Πάνω από το 60% του μηνιαίου εισοδήματός τους ξοδεύουν σήμερα τα πιο αδύναμα νοικοκυριά για να βρουν μια στέγη. Η εικόνα στα ενοίκια που αποτυπώνει η ανάλυση της Blupeak Estate Analytics δεν είναι απλώς ανησυχητική – είναι κοινωνικά εκρηκτική. Την περίοδο 2019–2025, τα ενοίκια αυξήθηκαν κατά 24%, οι τιμές πώλησης κατοικιών εκτοξεύτηκαν κατά 30%, ενώ τα πραγματικά διαθέσιμα εισοδήματα μόλις που ανέβηκαν κατά 6%. Το αποτέλεσμα; Χιλιάδες οικογένειες να ζουν με την πλάτη στον τοίχο.
Βραχυχρόνιες μισθώσεις – ο τουρισμός διώχνει τους μόνιμους κατοίκους
Η κατάσταση χειροτερεύει με τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, που καταπίνουν το οικιστικό απόθεμα σε γειτονιές και πόλεις. Μόνο στην Αθήνα, καταγράφονται πάνω από 15.400 ενεργές καταχωρίσεις Airbnb, αφαιρώντας σπίτια από τις μακροχρόνιες μισθώσεις. Το αποτέλεσμα είναι απλό: λιγότερα διαθέσιμα σπίτια, πιο ακριβά νοίκια, περισσότερη απόγνωση για τους πολίτες.
Και όμως, αντί να μπει πλαφόν ή έστω στοιχειώδης έλεγχος, η κυβέρνηση αφήνει την αγορά να λειτουργεί ανεξέλεγκτα. Η Blupeak προειδοποιεί ότι σε περιοχές όπου τα βραχυχρόνια ξεπερνούν το 10% του αποθέματος, χρειάζονται άμεσα μέτρα. Αλλιώς, η κατάσταση θα επιδεινωθεί.
Χιλιάδες σπίτια άδεια – οικογένειες στο νοίκι
Σαν να μην έφτανε αυτό, η χώρα μας βρίθει από αναξιοποίητα ακίνητα. Υπολογίζεται ότι πάνω από 100.000 κατοικίες παραμένουν μπλοκαρισμένες σε τράπεζες, funds, ιδρύματα ή απλώς εγκαταλελειμμένες. Μόνο στην Αττική, οι κενές κατοικίες αγγίζουν τις 300.000. Μια τεράστια αντίφαση: οικογένειες να ξοδεύουν ό,τι έχουν και δεν έχουν για το νοίκι, την ώρα που σπίτια μένουν κλειδωμένα και ανεκμετάλλευτα.
Η αποτυχία των προγραμμάτων
Πολιτικές όπως το «Ανακαινίζω – Νοικιάζω» έμειναν στα χαρτιά, θύματα της γραφειοκρατίας και της αδιαφορίας. Οι ιδιοκτήτες δεν βρήκαν κίνητρα, οι ενοικιαστές δεν είδαν καμία ελάφρυνση. Η Blupeak προτείνει νέα κίνητρα: επιπλέον έκπτωση 10% στις δαπάνες ανακαίνισης, χαμηλότοκα μικροδάνεια και υποχρεωτική μίσθωση με κοινωνικά κριτήρια. Όμως τίποτα από αυτά δεν μπορεί να αποδώσει χωρίς πολιτική βούληση.
Χρειάζεται εθνικό σχέδιο
Η στεγαστική κρίση δεν θα λυθεί με ημίμετρα. Χρειάζεται εθνικό μητρώο ακινήτων και ενοικίων, ψηφιοποίηση και πλήρη καταγραφή τιμών και χρήσεων, ώστε να υπάρχει επιτέλους σαφής εικόνα. Χρειάζεται γενναία ρύθμιση στις βραχυχρόνιες μισθώσεις. Χρειάζονται κίνητρα για να μπουν άμεσα στην αγορά τα χιλιάδες κενά σπίτια.
Κυρίως, χρειάζεται να μπει στο επίκεντρο το δικαίωμα στη στέγη. Γιατί η στέγη δεν είναι πολυτέλεια, δεν είναι προϊόν για λίγους – είναι κοινωνικό αγαθό.
Σήμερα, με την ακρίβεια να σαρώνει και το νοίκι να τρώει τον μισθό, οι πολίτες περιμένουν από το κράτος όχι άλλη αδιαφορία, αλλά πραγματική λύση.
Διαβάστε επίσης:
Προ των πυλών οι αυξήσεις στο νερό – Πώς… έστρωσε το χαλί ο Xάρης Σαχίνης
Απεργία: Πώς θα κινηθούν τρόλεϊ, λεωφορεία, μετρό και ταξί την 1η Οκτωβρίου