Το επίτευγμα του Ρομπ Γιέτεν, να ανεβάσει το φιλελεύθερο κόμμα του, το D66, από την Πέμπτη θέση στην κορυφή της ολλανδικής πολιτικής μέσα σε λιγότερο από δύο χρόνια, μοιάζει εξαιρετικό. Όμως πολιτικά όλα τα «άστρα» είχαν ευθυγραμμιστεί τέλεια ώστε ο 38χρονος να το πετύχει.
Το αποτέλεσμα των εκλογών της Τετάρτης δεν έχει ακόμα οριστικοποιηθεί, με τον Γιέτεν να διεκδικεί μαζί με τον ξενοφοβικό λαϊκιστή Γκερτ Βίλτερς τις περισσότερες έδρες στο κοινοβούλιο. Κανένας άλλος πολιτικός ηγέτης δεν είχε τόση τηλεοπτική παρουσία κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας όση ο Γιέτεν, ενώ το χαμόγελο και το αισιόδοξο μήνυμά του βρήκαν απήχηση στους ψηφοφόρους, την ώρα που οι αντίπαλοί του δυσκολεύονταν.
Δεν υπήρξε ούτε μέρα που να μην εμφανιστεί στην τηλεόραση. Όταν μάλιστα ο Βίλντερς ακύρωσε μια εμφάνιση λόγω φόβων για την ασφάλειά του, ο Ρομπ Γιέτεν άδραξε την ευκαιρία και πήρε τη θέση του. Εμφανίστηκε ακόμα και σε ένα τηλεπαιχνίδι γνώσεων που είχε γυριστεί μήνες πριν με τίτλο The Smartest Person.
Το κόμμα του, D66 παρέμεινε μακριά από την 11μηνη συμμαχία του Βίλντερς, κυρίως επειδή ο Γιέτεν είχε αποτύχει οικτρά στις εκλογές του 2023. Η κυβέρνηση όμως κατέρρευσε τον περασμένο Ιούνιο. Ο Γιέτεν κατάφερε να μεταφέρει ένα θετικό μήνυμα, συνοψισμένο στο σύνθημα Het kan wel, μια αισιόδοξη φράση που δανείστηκε από το «Yes we can» του Μπάρακ Ομπάμα.
Ο Γιέτεν συχνά αντιπαρατίθεται έντονα με τον Βίλντερς, τον οποίο κατηγορεί ότι «σπέρνει τον διχασμό». Αν το κόμμα του καταλάβει τελικώς την πρώτη θέση, ο Ρομπ Γιέτεν θα μπορούσε να γίνει ο πρώτος ανοιχτά ομοφυλόφιλος πρωθυπουργός της Ολλανδίας.
Ως παιδί που αυτοχαρακτηριζόταν ως φανατικός της πολιτικής, ο νεαρός Γιέτεν μεγάλωσε σε μια μικρή πόλη στην νότια επαρχία Brabant και αποκάλυψε τον σεξουαλικό του προσανατολισμό από μικρή ηλικία. Δεν έχει αναδείξει την ιδιωτική του ζωή ως μέρος της πολιτικής του ταυτότητας, αλλά πέντε χρόνια πριν ανέβασε ένα βίντεο που διάβαζε μια μακρά λίστα ομοφοβικών μηνυμάτων από το τηλέφωνό του, για να εξηγήσει γιατί η παγκόσμια ημέρα κατά της ομοφοβίας είναι σημαντική.
Ο Γιέτεν είναι τώρα αρραβωνιασμένος με τον Αργεντινό παίκτη χόκεϊ Nicolás Keenan και πρόκειται να παντρευτούν τον επόμενο χρόνο. Ήταν από τους πρώτους υποστηρικτές του κεντρώου D66, που περιγράφει τον εαυτό του ως προοδευτικό και κοινωνικά φιλελεύθερο κόμμα, και οι υπεύθυνοι εντόπισαν σύντομα το δυναμικό του.
Μετά από μερικά χρόνια εργασίας στο ολλανδικό σιδηροδρομικό δίκτυο ProRail, ο Γιέτεν εκλέχτηκε μέλος του κοινοβουλίου το 2017 και είχε μερικές πρώτες εμπειρίες ηγεσίας πριν υπηρετήσει ως υπουργός κλίματος υπό τον μακροβιότερο πρωθυπουργό Μαρκ Ρούτε. Αλλά η καριέρα του δεν εξελίχθηκε χωρίς εμπόδια.
Ένας βουλευτής παραπονέθηκε ότι ήταν “επιθετικός” στο θέμα του κλίματος, και οι μεγάλες φιλοδοξίες του ως υπουργού κόπηκαν όταν η πλήρης εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία προκάλεσε ραγδαία αύξηση των τιμών της ενέργειας. Οδήγησε την καταστροφική εκστρατεία του D66 το 2023 όταν το κόμμα κέρδισε μόνο εννέα έδρες, δύο χρόνια μετά την επιτυχία της προκάτοχου του που ήρθε δεύτερη πίσω από τον Ρούτε.
Ο Γιέτεν δεν ήταν ακόμη άνετος μπροστά στις κάμερες. Κάποιες εμφανίσεις του στα μέσα κριτικάρονταν ως βαρετές, ενώ κάποιος τον είχε χαρακτηρίσει «Robot Jetten». Οι υποστηρικτές του τον βλέπουν σαν ένα είδος μικρού Μαρκ Ρούτε του πρώην πρωθυπουργού της Ολλανδίας και σήμερα επικεφαλής του ΝΑΤΟ. Αυτή είναι μια μάλλον κολακευτική σύγκριση για τον Γιέτεν, καθώς πολλοί Ολλανδοί αναπολούν τη σταθερότητα της εποχής Ρούτε, έπειτα από δύο χρόνια σχετικής αναταραχής.
Ο Γιέτεν έχει μεγάλες φιλοδοξίες, και λίγες προκλήσεις είναι πιο επείγουσες από το να αντιμετωπίσει την κρίση στέγης της Ολλανδίας, με έλλειψη περίπου 400.000 κατοικιών. Ο επικεφαλής του D66 παραπονέθηκε κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας ότι οι ολλανδικές κυβερνήσεις δεν έχουν καταφέρει κάτι εντυπωσιακό τα τελευταία 10 με 15 χρόνια.
Δίνει μεγάλες υποσχέσεις και θα πιεστεί να αποδώσει. Για να πετύχει, θα χρειαστεί λίγη από την πολιτική ανθεκτικότητα του Ρούτε που επιβίωσε τεσσάρων κυβερνήσεων. Ο Γιέτεν πάντως έχει κάνει καλή αρχή, επιβιώνοντας από μια δύσκολη στιγμή στην καμπάνια, όταν ένα αστείο για την πριγκίπισσα Αμαλία δεν «έπιασε» μπροστά σε 2.000 φοιτητές στο Ρότερνταμ, ενώ θεωρήθηκε και σεξιστικό. «Τι είδους σεξιστικό σχόλιο είναι αυτό;» του είχε πει τότε ο συντονιστής της κουβέντας, με τον Γιέτεν να παραδέχεται αργότερα ότι ήταν ακατάλληλο.
