Σχεδόν τέσσερις μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων της, η κυβέρνηση των Εργατικών στη Βρετανία υπό τον Κιρ Στάρμερ, αποκαλύπτει τον πρώτο της προϋπολογισμό. Και αυτός προβλέπει αυξήσεις 40 δισ. στερλινών στους φόρους, σύμφωνα με τα όσα είπε στη Βουλή η υπουργός Οικονομικών, Ρέιτσελ Ριβς.
Οι οικονομολόγοι περίμεναν τη φοροκαταιγίδα, αφού τόσο ο πρωθυπουργός όσο και η υπουργός Οικονομικών είχαν προειδοποιήσει για «επώδυνες» αποφάσεις, διαβεβαιώνοντας παράλληλα ότι θα δοθεί προτεραιότητα στις επενδύσεις με προσανατολισμό την ανάπτυξη.
Η Ριβς τόνισε πως οι φορο-αυξήσεις είναι αναγκαίες για να κλείσει η «τρύπα» του δημοσιονομικού ελλείμματος και να γίνουν δυνατές οι επενδύσεις σε δημόσιες υπηρεσίες όπως και η πληρωμή συντάξεων και επιδομάτων σε ευάλωτα νοικοκυριά.
Μεταξύ άλλων αυξάνονται οι εισφορές των εργοδοτών για την Εθνική Ασφάλιση, ο φόρος επί των εταιρικών κερδών και ο φόρος στα δίδακτρα ιδιωτικών σχολείων. Παράλληλα καταργείται το αμφιλεγόμενο non dom καθεστώς.
Αύξηση ΦΠΑ και κατάργηση επιδόματος θέρμανσης
«Ο φόρος επί των κεφαλαιουχικών κερδών που θα φθάνει μέχρι 24%, θα παραμείνει ωστόσο «ο πιο χαμηλός από όλες τις ευρωπαϊκές οικονομίες της G7», σύμφωνα με την υπουργό Οικονομικών της χώρας.
Άλλες πηγές εσόδων και εξοικονομήσεων είχαν ήδη ανακοινωθεί, όπως η αύξηση του ΦΠΑ στα ιδιωτικά σχολεία ή η κατάργηση του επιδόματος θέρμανσης για εκατομμύρια συνταξιούχους, ένα πολύ αμφιλεγόμενο μέτρο, ακόμη και για το δικό της στρατόπεδο.
«Πρέπει να επαναφέρουμε την οικονομική σταθερότητα και να γυρίσουμε σελίδα μετά τα τελευταία 14 χρόνια», είπε η Ρέιτσελ Ριβς, θέτοντας στο στόχαστρο τις προηγούμενες κυβερνήσεις των Συντηρητικών. «Δεν είναι η πρώτη φορά που εναποτίθεται στο Εργατικό Κόμμα να ανοικοδομήσει το Ηνωμένο Βασίλειο».
Κατήγγειλε εκ νέου μια ‘μαύρη τρύπα’ 22 δισ. στερλινών στα δημόσια οικονομικά, την οποία είπε πως οι Εργατικοί κληρονόμησαν από τους Συντηρητικούς και επέμεινε στο τεράστιο χρέος, στο 100% του ΑΕΠ, κληρονομιά της πανδημίας Covid-19 και της ενεργειακής κρίσης.
Όμως «ο μοναδικός τρόπος να βελτιωθεί το βιοτικό επίπεδο και να αυξηθεί η οικονομική ανάπτυξη είναι επενδύσεις, επενδύσεις, επενδύσεις», είπε ακόμη η Ριβς, διαχωρίζοντας τα δισεκατομμύρια που προβλέπονται κυρίως για τα σχολεία και για την κατασκευή κατοικιών.
Το NHS, το βρετανικό σύστημα υγείας θα επωφεληθεί κυρίως από μία αύξηση 22,6 δισ. στερλινών του προϋπολογισμού του για «φέτος και την επόμενη χρονιά» και από επενδύσεις 3,1 δισ.
«Είναι η πιο μεγάλη αύξηση σε πραγματικούς όρους των καθημερινών δαπανών του NHS εκτός [της περιόδου του] Covid από το 2010», δήλωσε η Ρέιτσελ Ριβς.
Υποσχέθηκε συνολικά 100 δισ. για πέντε χρόνια για τις δημόσιες υπηρεσίες και τις υποδομές, χάρη σε μια επερχόμενη αλλαγή των δημοσιονομικών κανόνων, που θα επιτρέπουν μεγαλύτερο δανεισμό αλλά μόνο για επενδυτικές δαπάνες.
«Ένα πιο φωτεινό μέλλον μας περιμένει», υποσχέθηκε ο Κιρ Στάρμερ στο Χ το πρωί. «Έπειτα από 14 χρόνια μειώσεων, θα επενδύσουμε στη χώρα μας, ανοικοδομώντας τα σχολεία μας, τα νοσοκομεία μας και τους δρόμους μας», πρόσθεσε.
Η Ριβς ανακοίνωσε επίσης βελτίωση των προβλέψεων για την ανάπτυξη τα επόμενα δύο χρόνια: ο δημόσιος οργανισμός δημοσιονομικών προβλέψεων OBR προβλέπει πλέον αύξηση 1,1% του ΑΕΠ φέτος (έναντι 0.8% προηγουμένως) και αύξηση 2% το επόμενο έτος (1,9%).