Σε μια εποχή αυξανόμενων γεωπολιτικών πιέσεων και δυτικών απαιτήσεων για μονοπώλιο στις διεθνείς σχέσεις, η διήμερη επίσκεψη του ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν στην Ινδία, η πρώτη μετά από τέσσερα χρόνια, σηματοδοτεί την απόρριψη των όρων αποκλειστικότητας από το Νέο Δελχί. Η συνάντηση με τον Ινδό πρωθυπουργό Ναρέντρα Μόντι αποτελεί μια ισχυρή επιβεβαίωση της διαχρονικής στρατηγικής συνεργασίας Ρωσίας-Ινδίας, στέλνοντας σαφές μήνυμα προς τη Δύση ότι η μεγαλύτερη σε πληθυσμό χώρα του κόσμου δεν προτίθεται να θυσιάσει τα εθνικά της συμφέροντα στο βωμό των δυτικών απαιτήσεων.
Το δίλημμα της Ινδίας
Η Δύση, και κυρίως οι ΗΠΑ, έχουν μεγάλες προσδοκίες από την Ινδία, επιδιώκοντας τη μετατροπή της σε ανάχωμα στην κινεζική ανάδυση μέσω σχημάτων όπως η Quad. Επιπλέον, πιέζουν για το άνοιγμα της προστατευμένης εσωτερικής αγοράς της. Παράλληλα, στο φόντο του πολέμου στην Ουκρανία, η κυβέρνηση Μόντι δέχεται έντονες πιέσεις να διαρρήξει τις παραδοσιακά καλές της σχέσεις με τη Ρωσία. Οι δυτικές δυνάμεις απαιτούν, μεταξύ άλλων, τον περιορισμό των εισαγωγών ρωσικών υδρογονανθράκων, η επανεξαγωγή των οποίων έχει ανακουφίσει σημαντικά τη Μόσχα. Ο συνδυασμός αυτών των πιέσεων, μαζί με την αρνητική δημοσιότητα που δέχεται η εθνικιστική κυβέρνηση Μόντι για τη μεταχείριση μειονοτήτων όπως οι Σιχ, καθιστά τη θέση της Ινδίας δύσκολη.
Η στρατηγική βάση της επίσκεψης
Η επίσκεψη του Πούτιν στοχεύει στην περαιτέρω εμβάθυνση αυτής της στρατηγικής σχέσης. Οι δύο πλευρές είναι έτοιμες να υπογράψουν 10 διακυβερνητικές και 15 εμπορικές συμφωνίες, με κορυφαίο έγγραφο το Πρόγραμμα για την Ανάπτυξη Στρατηγικών Τομέων Ρωσο-Ινδικής Οικονομικής Συνεργασίας έως το 2030. Το διμερές εμπόριο αυξήθηκε κατά 12% το 2024, φτάνοντας τα 63,6 δισ. δολάρια, ενδεικτικό της ισχυρής συνεργασίας σε βιομηχανία, τεχνολογίες, υγειονομική περίθαλψη, εξόρυξη, εξερεύνηση του διαστήματος και μεταφορές.
Η ατζέντα περιλαμβάνει επίσης την πυρηνική ενέργεια, τη ναυτιλία και τη γεωργία. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην κινητικότητα του εργατικού δυναμικού, καθώς η Ρωσία, αντιμετωπίζοντας ελλείψεις, θεωρεί την Ινδία ως πολύτιμο προμηθευτή εξειδικευμένου προσωπικού. Αναμένονται επίσης διαπραγματεύσεις για την αποκατάσταση του μεριδίου της ONGC Videsh Ltd στο πετρελαϊκό έργο Sakhalin-1.
Ο τόνος της ισχυρής προσωπικής σχέσης μεταξύ των δύο ηγετών αποτυπώνεται στο ιδιωτικό δείπνο που θα παραθέσει ο Μόντι στον Πούτιν, σε ανταπόδοση αντίστοιχης κίνησης στη Μόσχα πέρσι, επιβεβαιώνοντας πως η Ινδία δίνει προτεραιότητα σε μια ισορροπημένη, σταθερή και αμοιβαία επωφελή συνεργασία με επίκεντρο τη διπλωματία και την οικονομική ανάπτυξη.
Το μεγάλο ντιλ των όπλων
Τον γεωπολιτικό χαρακτήρα της επίσκεψης ενισχύει η στρατιωτική συνεργασία. Η 22η Ινδο-Ρωσική Διακυβερνητική Σύσκεψη για θέματα Στρατιωτικής και Τεχνολογικής Συνεργασίας προετοίμασε το έδαφος, με τον Ρώσο υπουργό Άμυνας Σεργκέι Μπελοούσοφ να προηγείται του Πούτιν. Αναμένεται συζήτηση για την πιθανή προμήθεια ρωσικών αεροσκαφών stealth Su-57 και πρόσθετων συστημάτων αεράμυνας S-400 — κρίσιμων μετά το πρόσφατο επεισόδιο με το Πακιστάν.
Το μεγάλο ντιλ όμως έκλεισε πριν την άφιξη του Πούτιν: Η Ινδία συμφώνησε να μισθώσει ένα πυρηνοκίνητο επιθετικό υποβρύχιο από τη Ρωσία έναντι περίπου 2 δισ. δολαρίων, με την παράδοση να αναμένεται εντός διετίας. Παρά τη μείωση του ρωσικού μεριδίου στις ινδικές εισαγωγές όπλων τα τελευταία 15 χρόνια, η Ρωσία παραμένει ο μεγαλύτερος προμηθευτής της χώρας και σημαντικός εταίρος για συμπαραγωγή στρατιωτικού υλικού.
Απέναντι σε αυτή τη στρατηγική σύσφιξη, οι ευρωπαϊκές δυνάμεις προσπάθησαν να παρέμβουν δημοσίως. Οι πρεσβευτές της Βρετανίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας στο Νέο Δελχί δημοσίευσαν κοινό άρθρο στους Times of India υπό τον τίτλο “Ο κόσμος επιθυμεί το τέλος του πολέμου στην Ουκρανία, αλλά η Ρωσία δεν επιδιώκει στα σοβαρά την ειρήνη”. Αυτή η κίνηση προκάλεσε σάλο στα ινδικά μέσα ενημέρωσης, τα οποία την χαρακτήρισαν αποικιοκρατικής εμπνεύσεως παρέμβαση, οδηγώντας το ινδικό υπουργείο Εξωτερικών σε διαμαρτυρία, χαρακτηρίζοντας τη δημοσίευση «απαράδεκτη» και «ασυνήθιστη». Το μήνυμα του Μόντι παραμένει σταθερό: η χώρα του επιθυμεί τον τερματισμό του πολέμου, αλλά δεν θα πιέσει τη Ρωσία κατά τρόπο που θα έβλαπτε τα δικά της συμφέροντα.
Διαβάστε επίσης:
Μαρουάν Μπαργούτι: Πάνω από 200 διάσημοι ζητούν την απελευθέρωσή του από το Ισραήλ
New York Times: Έκαναν μήνυση στο Πεντάγωνο για παραβίαση της Ελευθερίας του Τύπου
