Οι Αμερικανοί ψηφίζουν σήμερα και αποφασίζουν αν η Κάμαλα Χάρις ή ο Ντόναλντ Τραμπ θα είναι ο νέος ένοικος του Λευκού Οίκου, έπειτα από μια προεκλογική εκστρατεία η οποία χαρακτηρίστηκε από απίστευτη ένταση και παραμένει αμφίρροπη μέχρι την τελευταία στιγμή.
Πρώτα άνοιξαν λίγο μετά τις 12 το μεσημέρι (ώρα Ελλάδος) εκλογικά τμήματα στο Βερμόντ και ακολούθησαν στις 13:00 οι κάλπες σε Κονέκτικατ, Ιντιάνα, Κεντάκι, Μέιν, Νιού Χάμσαΐρ, Νιού Τζέρσεϊ, Νέα Υόρκη και Βιρτζίνια οπότε εκατομμύρια άνθρωποι θα προσθέσουν τις ψήφους τους στα περισσότερα από 80 εκατομμύρια ψηφοδέλτια που έχουν ήδη κατατεθεί με τη διαδικασία της πρόωρης ψηφοφορίας ή έχουν σταλεί ως επιστολικές ψήφοι.
Είναι αδύνατο να γνωρίζει κανείς αν θα χρειαστούν ώρες ή ημέρες καταμέτρησης για να αναδειχθεί ο νικητής ανάμεσα στην 60χρονη δημοκρατική αντιπρόεδρο και τον 78χρονο υποψήφιο των Ρεπουμπλικανών, οι προσωπικότητες και τα οράματα των οποίων δεν θα μπορούσαν να διαφέρουν περισσότερο.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δίνουν τους δύο αντιπάλους σχεδόν ισόπαλους στις επτά κρίσιμες πολιτείες, αυτές που θα δώσουν στη δημοκρατική ή στον ρεπουμπλικάνο τον επαρκή αριθμό εκλεκτόρων για να φθάσει το κατώφλι των 270 σε σύνολο 538, συνώνυμο της νίκης σ’ αυτή την προεδρική εκλογική αναμέτρηση που διεξάγεται με έμμεση ψηφοφορία.
Δυο Αμερικανοί στους τρεις εκφράζουν φόβους για ξέσπασμα βίας μετά την ψηφοφορία. Ορισμένα εκλογικά τμήματα έχουν μετατραπεί σε φρούρια, επιτηρούνται από drones και ελεύθεροι σκοπευτές έχουν αναπτυχθεί στις στέγες. Εκλογικοί αξιωματούχοι εκπαιδεύτηκαν επίσης για να μάθουν πώς να οχυρώνονται μέσα σε ένα δωμάτιο ή να χρησιμοποιούν μια μάνικα πυρόσβεσης για να απωθήσουν ενδεχόμενους εισβολείς.
Στην ομοσπονδιακή πρωτεύουσα Ουάσινγκτον, μεταλλικοί φράκτες περιβάλλουν το Λευκό Οίκο, το Καπιτώλιο και άλλες ευαίσθητες τοποθεσίες. Εντυπωσιακός αριθμός καταστημάτων στο κέντρο της πόλης έχουν καλύψει τις βιτρίνες τους με σανίδες.
Οι εικόνες της 6ης Ιανουαρίου 2021, όταν οπαδοί του Τραμπ είχαν επιτεθεί στην έδρα του αμερικανικού Κογκρέσου, παραμένουν στο μυαλό όλων. Τίποτα δεν προδικάζει ότι η χώρα θα συγκλονισθεί από παρόμοιες βιαιότητες.
Η «κληρονομιά» Μπάιντεν
Όποιος κι αν κερδίσει στις εκλογές, ο Ρεπουμπλικάνος Ντόναλντ Τραμπ ή η Δημοκρατική αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις, θα αναλάβει να διαχειριστεί την κληρονομία της προεδρίας Μπάιντεν, στη διάρκεια της οποίας ο Δημοκρατικός κατάφερε να τηρήσει κάποιες από τις δεσμεύσεις του, ενώ απέτυχε σε άλλες.
Μετανάστευση
Μόλις ανέλαβε την προεδρία ο Μπάιντεν ανέτρεψε πολλές από τις περιοριστικές πολιτικές του Τραμπ. Σταμάτησε την ανέγερση του τείχους στα σύνορα με το Μεξικό, ανακάλεσε την απαγόρευση εισόδου στις ΗΠΑ σε πρόσωπα από συγκεκριμένες μουσουλμανικές χώρες και περιόρισε το πρόγραμμα «παραμείνετε στο Μεξικό», το οποίο προέβλεπε ότι οι αιτούντες άσυλο από τρίτες χώρες θα έπρεπε να μένουν στο Μεξικό μέχρι οι αμερικανικές αρχές να εξετάσουν την υπόθεσή τους.
Ωστόσο λίγους μήνες αργότερα αυξήθηκαν κατακόρυφα οι παράνομες είσοδοι μεταναστών στις ΗΠΑ, γεμίζοντας τα αμερικανικά κέντρα υποδοχής μεταναστών και προκαλώντας έντονες επικρίσεις από τους Ρεπουμπλικάνους.
Ο αριθμός των μεταναστών που εισήλθαν στις ΗΠΑ παράτυπα το 2022 και το 2023 έφτασε σε επίπεδα ρεκόρ.
Τον Ιανουάριο ο Μπάιντεν στήριξε διακομματικό νομοσχέδιο με στόχο την ενίσχυση της ασφάλειας στα σύνορα. Αφού όμως αυτό δεν κατάφερε να εγκριθεί από τη Γερουσία, ο Αμερικανός πρόεδρος απαγόρευσε τον Ιούνιο την παροχή ασύλου στους περισσότερους μετανάστες που εισέρχονται στις ΗΠΑ παράτυπα.
Έκτοτε ο αριθμός των μεταναστών μειώθηκε δραματικά.
Άμβλωση
Τον Ιούνιο του 2022 το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ ανέτρεψε προηγούμενη απόφασή του που διασφάλιζε σε ομοσπονδιακό επίπεδο το δικαίωμα των γυναικών στην άμβλωση.
Έκτοτε οι πολιτείες μπορούν να καθορίζουν μόνες τους τη νομοθεσία για τις αμβλώσεις και περισσότερες από 12 τις απαγόρευσαν στις περισσότερες ή ακόμη και σε όλες τις περιπτώσεις.
Ο Μπάιντεν επέκρινε την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου και η κυβέρνησή του παρουσίασε τις κατευθυντήριες γραμμές ώστε να διασφαλιστεί η πρόσβαση σε άμβλωση σε έκτακτες περιπτώσεις με ομοσπονδιακή νομοθεσία.
Τον Ιούνιο η αμερικανική κυβέρνηση κατέγραψε τη μεγαλύτερη νίκη της στο θέμα, όταν το Ανώτατο Δικαστήριο απέρριψε την προσφυγή κατά των φαρμάκων που χρησιμοποιούνται στη φαρμακευτική άμβλωση.
Οι Δημοκρατικοί είχαν αναγάγει το δικαίωμα στην άμβλωση σε βασικό θέμα της προεκλογικής τους εκστρατείας για τις ενδιάμεσες εκλογές του 2022. Τον Μάρτιο η Χάρις έγινε η πρώτη εν ενεργεία αντιπρόεδρος των ΗΠΑ που επισκέπτεται κλινική όπου γίνονται αμβλώσεις.
Οικονομία
Ο Τζο Μπάιντεν θα μείνει στην ιστορία ως ο πρόεδρος στη διάρκεια της θητείας του οποίου η οικονομία κατέγραψε τα καλύτερά της αποτελέσματα, χωρίς ωστόσο να ικανοποιεί τους Αμερικανούς.
Μετά το 2021 και την πανδημία covid οι ΗΠΑ ανέκαμψαν εντυπωσιακά, με το επίπεδο της ανεργίας να πέφτει στο 4,2% και σχεδόν 16,5 εκατ. νέες θέσεις εργασίας να έχουν δημιουργηθεί.
Το ΑΕΠ της χώρας είναι κατά μέσο όρο υψηλότερο σε σχέση με αυτό που ανέμεναν οι οικονομολόγοι. Τα εισοδήματα και οι μισθοί έχουν αυξηθεί.
Ωστόσο όλες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι Αμερικανοί δεν είναι ικανοποιημένοι από την οικονομική πολιτική του Μπάιντεν. Γιατί; Λόγω του χειρότερου πληθωρισμού που έχει καταγραφεί εδώ και μία γενιά.
Αν και ο πληθωρισμός έχει αρχίσει να πέφτει, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι Αμερικανοί εξακολουθούν να υποφέρουν από τις υψηλές τιμές και κατηγορούν τον Μπάιντεν και τους Δημοκρατικούς.
Φυλετική δικαιοσύνη
Την πρώτη του ημέρα στον Λευκό Οίκο ο Τζο Μπάιντεν υπέγραψε διάταγμα με στόχο την αντιμετώπιση του ρατσισμού, της αστυνομικής βίας, της φτώχειας και των ανισοτήτων που επηρεάζουν τους Αφροαμερικανούς και άλλες μειονοτικές ομάδες.
Όμως οι μεταρρυθμίσεις προχωρούν αργά.
Εξάλλου στο οικονομικό πεδίο η ανεργία των Αφροαμερικανών έπεσε πέρυσι στο χαμηλότερο επίπεδό της ιστορικά. Φέτος η κυβέρνηση παρείχε δάνεια ύψους 1,5 δισεκ. δολαρίων σε επιχειρήσεις που ανήκουν σε Αφροαμερικανούς. Επένδυσε επίσης περισσότερα από 16 δισεκ. δολάρια σε ιστορικά, μαύρα πανεπιστήμια και διένειμε περισσότερα από 2,2 δισεκ. δολάρια σε περισσότερους από 43.000 Αφροαμερικανούς αγρότες που αντιμετώπισαν διακρίσεις.
Πέρυσι η κυβέρνηση Μπάιντεν αφιέρωσε 470 εκατ. δολάρια για τη βελτίωση της μητρικής υγείας.
Εξωτερική πολιτική
Από τους πολέμους στην Ουκρανία και τη Λωρίδα της Γάζας ως την εμφύλια σύρραξη στο Σουδάν, οι συγκρούσεις σε όλο τον κόσμο κυριάρχησαν στην ατζέντα της εξωτερικής πολιτικής της κυβέρνησης Μπάιντεν.
Ο Μπάιντεν ανέλαβε την προεδρία των ΗΠΑ με τη δέσμευση να αποκαταστήσει την ηγετική θέση της χώρας στον κόσμο και να αντισταθεί στην αυξανόμενη επιρροή της Κίνας.
Σε έναν βαθμό το πέτυχε, καταφέρνοντας να συσπειρώσει τους συμμάχους των ΗΠΑ μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, ενώ αναθέρμανε τις σχέσεις της χώρας του με τα κράτη της Ασίας προκειμένου να ασκήσει πίεση στην Κίνα.
Όμως οι ΗΠΑ δεν έχουν καταφέρει να συμβάλουν στον τερματισμό των μεγάλων συγκρούσεων, ούτε να αποτρέψουν την εμβάθυνση των σχέσεων μεταξύ της Ρωσίας, της Κίνας, του Ιράν και της Βόρειας Κορέας.
Ενεργειακή μετάβαση
Ο Δημοκρατικός πρόεδρος είχε μεγάλες φιλοδοξίες για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και την ενεργειακή μετάβαση της αμερικανικής οικονομίας προς πιο καθαρές, ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Ο Μπάιντεν υπέγραψε τρεις νόμους που συνέβαλαν στις μαζικές επενδύσεις στην οικονομία της καθαρής ενέργειας. Ωστόσο δεν κατάφερε να περιορίσει τις εξορύξεις πετρελαίου και φυσικού αερίου.
