Η Ουάσιγκτον έχει δει πολλές Στρατηγικές Εθνικής Ασφάλειας, αλλά καμία δεν μοιάζει με αυτή που παρουσίασε η κυβέρνηση Τραμπ. Το έγγραφο δεν επιχειρεί να περιγράψει ένα συνολικό όραμα των Ηνωμένων Πολιτειών ως κράτους· αντίθετα, τοποθετεί στο επίκεντρο τον ίδιο τον πρόεδρο, παρουσιάζοντας τη δεύτερη θητεία του ως φυσική συνέχεια και διόρθωση της πρώτης. Με την απευθείας προβολή του Τραμπ ως «Προέδρου της Ειρήνης» και ως προσωπικού εγγυητή «πρωτοφανούς ειρήνης» σε παγκόσμιες εστίες κρίσης, η στρατηγική συγχέει τις γραμμές ανάμεσα σε θεσμικό σχεδιασμό και πολιτική καμπάνια. Το αποτέλεσμα είναι μια πρωτοφανής προσωποποίηση της εθνικής ασφάλειας, με συνέπειες για το πώς σύμμαχοι, υπηρεσίες και αντίπαλοι εκτιμούν τη συνέχεια και την αξιοπιστία της αμερικανικής πολιτικής.
Αποκήρυξη της φιλελεύθερης διεθνούς τάξης
Ένα δεύτερο ισχυρό μήνυμα είναι η ρητή εγκατάλειψη της μεταψυχροπολεμικής φιλελεύθερης τάξης. Η νέα στρατηγική περιορίζει τον ρόλο της Αμερικής στην προώθηση «βασικών εθνικών συμφερόντων», καταγγέλλει την παλαιά ελίτ της εξωτερικής πολιτικής, απορρίπτει το «λεγόμενο ελεύθερο εμπόριο» και επιλέγει μια συναλλακτική, διμερή λογική ισχύος. Οι αναφορές σε δημοκρατία και κανόνες υποχωρούν μπροστά σε ένα δόγμα που προτάσσει καταναγκασμό, συμφωνίες και μονομερή οικονομική και στρατηγική μόχλευση.
Η μετανάστευση ως κεντρικός κίνδυνος
Η στρατηγική θέτει τη μετανάστευση στην καρδιά της αμερικανικής ασφάλειας. Η φράση «η εποχή της μαζικής μετανάστευσης πρέπει να τελειώσει» λειτουργεί ως αξίωμα που ανατρέπει οποιαδήποτε προηγούμενη ιεράρχηση απειλών. Τα σύνορα αντιμετωπίζονται ως υπ’ αριθμ. 1 ζήτημα ασφάλειας, με άμεση μετατόπιση πόρων και προτεραιοτήτων από τα παραδοσιακά θέατρα σε μια εσωτερική, ημισφαιρική αντιμετώπιση του φαινομένου. Η αλλαγή αυτή προδιαγράφει σημαντικές συνέπειες για τη στρατιωτική στάση των ΗΠΑ και την κατανομή πόρων.
Ένα «συμπλήρωμα Τραμπ» στο Δόγμα Μονρόε
Το Δυτικό Ημισφαίριο μετατρέπεται σε πρωτεύον στρατηγικό χώρο. Το λεγόμενο «Συμπλήρωμα Τραμπ» φιλοδοξεί να κρατήσει την αμερικανική περιφέρεια απαλλαγμένη από «εχθρικές ξένες εισβολές» και από εξαγορές κρίσιμων υποδομών. Η ιδέα συνοδεύεται από προαναγγελία αναδιάταξης στρατιωτικών δυνάμεων και από μια αυστηρή ιεραρχία περιοχών, που τοποθετεί την Αμερική πάνω από Ευρώπη, Ασία και Μέση Ανατολή. Η λογική είναι σαφώς ευρασιαστική αναδίπλωση με επίκεντρο τη δημογραφία, τη σταθερότητα και τα εφοδιαστικά δίκτυα.
Η κουλτούρα και η οικογένεια ως ζήτημα εθνικής ασφάλειας
Η στρατηγική εισάγει έναν νέο –και αμφιλεγόμενο– άξονα: την «πνευματική υγεία» και την «παραδοσιακή οικογένεια» ως συστατικά της ασφάλειας. Η προστασία της αμερικανικής κουλτούρας πλαισιώνεται ως εθνικό καθήκον, με ισχυρές αναφορές σε χριστιανικό εθνικισμό. Για πρώτη φορά, η πολιτιστική πολιτική αναβαθμίζεται θεσμικά στο ίδιο επίπεδο με τις στρατιωτικές ή οικονομικές επιλογές.
Οι πολιτισμικοί πόλεμοι ως πυλώνας στρατηγικής
Το έγγραφο επιτίθεται στις αρχές της ποικιλομορφίας, της ισότητας και της συμπερίληψης, παρουσιάζοντάς τες ως πηγή θεσμικής παρακμής. Παράλληλα, χρησιμοποιεί την πολιτισμική ευθυγράμμιση ως κριτήριο αξιοπιστίας για τους συμμάχους – ειδικά στην Ευρώπη. Η Ουάσιγκτον εμφανίζεται να αξιολογεί όχι μόνο τις στρατιωτικές επενδύσεις των εταίρων της, αλλά και τις κοινωνικές και δημογραφικές τους εξελίξεις, εισάγοντας μια νέα μορφή πολιτισμικής διπλωματίας με ιδεολογικά φίλτρα.
«Golden Dome»: μια φιλόδοξη αντιπυραυλική επανάσταση
Η στρατηγική περιγράφει έναν πολυεπίπεδο αμυντικό θόλο που φιλοδοξεί να προστατέψει την αμερικανική επικράτεια από προηγμένους πυραυλικούς κινδύνους. Το όραμα αυτό απαιτεί τεράστιες βιομηχανικές επενδύσεις και πιθανή ανατροπή της λογικής πυρηνικής αποτροπής, προκαλώντας ανησυχίες σε Μόσχα και Πεκίνο για πιθανή αναζήτηση πλεονεκτήματος πρώτου πλήγματος.
Από την κατανομή στη μετακύλιση των βαρών
Η «Δέσμευση της Χάγης» για αμυντικές δαπάνες 5% του ΑΕΠ από τους συμμάχους του ΝΑΤΟ αποτελεί ριζική αλλαγή. Η Ουάσιγκτον δεν ζητά απλώς μεγαλύτερη συμβολή· την απαιτεί ως προϋπόθεση για πολιτική εύνοια. Το μέτρο, εάν εφαρμοστεί, θα επιφέρει εκτεταμένες δημοσιονομικές αναταράξεις, ιδίως στην Ευρώπη.
Κυριαρχία, διεθνείς οργανισμοί και πολιτική διασποράς
Η νέα αντίληψη περί κυριαρχίας αμφισβητεί τους διεθνείς οργανισμούς και τους κατηγορεί ότι υπονομεύουν την ανεξαρτησία των κρατών. Παράλληλα, η στρατηγική παρουσιάζει την πολιτική της διασποράς ως πιθανή απειλή, θολώνοντας τα όρια μεταξύ αντικατασκοπείας και εγχώριας πολιτικής σύγκρουσης. Πρόκειται για μια επιλογή που εισάγει επικίνδυνες ασυμμετρίες: ενώ απορρίπτει οποιαδήποτε ξένη ανάμειξη στις ΗΠΑ, επιφυλάσσει στις ίδιες τις Ηνωμένες Πολιτείες το δικαίωμα να σχολιάζουν τις πολιτικές διεργασίες των συμμάχων τους.
Οικονομικός εθνικισμός στο κέντρο της ασφάλειας
Ο οικονομικός εθνικισμός δεν είναι πια παραφυάδα της εξωτερικής πολιτικής, αλλά ο πυρήνας της. Η επανεκβιομηχάνιση, οι δασμοί και οι αυστηροί έλεγχοι στις αλυσίδες εφοδιασμού αντιμετωπίζονται ως θεμέλια στρατηγικής ισχύος. Η στόχευση για πλήρη ανεξαρτησία από εξωτερικές δυνάμεις θεωρείται κρίσιμη, παρότι πρακτικά αδύνατη σε πολλούς τεχνολογικούς και ορυκτούς τομείς.
Ένα νέο, στενότερο και βαθιά πολιτικοποιημένο δόγμα
Η συνολική εικόνα που προκύπτει είναι μια στρατηγική που συγχωνεύει οικονομικό προστατευτισμό, μεταναστευτική αυστηρότητα, ημισφαιρική προτεραιοποίηση και πολιτισμική ατζέντα σε ένα ενιαίο πλαίσιο τύπου «Πρώτα η Αμερική». Το σοκ για συμμάχους και αντιπάλους δεν προέρχεται μόνο από το περιεχόμενο των πολιτικών, αλλά από το πώς ορίζεται πλέον η ίδια η έννοια της εθνικής ασφάλειας: περισσότερο προσωποκεντρική, εσωστρεφής και ιδεολογικά φορτισμένη από οποιαδήποτε προηγούμενη.
Η νέα Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας του Τραμπ δεν επαναδιατυπώνει απλώς την αμερικανική θέση στον κόσμο· την αναθεμελιώνει. Και ο απόηχος αυτής της αλλαγής προμηνύει μια περίοδο έντονης αναδιάταξης στις διεθνείς σχέσεις και στις ισορροπίες του αμερικανικού συστήματος ισχύος.
Με πληροφορίες από το warontherocks
Διαβάστε επίσης:
Το Μπανγκλαντές θα αγοράσει Eurofighter από την Ιταλία
Τραμπ: Θα τηλεφωνήσω στους ηγέτες Ταϊλάνδης και Καμπότζης για να σταματήσει η βία
Κίνα: Τεράστια φωτιά σε πολυκατοικία – Τουλάχιστον 12 οι νεκροί
