«Φωνή» στους 12 εκατομμύρια Ρομά των χωρών-μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης επιχειρεί να δώσει το βιβλίο του Επιτρόπου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Μάικλ Ο’ Φλάχερτι με τον τίτλο «The Unheard 12 Million». Επέλεξε μάλιστα την ελληνική κοινότητα των Ρομά ως ειδικό κεφάλαιο λόγω του μεγέθους της αλλά και της προσοχής που έχει προσελκύσει για τα περιστατικά αστυνομικής βίας.
Αποκαλεί τις αδικίες που βιώνουν οι Ρομά «ένα από τα μεγαλύτερα σκάνδαλα ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Ευρώπη» και για τον λόγο αυτό, ο Επίτροπος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του Συμβουλίου της Ευρώπης Μάικλ Ο΄Φλάχερτι προχώρησε στο βιβλίο αυτό, καθώς νιώθει ότι «έχει καθήκον να κάνει ό,τι μπορεί ώστε να δοθεί η απαιτούμενη προσοχή στους Ρομά σε αυτό το σκάνδαλο σε κοινή θέα».
«Πρόκειται για τη μεγαλύτερη μειονότητα στην ήπειρο και η κατάστασή της είναι λυπηρή από την άποψη του μίσους, του αποκλεισμού, των διακρίσεων, ακόμα και της καθαρής εγκληματικής βίας» αναφέρει σε συνέντευξή του στην DW.
Θεωρεί ότι παρά τις τρέχουσες πολιτικές συνθήκες στην Ευρώπη πως «δεν υπάρχει σωστός ή λάθος χρόνος για να τους υποστηρίξουμε. Έχουν θεμελιώδη δικαιώματα όπως εσείς και εγώ» αναφέρει και προσθέτει ότι «αν και οι καιροί είναι δύσκολοι ωστόσο δεν πιστεύω ότι η άνοδος της Ακροδεξιάς κάνει κάποια διαφορά. Υπάρχει αδιαφορία και έλλειψη προτεραιοτήτων που δεν έχουν να κάνουν με τη σημερινή πολιτική στιγμή».
Το βιβλίο που κυκλοφόρησε την 1η Οκτωβρίου, αποτελείται από «ιστορίες και φωνές των Ρομά» και «πολύ δυνατές εικόνες Έλληνα φωτογράφου» (σ.σ. του Γιώργου Μουτάφη). «Πρόκειται για τη ζωντανή πραγματικότητα εξαίσιων ανθρώπων, με πλούσια κουλτούρα, ισχυρή αίσθηση ταυτότητας, υπερηφάνειας και αποφασιστικότητας για ένα καλύτερο μέλλον, καθώς την ίδια στιγμή σε κάποια μέρη ζουν στις χειρότερες συνθήκες που έχω δει ποτέ», τονίζει.
Αστυνομική βία και έλλειψη λογοδοσίας
Η Ελλάδα επιλέχθηκε ως τόπος αναφοράς – όπως και η Ιρλανδία, Φινλανδία, Βόρεια Μακεδονία και Σλοβακία – λόγω «της μεγάλης κοινότητας Ρομά που έχει προσελκύσει πολλή προσοχή σε διεθνές και εθνικό επίπεδο για το θέμα της αστυνομικής συμπεριφοράς ή της προσπάθειας να διορθωθούν οι συνθήκες διαβίωσης, συχνά ανεπιτυχώς». Εξηγεί όμως ότι «δεν υπάρχει κάτι που να υποδηλώνει ότι η χώρα έχει μοναδικά αρνητικά χαρακτηριστικά. Απλώς, υπάρχει μεγάλη κοινότητα με ιδιαιτέρως ορατά ζητήματα». Θεωρεί πάντως ότι εκεί «υπάρχει πρόβλημα αστυνομικής βίας κατά των Ρομά σε ένα πλαίσιο είτε μη λογοδοσίας είτε ανεπαρκούς λογοδοσίας».
Ο Επίτροπος επαινεί συγχρόνως την Ελλάδα για την πρόσφατη, πρώτη απογραφή των Ρομά καθώς δεν είναι «εύκολη διαδικασία», αλλά όμως «πολύ σημαντική» καθώς η εθνική συλλογή δεδομένων είναι απαραίτητη για την συμπλήρωση των αντίστοιχων της ΕΕ. Πρόσφατα, μάλιστα, δημοσιεύθηκε σχετική έκθεση «που αφηγείται την ιστορία τους σε ολόκληρη την Ένωση μια ιστορία χαμηλής επιτυχίας και μη επίτευξης στόχων σε σχέση με ορόσημα της στρατηγικής της ΕΕ που θα ολοκληρωθεί το 2030».
«Κακή ιδέα η “εξωτερικοποίηση” του ασύλου»
Συγχρόνως σε πρόσφατη έκθεση του, ο Επίτροπος κρούει «καμπανάκι» για τις συνεχιζόμενες προσπάθειες των κρατών-μελών της ΕΕ να «εξωτερικοποιήσουν» τις διαδικασίες παροχής ασύλου σε τρίτες χώρες όπως έκανε η Ιταλία στην Αλβανία. Αν και οι «καινοτόμες λύσεις» που εξετάζονται εσχάτως από το «μπλοκ» για τη διαχείριση του μεταναστευτικού, όπως η διαδικασία ‘εξωτερικοποίησης’ της εξέτασης αιτήσεων ασύλου ή οι λεγόμενοι «κόμβοι επιστροφής» κατά τον ίδιο δεν είναι «εγγενώς παράνομοι», ωστόσο αυτό είναι «καθαρά θεωρητικό» και γι’ αυτό συνιστά να βρεθούν άλλες λύσεις.
Σχετικά με το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο θεωρεί ότι χρειάζεται να εφαρμοστεί πρώτα – κάτι που αναμένεται από τον Ιούνιο του 2026 – για να εκτιμηθεί η αποτελεσματικότητά του. Για εκείνον αποτελεί «σημαντικό στοιχείο» του Συμφώνου, ο μηχανισμός ελέγχου των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα σύνορα, καθώς «θα έχει ενδιαφέρον πώς θα ανταποκριθούν στην ευθύνη αυτή τα κράτη-μέλη» .
Εξάλλου, θεωρεί «αρκετά ανησυχητικό αυτή τη στιγμή το σφράγισμα των συνόρων» και «την άρνηση αρκετών χωρών, ακόμη και για τη δυνατότητας υποβολής αιτήσεων ασύλου».
Σχετικά με την πρόσφατη απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να αναστείλει τις διαδικασίες ασύλου λόγω αυξημένων αφίξεων από τη Λιβύη – όπως συνέβη και το 2020 στον Έβρο – με το επιχείρημα της «εργαλειοποίησης» των μεταναστών, ο Μάικλ Ο’ Φλάχερτι αναγνωρίζει ότι «αναμφίβολα τρίτες χώρες προσπαθούν κάποιου είδους παρέμβαση χρησιμοποιώντας μετανάστες, μερικές φορές ως μέσο στο «παιχνίδι» τους» όπως η Ρωσία ή η Λευκορωσία, «που στόχο έχουν την αποδυνάμωση της δημοκρατίας μας».
Ελλάδα Λαύριο 2025 | Μετανάστες περιμένουν να καταγραφούν στο ΛαύριοΕλλάδα Λαύριο 2025 | Μετανάστες περιμένουν να καταγραφούν στο Λαύριο
Aποτυχία αλληλεγγύης – Παραβιάσεις δικαιωμάτων
Όμως όπως εξηγεί «εάν η απάντηση είναι η απομείωση της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου (σ.σ. με την αναστολή των διαδικασιών ασύλου), ουσιαστικά δίνουμε σε αυτές τις χώρες εκείνο που επιδιώκουν».
«Δεν χρειάζεται αναστολή του διεθνούς δικαίου για να αντισταθούμε στην ‘εργαλειοποίηση’, καθώς ο καλύτερος τρόπος απάντησης είναι ο ατομικός προσδιορισμός κάθε περίπτωσης. Οι αριθμοί είναι διαχειρίσιμοι, ακόμη και στην Ελλάδα», τονίζει.
Αν και πιστεύει «ότι η Ελλάδα θα μπορούσε να τα πάει καλύτερα, καθώς παραβιάζει ανθρώπινα δικαιώματα» όμως «την ίδια στιγμή είναι μια από τις δύο χώρες που βρέθηκε σε πολύ δύσκολη κατάσταση» καθώς «αφέθηκε μόνη της από άλλα κράτη-μέλη ως προς την ευθύνη διαχείρισης, κάποιες φορές, τεράστιων αφίξεων παράτυπων μεταναστών. Επρόκειτο για αποτυχία αλληλεγγύης».
Πηγή: Deutsche Welle
Διαβάστε επίσης
«Τα μάζεψε» και επισήμως ο Μητσοτάκης μετά την κατακραυγή για τον Άγνωστο Στρατιώτη
Πάνος Ρούτσι για απόφαση Μητσοτάκη: Ήταν φανερά θυμωμένος από τη δικαίωσή μου