Λίγες ημέρες έμειναν ακόμη για τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ. Και από την απάντηση που θα δώσει ο αμερικανικός λαός στο δίλημμα Τραμπ ή Χάρις εξαρτάται όχι μόνο το μέλλον των ΗΠΑ, αλλά και αυτό της Ευρώπης.
«Για την Ευρώπη μία δεύτερη θητεία Τραμπ θα ήταν μία δραματική εξέλιξη», γράφει το Γερμανικό Δημοσιογραφικό Δίκτυο (RND). «Με τον Τραμπ η ΕΕ θα μπει σε μία υπαρξιακή δοκιμασία – δεδομένου ιδίως ότι και στην Ευρώπη υπάρχουν ισχυροί δεξιοί λαϊκιστές και εχθροί της δημοκρατίας, γεγονός που καθιστά ακόμη δυσκολότερη τη διατήρηση μίας ενιαίας στάσης απέναντι στην Ουάσινγκτον. Λαμβάνοντας δε υπόψιν και το ότι οι ΗΠΑ αποτελούν τον σημαντικότερο εμπορικό εταίρο της Ευρώπης, μία νίκη του Τραμπ θα ήταν επικίνδυνη για την Ευρώπη και σε οικονομικό επίπεδο».
Σύμφωνα με όσα γράφει η DW, δεν σημαίνουν πως, σε περίπτωση που κερδίσει τις εκλογές η Κάμαλα Χάρις, δεν θα υπάρχει ο παραμικρός λόγος ανησυχίας για τους Ευρωπαίους: «Ακόμη και με τη Χάρις οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να σταματήσουν την Ευρώπη από το να χάνει ολοένα περισσότερη από τη βαρύτητά της στη διεθνή σκηνή. Αυτή είναι μία συνθήκη που μόνο η Ευρώπη μπορεί να αλλάξει – εφαρμόζοντας μεταρρυθμίσεις στις οποίες θα έπρεπε να έχει προχωρήσει εδώ και καιρό, όπως είναι η διαμόρφωση μίας κοινής άμυνας και η απλοποίηση των διαδικασιών για τον διακρατικό συντονισμό εντός της ηπείρου», καταλήγει το γερμανικό δίκτυο.
Η Süddeutsche Zeitung συμφωνεί πως οι αμερικανικές εκλογές «δεν θα έχουν για καμία ήπειρο τόσο δραστικές συνέπειες, όσο για την Ευρώπη, μιας και οι ΗΠΑ είναι εδώ και περισσότερο από έναν αιώνα αναπόσπαστο μέρος των ευρωπαϊκών πολιτικών εξελίξεων.
Η εφημερίδα του Μονάχου εκτιμά πάντως ότι δεν υπάρχει λόγος για πανικό. Εξάλλου, «η Ευρώπη δεν έχει καμία επιρροή στο ποιον θα διαλέξουν οι Αμερικανοί για την προεδρία της χώρας – […] αλλά από τους Ευρωπαίους εξαρτάται πώς θα τα πάνε με τον Τραμπ, εφ’ όσον αυτός εκλεγεί πρόεδρος […] Πιθανώς το σοκ της εκλογής Τραμπ μπορεί να αποτελέσει και ευκαιρία για τους Ευρωπαίους, ώστε αυτοί να μη συνεχίζουν να περιγράφουν απλώς ορισμένα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν σε πολυσέλιδες εκθέσεις, αλλά να επιδιώξουν να βρουν πραγματικές λύσεις».
Η στρατηγική της Χάρις
Η Δημοκρατική αντιπρόεδρος, η οποία ενδέχεται να είναι η πρώτη γυναίκα που θα αναδειχθεί πρόεδρος των ΗΠΑ, θα βρεθεί εκ νέου στις πολιτείες κλειδιά που θα καθορίσουν την έκβαση των εκλογών της Τρίτης: στην Τζόρτζια (νότια), τη Βόρεια Καρολίνα (νοτιοανατολικά) και το Μίσιγκαν (βόρεια), η Χάρις θα προσπαθήσει να πείσει τους τελευταίους αναποφάσιστους ότι αυτή είναι το «αντίδοτο» στον Ρεπουμπλικάνο πρώην πρόεδρο, όπως το έθεσε χθες ο υποψήφιος αντιπρόεδρός της Τιμ Γουόλς.
Χθες βράδυ, σε τρεις διαδοχικές συγκεντρώσεις στο Ουισκόνσιν, άλλη κρίσιμη πολιτεία, η Χάρις ζήτησε να «γυρίσει επιτέλους η σελίδα σε μια δεκαετία του Ντόναλντ Τραμπ» που κλόνισε την αμερικανική δημοκρατία και που «μας εξουθένωσε».
Πιο σκληρή στάση από Τραμπ
Ο λαϊκιστής ηγέτης, με ρητορική ολοένα πιο αυταρχική, καταδικασμένος και αντιμέτωπος με κατηγορίες σε πολλές ποινικές και αστικές υποθέσεις, ελπίζει να κάνει πραγματικότητα το όνειρό του να επιστρέψει στον Λευκό Οίκο για να προωθήσει την πολιτική του που βάζει «Πρώτα την Αμερική».
Κατά τη διάρκεια προεκλογικών συγκεντρώσεων σήμερα στη Βιρτζίνια και τη Βόρεια Καρολίνα, ο Τραμπ αναμένεται να παρουσιάσει μια εικόνα με μελανά χρώματα για τις ΗΠΑ, που έχουν «καταληφθεί» από εκατομμύρια παράτυπους μετανάστες, «εγκληματίες» που έχει υποσχεθεί ότι θα απελάσει. Χθες στο Μίσιγκαν, ο Νεοϋορκέζος δισεκατομμυριούχος κατηγόρησε την κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν και της Κάμαλα Χάρις ότι απέτυχε σε οικονομικό επίπεδο. Προέβλεψε «ύφεση σαν αυτή του 1929» εάν εκλεγεί η αντίπαλός του.
Έως την τελευταία ημέρα, η 60χρονη αντιπρόεδρος και ο 78χρονος πρώην πρόεδρος θα συνεχίζουν την προεκλογική εκστρατεία: τη Δευτέρα το βράδυ, εκείνη θα είναι στη Φιλαδέλφεια, στην κρίσιμη πολιτεία Πενσιλβάνια, εκείνος στο Γκραντ Ράπιντς στο Μίσιγκαν.
Οι εκλογές διεξάγονται την Τρίτη, μη εργάσιμη ημέρα για τις ΗΠΑ, και 70 εκατ. Αμερικάνοι έχουν ήδη αποστείλει την ψήφο τους ή έχουν ψηφίσει πρόωρα διά ζώσης.
Ωστόσο το κλίμα είναι ιδιαίτερα ηλεκτρισμένο, με μια καθημερινή αντιπαράθεση σε πολιτικό επίπεδο και σε επίπεδο μέσων ενημέρωσης και φόβους για επεισόδια μετά τις 5 Νοεμβρίου, κυρίως εάν το αποτέλεσμα είναι αμφίρροπο όπως προβλέπουν όλες οι δημοσκοπήσεις.
Σε μια χώρα πολιτικά κατακερματισμένη, τίποτα δεν μοιάζει να μπορεί να μετακινήσει τις γραμμές μεταξύ των δύο αντιπάλων που όλα τους χωρίζουν.
Σκληρή μάχη των υποψηφίων
Προσπαθώντας να προσελκύσουν δεκάδες χιλιάδες ψηφοφόρους στην Πενσιλβάνια, στο Μίσιγκαν ή στην Αριζόνα, που κρατούν το ‘κλειδί’ των εκλογών, η Χάρις και ο Τραμπ κλιμακώνουν τη μεταξύ τους φραστική αντιπαράθεση.
Για τον πρώην συντηρητικό πρόεδρο (2017-2021), η αντίπαλός του «απεχθάνεται» τους Αμερικανούς, ενώ σύμφωνα με τη σημερινή αντιπρόεδρο, ο αντίπαλός της είναι «ασταθής και εμμονικός με το να πάρει εκδίκηση» για τις εκλογές του 2020, τις οποίες ποτέ δεν παραδέχθηκε ότι έχασε.
Η εκστρατεία του 2024, στην οποία είναι στραμμένα τα βλέμματα όλου του πλανήτη, ιδίως της Ευρώπης και της Μέσης Ανατολής, ήταν έξω από τα συνηθισμένα: σε διάστημα μερικών εβδομάδων φέτος το καλοκαίρι, ο 81χρονος πρόεδρος Τζο Μπάιντεν αποσύρθηκε από την κούρσα για το χρίσμα των Δημοκρατικών και παραχώρησε τη θέση του στη Χάρις ενώ ο Τραμπ έγινε στόχος δύο αποπειρών δολοφονίας.
Έκτοτε, οι δύο αντίπαλοι κάνουν το παν για να σαγηνεύσουν τις γυναίκες, τους νέους και τους Αφροαμερικανούς, τους Άραβες μουσουλμάνους και τους Λατινοαμερικάνους εκλογείς.
Η Χάρις έχει συγκεντρώσει τη στήριξη πολλών προσωπικοτήτων από τον πολιτικό και οικονομικό στίβο —συμπεριλαμβανομένων πρώην στελεχών των Ρεπουμπλικάνων— καθώς και από σταρ του κινηματογράφου, της μουσικής και του αθλητισμού όπως η Μπιγιόνσε, ο Μπρους Σπρίνγκστιν, η Τζένιφερ Λόπεζ και ο Λεμπρόν Τζέιμς.
Και σήμερα, η πρώην πρώτη κυρία, η ιδιαίτερως δημοφιλής Μισέλ Ομπάμα, θα βρίσκεται σε προεκλογική εκδήλωση στη Φιλαδέλφεια με την τραγουδίστρια Αλίσια Κιζ.
Η εκλογή της Τρίτης μπορεί να αποδειχθεί τόσο αμφίρροπη που θα χρειαστούν πιθανόν ημέρες για να υπάρξει ένα οριστικό πανεθνικό αποτέλεσμα. Το περιβάλλον του Ντόναλντ Τραμπ έχει αρχίσει ήδη να τροφοδοτεί φήμες για εκλογικές παρατυπίες ακόμα και «νοθεία».