Το ειρηνευτικό σχέδιο του Αμερικανού Προέδρου μπορεί εξ’ αρχής να μην έπεισε για τις πιθανότητες οριστικής ειρήνευσης ωστόσο το ταξίδι του σε Ισραήλ και αμέσως μετά στην Αίγυπτο ήταν μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία να επικοινωνήσει μέσα από τις τοποθετήσεις του τα επιτεύγματα της εξωτερικής του πολιτικής. Άλλωστε ένας πετυχημένος έμπορος, γνωρίζει καλά πως η αξία του εμπορεύματος, εξαρτάται κυρίως από τον τρόπο που θα το παρουσιάσεις και δευτερεύοντως σχετίζεται με την ποιότητά του.
Ο Ντόναλντ Τράμπ μίλησε για τη σημαντικότητά της συμφωνίας στο κοινοβούλιο του Ισραήλ, περιγράφοντας και το Γολγοθά που ανέβηκε μέχρι να την κάνει πραγματικότητα και στη Σύνοδο Ειρήνης στο Σαρμ Ελ Σέιχ έδωσε στη συμφωνία το ειδικό βάρος που της έλειπε. Τη διεθνή αναγνώριση μέσα από την παρουσία δεκάδων ξένων ηγετών. Εκμεταλλεύτηκε επικοινωνιακά στο έπακρο το γεγονός της άφιξής τους. Άλλοτε για να κερδίσει από την παρουσία τους – περιγράφοντάς τους περισσότερους αλλά όχι όλους με κολακευτικά επίθετα στα οποία αρέσκεται- κι άλλες στιγμές για να τους μειώσει αναδεικνύοντας τη μεγαλειότητα του.
Στην άλλη όψη του νομίσματος βρίσκονταν οι παρευρισκόμενοι ηγέτες. Κάποιοι είχαν ρόλο. Κάποιοι τον αναζήτησαν όπως οι Σόλτς και Μακρόν που έθεσαν τα προβληματικά σημεία της συμφωνίας και κάποιοι άλλοι πέρασαν εντελώς αδιάφορα αλλά εκμεταλλεύτηκαν τη δύναμη της εικόνας. Στη λογική του «ήμουν κι εγώ εκεί» επιχείρησαν να πουλήσουν στη χώρα τους το ειδικό βάρος τους στο παγκόσμιο διπλωματικό στερέωμα. Όμως η δύναμη της εικόνας κάποιες φορές λειτουργεί αντίστροφα, αναδεικνύοντας «τη γύμνια του Βασιλιά».
Για τη χώρα μας, η παρουσία του Πρωθυπουργού στη Σύνοδο δεν φάνηκε να αποδίδει κάτι περισσότερο από μερικά – προκαθορισμένα από το πρωτόκολλο – φωτογραφικά ενσταντανέ. Το γεγονός της πρόσκλησης του κ.Μητσοτάκη από τον Αιγύπτιο Πρόεδρο θεωρείται λογικό, αφού λόγω της γεωγραφικής θέσης της Ελλάδας, η χώρα θα έπρεπε να είναι παρούσα σε ένα σημαντικό γεγονός που αφορά την Ανατολική Μεσόγειο. Άλλωστε, είχαν προσκληθεί κι όλοι οι υπόλοιποι.
Με την Αίγυπτο υπάρχουν ανοιχτά ζητήματα, βλέπε ΑΟΖ και ρηματική διακοίνωση Ιουλίου από ΥΠΕΞ Αιγύπτου, καθώς και η αλλαγή του ιδιοκτησιακού καθεστώτος πέριξ της Μονής της Αγίας Αικατερίνης. Οι σχέσεις Καΐρου – Αθήνας από εξαιρετικές που ήταν στο παρελθόν έχουν εισέλθει σε φάση αβεβαιότητας κι επανακαθορισμού.
Σέρνεται πίσω από τις εξελίξεις η Αθήνα
Στην περίπτωση της Αγίας Αικατερίνης οι εξελίξεις αιφνιδίασαν την Αθήνα. Ωστόσο, ήδη από το 2011 δηλαδή την περίοδο της Μουσουλμανικής Αδελφότητας το θέμα είχε δρομολογηθεί. Όταν κάτι σέρνεται για 14 χρόνια και δεν πιέζεις για λύση τη στιγμή που οι σχέσεις είναι στο καλύτερο σημείο τους, δεν υπάρχουν ικανές δικαιολογίες. Επίσης, το Κάιρο διεκδικεί το χώρο του απέναντι στον θαλάσσιο χωροταξικό σχεδιασμό που επιχειρείται στην Ανατολική Μεσόγειο. Αμφισβήτησε de facto το τουρκολιβυκό μνημόνιο και η στάση του δεν αφήνει περιθώρια παρερμηνείας για το που θα σταθεί και τι θα στηρίξει σε ενδεχόμενες κρίσεις στην περιοχή. Τα συμφέροντά της Αιγύπτου. Ίσως λοιπόν, ο Αιγύπτιος Πρόεδρος (πέραν του ό,τι ήταν ο οικοδεσπότης) να είχε επιπλέον λόγους, να χαμογελά στη χειραψία με τον Έλληνα Π/Θ κατά την υποδοχή του στο χώρο της Συνόδου. Κάποιοι εκτός από την επικοινωνία, επιδιώκουν και την ουσία…
Η Αθήνα όμως σέρνεται πίσω από τις εξελίξεις σε όποιο σημείο κι αν κοιτάξεις από τη Βόρεια Αφρική μέχρι τη Μέση Ανατολή. Στη Λιβύη, η διπλωματική ανυπαρξία της χώρας μας έσπρωξε τον Χαφτάρ στην αγκαλιά της Άγκυρας. Από όσα είχε υποσχεθεί το ελληνικό υπουργείο εξωτερικών στον επικεφαλής της κυβέρνησης της Ανατολικής Λιβύης, αν είχε υλοποιήσει έστω ένα μικρό μέρος αυτών, η Βεγγάζη θα παρέμενε ένας ικανός εταίρος.
Ωστόσο η ελληνική κυβέρνηση προτίμησε να αθετήσει τις δεσμεύσεις της για στήριξη του Χαφτάρ και να αδειάσει αποθήκες πυρομαχικών στέλνοντάς τα στην Ουκρανία. Να αποσύρει οπλικά συστήματα από νησιά χαρακτηρίζοντάς τα πεπαλαιωμένα (δίχως να τα έχει αντικαταστήσει) για να στηρίξει την Ουκρανία. Θα μπορούσε να στηρίξει την Ουκρανία με ανθρωπιστική βοήθεια και να μην αποδυναμώσει τις ένοπλες δυνάμεις και την αποτρεπτική ισχύ τους. Να το διαχειριστεί διπλωματικά και να κρατήσει διαύλους ανοιχτούς με τη Μόσχα. Αλλά ήταν επιλογή, η κυβέρνηση να σταθεί στη «σωστή πλευρά της ιστορίας». Όπως και στη γενοκτονία της Γάζας στάθηκε στη σωστή πλευρά της. Έκανε τη γενοκτονία γαργάρα. Ήταν βαρύς ο όρος που απέδωσαν στις ενέργειες του Ισραήλ τα πλέον αρμόδια όργανα της διεθνούς κοινότητας. Και για να είμαστε βέβαιοι ότι θα γίνει κατανοητό πως στεκόμαστε στη σωστή πλευρά των γεγονότων, ανοίξαμε αεροδρόμια για στρατιωτικό ανεφοδιασμό του Ισραήλ και παραχωρήσαμε θέσεις πάρκινγκ στο αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος για αεροσκάφη της EL AL στη διάρκεια του πολέμου των 12 ημερών με το Ιράν.
Σε μια χρονική στιγμή που οι σχέσεις της ελληνικής κυβέρνησης με το Ισραήλ ήταν (θεωρητικά) στο καλύτερο σημείο, ποια ήταν η αντίδραση του Ισραήλ; Επανέφερε το θέμα της πληρωμής Arnona (ΕΝΦΙΑ) για ακίνητο του Γενικού Προξενείου των Ιεροσολύμων, επανέφερε με άμεση ισχύ την αξίωση πληρωμής Arnona (ΕΝΦΙΑ) για περιουσία του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου των Ιεροσολύμων και μάλιστα πάγωσε τους τραπεζικούς λογαριασμούς τους. Ως αποτέλεσμα, το Πατριαρχείο αδυνατούσε να καλύψει για μήνες πάγια έξοδα και μισθοδοσία κληρικών. Αξίζει να σημειωθεί ό,τι ακόμα και την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας το Πατριαρχείο εξαιρούνταν της συγκεκριμένης φορολογίας.
Τέλος και με την ανοχή του ισραηλινού στρατού, έποικοι εισέβαλαν και κατέλαβαν ένα μεγάλο κομμάτι γης του Πατριαρχείου στη Μονή του Αγίου Γερασίμου στην περιφέρεια της Ιεριχούς. Εύλογα λοιπόν αναρωτιέται κάποιος για τον σχεδιασμό και τα οφέλη της εξωτερικής πολιτικής της σημερινής κυβέρνησης.
Με ποιούς συνομιλεί η Ελλάδα;
Στο σημείο αυτό, αξίζει να αναφερθεί πως πριν από αρκετά χρόνια όταν το Ισραήλ είχε αποκλείσει με άρματα μάχης στο αρχηγείο του στη Ραμάλα, τον Γιάσερ Άραφάτ, ο τότε Υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Παπανδρέου, πήρε τον ομόλογό του της Τουρκίας Ισμαήλ Τζέμ και πήγαν μαζί να τον συναντήσουν σπάζοντας τον αποκλεισμό. Την ίδια στιγμή, δρομολογούσε την αναβάθμιση των σχέσεων με το Τελ Αβιβ διεκδικώντας ρόλο στις εξελίξεις στην περιοχή αφού είχε παρουσία κι επαφές σχεδόν σε ολόκληρο τον Αραβικό κόσμο.
Μετά την υπογραφή της Συμφωνίας Ειρήνης στο Σαρμ Ελ Σέιχ ο κ.Μητσοτάκης δήλωνε ότι: «Έχουμε να παίξουμε ακόμη έναν πολύ ουσιαστικό ρόλο, ως μια χώρα η οποία συνομιλεί με όλους τους σημαντικούς παίκτες στη Μέση Ανατολή, η οποία έχει αξιοπιστία, η οποία είναι ένας πυλώνας σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, να θέσουμε κι εμείς τις δικές μας υπηρεσίες στη διάθεση αυτών οι οποίοι θα συντονίσουν τα επόμενα βήματα αυτής της εξαιρετικά σύνθετης ειρηνευτικής προσπάθειας».
Αλήθεια, με ποιους συνομιλεί η Ελλάδα αν εξαιρέσεις τον Νετανιάχου; Από τον Ερντογάν ο Π/Θ εισέπραξε άρνηση στη Νέα Υόρκη. Στο Λίβανο που οι εξελίξεις τρέχουν είμαστε απλοί παρατηρητές. Η μοναδική νέα προσέγγιση που επιχειρήθηκε από τον Π/Θ ήταν αυτή με τον Πρόεδρο της Συρίας Αχμέντ Χουσεΐν αλ Σαράα. Εδώ βεβαίως υπάρχει ένα θέμα. Όταν καταδικάζεις τη βία των παλαιστινιακών ισλαμικών οργανώσεων και την ίδια στιγμή συναντάς περιχαρής ένα από τα πλέον υψηλόβαθμα – στο παρελθόν – στελέχη της Αλ Κάιντα αυτό σημαίνει τι;
Όταν τον περασμένο Φεβρουάριο μέχρι τον Απρίλιο, οι δυνάμεις του Αλ Τζολάνι όπως τον αποκαλούσαν πριν την “εξημέρωση” πήγαιναν σε περιοχές της Συρίας με χριστιανικό πληθυσμό, έκαιγαν εκκλησίες και πυροβολούσαν τα σπίτια των χριστιανών κατοίκων, επιχειρώντας να τους εξωθήσουν σε φυγή ποιος ήταν ο ρόλος της χώρας; Φυγή ή θάνατος ήταν το μήνυμα των δυνάμεων του Τζολάνι. Τότε αρκετοί χριστιανοί της Συρίας, απευθύνθηκαν στο ελληνικό υπουργείο των εξωτερικών αναζητώντας στήριξη. Για μήνες έστελναν εμαιλ, τηλεφωνούσαν αλλά βοήθεια ή πρωτοβουλίες σε εκείνες τις δύσκολες στιγμές δεν είδαν.
Αλλά σήμερα τα πράγματα άλλαξαν. «Η Ελλάδα συνομιλεί με όλους τους σημαντικούς παίκτες στην Μέση Ανατολή και είναι έτοιμη να διαδραματίσει έναν ακόμη σημαντικό ρόλο».
Το είπε ο Πρωθυπουργός.
Θα μου πείτε, εδώ ο Τράμπ έκανε Σύνοδο για να χειροκροτήσουν την δήθεν επίλυση του Μεσανατολικού, να μην πούμε κι εμείς που ήμασταν εκεί ότι, γίναμε Περιφερειακή Δύναμη;
Άλλωστε η επικοινωνία μετράει. Το πως το πουλάς. Όχι η Ουσία…
Διαβάστε επίσης:
