο Ανώτατος Συμμαχικός Διοικητής Ευρώπης (SACEUR) ενημέρωσε το Βορειοατλαντικό Συμβούλιο για της 19ης Σεπτεμβρίου, κατά το οποίο τρία οπλισμένα ρωσικά αεροσκάφη MiG-31 παραβίασαν τον εσθονικό εναέριο χώρο για πάνω από δέκα λεπτά. Η αντίδραση του ΝΑΤΟ ήταν γρήγορη και αποφασιστική. Συμμαχικά αεροσκάφη απογειώθηκαν για να τα αναχαιτίσουν και να τα συνοδεύσουν από τον εσθονικό εναέριο χώρο.
Το ΝΑΤΟ επισημαίνει ότι «αυτή η εισβολή αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου μοτίβου μιας ολοένα και πιο ανεύθυνης ρωσικής συμπεριφοράς».
Τονίζει, επίσης, ότι είναι η δεύτερη φορά μέσα σε δύο εβδομάδες που το Βορειοατλαντικό Συμβούλιο συνεδρίασε βάσει του Άρθρου 4. Στις 10 Σεπτεμβρίου, το Συμβούλιο πραγματοποίησε διαβουλεύσεις σε απάντηση στην μεγάλης κλίμακας παραβίαση του πολωνικού εναέριου χώρου από ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη. Αρκετοί άλλοι Σύμμαχοι – συμπεριλαμβανομένης της Φινλανδίας, της Λετονίας, της Λιθουανίας, της Νορβηγίας και της Ρουμανίας – έχουν βιώσει πρόσφατα παραβιάσεις του εναέριου χώρου από τη Ρωσία. «Εκφράζουμε την πλήρη αλληλεγγύη μας σε όλους τους Συμμάχους των οποίων ο εναέριος χώρος έχει παραβιαστεί».
«Η απάντησή μας θα είναι ισχυρή – Ακλόνητη η δέσμευσή μας στο Άρθρο 5»
Το ΝΑΤΟ προειδοποιεί τη Ρωσία ότι η απάντηση του στις απερίσκεπτες ενέργειές της θα συνεχίσει να είναι ισχυρή. Παράλληλα, υπενθυμίζει ότι στις 12 Σεπτεμβρίου, ξεκίνησε η «Ανατολική Φρουρά» για να ενισχυθεί η στάση του ΝΑΤΟ σε ολόκληρη την ανατολική πλευρά. «Θα ενισχύσουμε τις δυνατότητές μας και θα ενισχύσουμε την αποτρεπτική και αμυντική μας στάση, μεταξύ άλλων μέσω αποτελεσματικής αεράμυνας», αναφέρει η δήλωση.
Επιπλέον, το ΝΑΤΟ προειδοποιεί τη Ρωσία ότι δεν θα πρέπει να έχει καμία αμφιβολία: «Το ΝΑΤΟ και οι Σύμμαχοι θα χρησιμοποιήσουν, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, όλα τα απαραίτητα στρατιωτικά και μη στρατιωτικά εργαλεία για να αμυνθούν και να αποτρέψουν όλες τις απειλές από όλες τις κατευθύνσεις. Θα συνεχίσουμε να αντιδρούμε με τον τρόπο, τον χρόνο και τον τομέα της επιλογής μας. Η δέσμευσή μας στο ‘Αρθρο 5 είναι ακλόνητη.»
Τέλος, επισημαίνεται ότι «οι Σύμμαχοι του ΝΑΤΟ δεν θα αποθαρρυνθούν από αυτές και άλλες ανεύθυνες πράξεις της Ρωσίας από τις διαρκείς δεσμεύσεις τους να υποστηρίξουν την Ουκρανία, της οποίας η ασφάλεια συμβάλλει στη δική μας, στην άσκηση του εγγενούς δικαιώματός της στην αυτοάμυνα ενάντια στον βάναυσο και απρόκλητο επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας».
Ρούτε: Εξετάζουμε αν το περιστατικό με τα drones στη Δανία συνδέεται με την Ρωσία
Είναι «πολύ νωρίς» για να πούμε αν η χθεσινοβραδινή εισβολή drone στον εναέριο χώρο της Δανίας συνδέεται με τις πρόσφατες ρωσικές εισβολές, δήλωσε ο Μαρκ Ρούτε σε συνέντευξη Τύπου.
Οι Δανοί αυτή τη στιγμή αξιολογούν το συμβάν, πρόσθεσε ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ, μετά από τηλεφωνική επικοινωνία με την πρωθυπουργό της Δανίας, Μέττε Φρέντερικσεν, λίγο πριν μιλήσει στους δημοσιογράφους.
Το μεγαλύτερο αεροδρόμιο της Δανίας αναγκάστηκε να κλείσει το βράδυ της Δευτέρας, αφού η αστυνομία ανέφερε ότι δύο ή τρία μεγάλα drone είχαν θεαθεί να πετούν στην περιοχή.
Η Φρέντερικσεν δήλωσε ότι δεν μπορεί να αποκλείσει την πιθανότητα εμπλοκής της Ρωσίας.
Τι προβλέπει το άρθρο 5 του ΝΑΤΟ;
Το Άρθρο 5 συνιστά τον πυρήνα της βορειοατλαντικής συμμαχία και προβλέπει ότι μια ένοπλη επίθεση εναντίον ενός ή περισσότερων κρατών-μελών θεωρείται επίθεση εναντίον όλων.
Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι κάθε άλλο μέλος οφείλει να αναλάβει «όποια δράση κρίνει αναγκαία, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης ένοπλης βίας», για να αποκαταστήσει και να διατηρήσει την ασφάλεια στη Βορειοατλαντική περιοχή.
Το Άρθρο 5 καλύπτει την εδαφική επικράτεια των κρατών-μελών στην Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, καθώς και στην Τουρκία.
Ωστόσο, δεν επεκτείνεται σε βάσεις ή περιοχές εκτός του γεωγραφικού πεδίου της Συμμαχίας. Για παράδειγμα, δεν εφαρμόστηκε στον Πόλεμο του Βιετνάμ, στον πόλεμο των Φώκλαντς, ούτε στην πρόσφατη ιρανική επίθεση κατά αμερικανικής βάσης στο Κατάρ.
Πώς λειτουργεί το Άρθρο 5;
Εδώ τα πράγματα γίνονται λίγο πιο σύνθετα.
Όταν ένα μέλος του ΝΑΤΟ επικαλείται το Άρθρο 5, οι υπόλοιποι σύμμαχοι μπορούν να προσφέρουν οποιαδήποτε μορφή βοήθειας θεωρούν απαραίτητη για την αντιμετώπιση της κατάστασης.
Αυτό δεν σημαίνει αυτόματα στρατιωτική υποστήριξη, καθώς κάθε χώρα έχει το δικαίωμα να αποφασίσει ποια ενέργεια θεωρεί κατάλληλη .
Η βοήθεια αυτή συντονίζεται στη συνέχεια με τα υπόλοιπα κράτη-μέλη της Συμμαχίας.
Αυτή η παράμετρος ήταν πηγή έντασης μεταξύ των ΗΠΑ και της Ευρώπης ήδη από τη δημιουργία του ΝΑΤΟ. Οι ΗΠΑ δεν ήθελαν να δεσμευτούν σε αυτόματη παροχή βοήθειας, μία θέση παρόμοια με αυτή που επαναφέρει σήμερα ο Ντόναλντ Τραμπ.
Πότε ενεργοποιήθηκε ξανά στο άρθρο 5
Ωστόσο η μία και μοναδική φορά που έχει ενεργοποιηθεί το άρθρο αυτό ήταν μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ ενεργοποίησαν το Άρθρο 5 και στάθηκαν στο πλευρό των Ηνωμένων Πολιτειών.
Η επίκληση αυτή οδήγησε τελικά στη ΝΑΤΟϊκή στρατιωτική επέμβαση στο Αφγανιστάν, καθώς οι Ταλιμπάν, που είχαν τότε την εξουσία, κατηγορήθηκαν ότι παρείχαν καταφύγιο στην Αλ Κάιντα, την οργάνωση.
Οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ πολέμησαν δίπλα στις αμερικανικές σε κάποια από τα πιο σκληρά μέτωπα της στρατιωτικής εκστρατείας. Οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ μοιράστηκαν το κόστος και σε ανθρώπινες ζωές.
Οι σύμμαχοι έχουν ενεργοποιήσει μέτρα συλλογικής άμυνας και σε άλλες περιπτώσεις, χωρίς όμως να φτάσουν στην επίσημη ενεργοποίηση του Άρθρου 5. Αυτό συνέβη, για παράδειγμα, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία το 2014 και ξανά μετά τη ρωσική εισβολή πλήρους κλίμακας στην Ουκρανία το 2022.
Διαβάστε επίσης:
ΠΑΣΟΚ: Τέσσερις άξονες για την αντιμετώπιση του ιδιωτικού χρέους και την προστασία των δανειοληπτών
«Καμία σχέση»: Η απάντηση του ΠΟΥ στον Τραμπ για την παρακεταμόλη και τον αυτισμό
