Έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 92 ετών ο μεγάλος ζωγράφος, εικαστικός και γλύπτης Μιχάλης Κατζουράκης, ο οποίος αποτελούσε ένα από τα σημαντικότερα πρόσωπα της σύγχρονης ελληνικής τέχνης.
Η κηδεία του θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 30 Δεκεμβρίου, στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Μελισσίων.
Ποιος ήταν ο Μιχάλης Κατζουράκης
Ο Μιχάλης Κατζουράκης γεννήθηκε στις 28 Ιανουαρίου 1933 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Το 1938 η οικογένειά του εγκαταστάθηκε μόνιμα στην Αθήνα, όπου και μεγάλωσε. Το 1951 ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Κολλέγιο Αθηνών και αμέσως μετά βρέθηκε στο Παρίσι, σπουδάζοντας ζωγραφική δίπλα στον André Lhote, καθώς και αφίσα και γραφικές τέχνες στη σχολή του Paul Colin.
Η επιστροφή του στην Ελλάδα το 1955 σηματοδότησε την αρχή μιας δυναμικής επαγγελματικής πορείας. Παρουσίασε έργα του στην Αίθουσα Πέιν και ξεκίνησε να εργάζεται ως ελεύθερος επαγγελματίας στον χώρο των γραφικών τεχνών. Από το 1960 έως το 1967 διετέλεσε καλλιτεχνικός σύμβουλος στον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού (ΕΟΤ), συμβάλλοντας καθοριστικά στη διαμόρφωση της σύγχρονης οπτικής ταυτότητας της χώρας.
Το 1962, μαζί με τον Φρέντυ Κάραμποττ και τη σύζυγό του Αγνή Κατζουράκη, ίδρυσε το Διαφημιστικό Κέντρο Αθηνών «Κ&Κ», το οποίο έμελλε να αφήσει ανεξίτηλο αποτύπωμα στο ελληνικό και διεθνές design. Η εταιρεία διακρίθηκε σε πλήθος διεθνών διαγωνισμών, ενώ το έργο της συνέβαλε καθοριστικά στη διάδοση του μοντερνισμού και της σύγχρονης οπτικής γλώσσας στην Ελλάδα κατά τις δεκαετίες του ’60 και του ’70. Παράλληλα, την περίοδο 1962–1964, η ομάδα επιμελήθηκε και σχεδίασε τα ετήσια λευκώματα της ΔΕΘ.
Οι δημιουργίες των Κ&Κ χαρακτηρίζονταν από λιτότητα, καθαρότητα γραμμής και υψηλή αισθητική. Με μια μινιμαλιστική, μοντερνιστική προσέγγιση, εμπλουτισμένη με στοιχεία της ελληνικής πολιτιστικής κληρονομιάς, διαμόρφωσαν μια διεθνώς αναγνωρίσιμη εικόνα της σύγχρονης ελληνικότητας και του «ελληνικού στυλ».
Οι διακρίσεις δεν άργησαν να έρθουν. Το 1961 ο Μιχάλης Κατζουράκης απέσπασε το δεύτερο βραβείο στη Διεθνή Έκθεση Τουριστικής Αφίσας στο Λιβόρνο, ενώ το 1962 τιμήθηκε με το πρώτο βραβείο ζωγραφικής αφίσας «Χρυσός Αρλεκίνος» για το έργο «Δακτυλιόλιθος». Το 1965 η ελληνική Πολιτεία τον βράβευσε με τον Χρυσό Σταυρό του Τάγματος του Φοίνικος, αναγνωρίζοντας τη συμβολή του στο ελληνικό design. Ακολούθησαν επτά βραβεία Rizzoli, τιμητική διάκριση από το Art Director’s Club της Νέας Υόρκης και το τρίτο βραβείο στη Μπιενάλε του Μπρνο.
Από το 1967 στράφηκε εντονότερα στον εικαστικό χώρο, παρουσιάζοντας ατομικές και ομαδικές εκθέσεις και αναπτύσσοντας ένα προσωπικό λεξιλόγιο βασισμένο στη γεωμετρία και την αφαίρεση. Το 1968 έγινε μέλος του AGI (Alliance Graphique International), ενώ τα επόμενα χρόνια παρουσίασε έργα δύο και τριών διαστάσεων σε σημαντικούς εκθεσιακούς χώρους, όπως το Ινστιτούτο Γκαίτε και η Αίθουσα Τέχνης Αθηνών – Χίλτον.
Το 1973 η Κ&Κ συνεργάστηκε με τη γαλλική διαφημιστική εταιρεία UNIVAS, ωστόσο δύο χρόνια αργότερα ο Κατζουράκης αποχώρησε, εστιάζοντας πλέον στον σχεδιασμό εσωτερικών χώρων, κυρίως κρουαζιερόπλοιων. Μαζί με τη σύζυγό του ίδρυσαν το γραφείο ΑΜΚ, το οποίο λειτούργησε έως το 2015.
Κατά τη δεκαετία του ’70 και του ’80, συμμετείχε ενεργά σε εικαστικές ομάδες και διερεύνησε τη χρήση μεικτών υλικών σε έργα μεγάλης κλίμακας. Το 1979 η ιστορική γκαλερί Denise René στο Παρίσι φιλοξένησε την πρώτη του ατομική έκθεση, σηματοδοτώντας τη μετάβασή του από την αυστηρή γεωμετρία σε πιο λυρικές συνθέσεις.
Σημαντικός σταθμός υπήρξε το γλυπτό «Incontri», που παρουσιάστηκε το 1997, στο πλαίσιο της 47ης Μπιενάλε της Βενετίας. Ακολούθησαν μεγάλες αναδρομικές εκθέσεις, μεταξύ άλλων στο Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και στο Μουσείο Μπενάκη, όπου αναδείχθηκε συνολικά το έργο αναφοράς των Κ&Κ στο ελληνικό design.
Σήμερα, έργα του Μιχάλη Κατζουράκη βρίσκονται σε σημαντικά μουσεία και δημόσιους χώρους στην Ελλάδα και το εξωτερικό, αποτελώντας ζωντανή μαρτυρία μιας πορείας που συνέδεσε το ελληνικό design και την εικαστική δημιουργία με το διεθνές καλλιτεχνικό γίγνεσθαι.
Διαβάστε επίσης
Πέθανε ο Μοχάμεντ Μπάκρι, δημιουργός του «Τζενίν, Τζενίν» (βίντεο)
Σαν σήμερα έφυγε ο Κορνήλιος Καστοριάδης – Το τελευταίο του κείμενο (βίντεο)
