Σε τροχιά σταθερής μεταστροφής προς την κυκλική οικονομία κινείται η καταναλωτική συμπεριφορά στην Ευρώπη, με την Ελλάδα να αναδεικνύεται πρωτοπόρος σε μια σειρά δεικτών. Σύμφωνα με την πανευρωπαϊκή έρευνα της Havas Commerce, που παρουσιάστηκε από τη Solid Havas, 1 στους 2 Έλληνες έχει αγοράσει μεταχειρισμένα ή επισκευασμένα προϊόντα το τελευταίο έτος, κατατάσσοντας τη χώρα 6η παγκοσμίως, πάνω από οικονομίες όπως η Γερμανία και το Βέλγιο.
Η οικονομία πάνω από το lifestyle
Η στροφή αυτή δεν ερμηνεύεται πλέον ως απλή τάση: σύμφωνα με την έρευνα, οι Έλληνες αγοράζουν συνειδητά μεταχειρισμένα προϊόντα κυρίως για οικονομικούς λόγους (50%), το υψηλότερο ποσοστό μεταξύ των 13 χωρών της μελέτης. Ακολουθούν κίνητρα όπως η αναζήτηση μοναδικών προϊόντων, τα premium brands και η οικολογική ευαισθησία, κυρίως από τις νεότερες ηλικίες.
Παράλληλα, μόλις 26% των Ελλήνων δεν έχουν καμία εμπλοκή με κυκλικές πρακτικές, όταν ο διεθνής μέσος όρος φτάνει το 31%. Το 34% έχει ανταλλάξει προϊόντα με άλλους, καθιστώντας την Ελλάδα πρώτη στη λίστα ανταλλαγών.
Ηλεκτρονικά, ρούχα και games στην κορυφή
Η πιο δυναμική κατηγορία μεταχειρισμένων στην Ελλάδα είναι τα ηλεκτρονικά προϊόντα, με 32% των καταναλωτών να τα επιλέγουν, ξεπερνώντας τον παγκόσμιο μέσο όρο. Εξίσου υψηλό είναι το ποσοστό στην κατηγορία ρούχων και video games, ενώ η Ελλάδα, μαζί με τη Βραζιλία, καταγράφει τα υψηλότερα ποσοστά συνολικής χρήσης μεταχειρισμένων σε όλους τους κλάδους (35% έναντι 23% παγκοσμίως).
Ψηφιακή η νέα αγορά «δεύτερου χεριού»
Η εμπειρία της μεταχειρισμένης αγοράς στην Ελλάδα είναι πλέον κατά βάση ψηφιακή. Το 88% των καταναλωτών χρησιμοποιεί ειδικές εφαρμογές και marketplaces, ενώ το 71% ενημερώνεται μέσω online διαφημίσεων και το 58% μέσω social media, πολύ πιο μπροστά από την τηλεόραση και το ραδιόφωνο.
Κριτήρια όπως η τιμή (72%), η ποιότητα/κατάσταση του προϊόντος, καθώς και οι εγγυήσεις είναι βασικά για την επιλογή. Ενδεικτικά, μόλις 3% αγοράζουν χωρίς καμία εγγύηση.
Οι «αθόρυβοι πρωταγωνιστές» είναι άνω των 55
Αν και η κυκλική κατανάλωση συνδέεται συχνά με τις νεότερες γενιές, στην Ελλάδα την τάση οδηγούν οι καταναλωτές 56–65 ετών, με κυρίαρχο κίνητρο την ανάγκη για οικονομία. Ωστόσο, παρατηρείται αυξανόμενη διείσδυση και στους Gen Z και Millennials, κυρίως μέσω ψηφιακών πλατφορμών και κοινωνικών δικτύων.
Ζητούνται εγγυήσεις, διαφάνεια και δομή
Οι Έλληνες καταναλωτές δηλώνουν πιο απαιτητικοί από ποτέ:
– 8 στους 10 εξετάζουν εξονυχιστικά το προϊόν πριν την αγορά
– Ζητούν ποιοτικές φωτογραφίες, αξιολογήσεις, πολιτικές επιστροφής και πιστοποίηση αυθεντικότητας
Ταυτόχρονα, 83% των συμμετεχόντων επιθυμούν να βλέπουν μεταχειρισμένα δίπλα στα καινούργια στα ράφια των καταστημάτων, ενώ 9 στους 10 δηλώνουν πρόθυμοι να συμμετάσχουν σε προγράμματα ανταλλαγής ή επιστροφής, ενισχύοντας τη βιώσιμη κατανάλωση.
Το αύριο της κυκλικής αγοράς είναι επαγγελματικό
Η πλειονότητα των ερωτηθέντων ζητά μια πιο δομημένη και επαγγελματική εμπειρία:
-
Εξειδικευμένα corners μεταχειρισμένων σε καταστήματα
-
Πλατφόρμες με εγγυήσεις και υπηρεσίες επανελέγχου
-
Υπηρεσίες επιδιόρθωσης σε φυσικά σημεία
-
Διαφάνεια στο ιστορικό των προϊόντων
Το 51% των καταναλωτών εκτιμά ότι η αγορά μεταχειρισμένων θα επεκταθεί σε όλες τις κατηγορίες, ενώ μόλις 9% προβλέπουν πτώση, εξαιτίας των φθηνών εισαγόμενων brand όπως το Shein.