Μέσα σε ένα εκρηκτικό γεωπολιτικό περιβάλλον, όπου μαίνεται η αεροπορική στρατιωτική αναμέτρηση μεταξύ Ισραήλ και Ιράν πλέον και με την εμπλοκή των ΗΠΑ, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν διαμηνύει πως «το Ιράν δεν πρέπει ποτέ να αποκτήσει πυρηνικά όπλα», στέλνοντας σαφές μήνυμα αποτροπής τόσο προς την Τεχεράνη όσο και προς την παγκόσμια κοινότητα.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες βομβάρδισαν χθες σειρά ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων, ύστερα από κοινό σχεδιασμό με το Ισραήλ, και ενώ το Ιράν διατείνεται πως το εμπλουτισμένο ουράνιο είχε ήδη μεταφερθεί σε άγνωστη τοποθεσία. Οι συγκρούσεις έχουν ενταθεί για δέκατη συνεχόμενη ημέρα, με τον κίνδυνο γενικευμένης ανάφλεξης να είναι ορατός.
Λάιεν: Η Ευρώπη δεν θα ανεχτεί πυρηνική κλιμάκωση
Η φον ντερ Λάιεν, χωρίς να αφήνει περιθώρια παρερμηνειών, επανέφερε στο προσκήνιο την ευρωπαϊκή θέση ότι το πυρηνικό Ιράν αποτελεί απειλή όχι μόνο για τη Μέση Ανατολή αλλά για τη διεθνή ειρήνη συνολικά. Με ρητή αναφορά στη σημασία του σεβασμού του διεθνούς δικαίου, κάλεσε την Τεχεράνη να εμπλακεί άμεσα σε μια αξιόπιστη διπλωματική διαδικασία.
«Αυτή είναι η στιγμή για το Ιράν να επιστρέψει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων», τόνισε η πρόεδρος της Κομισιόν, επισημαίνοντας ότι «μόνο μέσω του διαλόγου μπορεί να υπάρξει σταθερότητα στην περιοχή».
Λάιεν: Καμία στήριξη σε θεοκρατικά καθεστώτα
Η στάση της Ε.Ε. είναι σαφής: δεν υπάρχει ούτε ανοχή ούτε πολιτική κάλυψη στο ιρανικό καθεστώς. Το ισλαμιστικό καθεστώς των μουλάδων εργαλειοποιεί τη θρησκεία, καταπατά τα ανθρώπινα δικαιώματα, φιλοδοξεί να επιβάλει τη σιιτική του ηγεμονία με κάθε κόστος και προβαίνει σε πυρηνικό εκβιασμό, υπονομεύοντας την παγκόσμια ασφάλεια.
Ο ευρωπαϊκός δρόμος, όπως εκφράζεται από την Επιτροπή, είναι αυτός της ειρηνικής αποτροπής και όχι της αφέλειας, και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να γίνει ανεκτή η ύπαρξη ή η υποψία κατοχής πυρηνικών από το ιρανικό καθεστώς.
Ο κίνδυνος της γενίκευσης και ο ρόλος της Ευρώπης
Η ραγδαία επιδείνωση των στρατιωτικών επιχειρήσεων καθιστά επιτακτική τη διατήρηση διπλωματικών διαύλων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση, με θεσμικά αντανακλαστικά, επιχειρεί να λειτουργήσει ως δύναμη ισορροπίας, χωρίς όμως να εξισώνει τα θύματα με τους θύτες.
Στο παρόν πλαίσιο, η παρέμβαση της φον ντερ Λάιεν αποτελεί ταυτόχρονα προειδοποίηση και υπενθύμιση: δεν υπάρχει «ουδέτερη στάση» όταν απειλείται η διεθνής ασφάλεια από ένα καθεστώς που επιδιώκει να εξοπλιστεί με πυρηνικά και να διατηρήσει την εξουσία του μέσω τρομοκρατικών παραρτημάτων και κλειστών θεοκρατικών μηχανισμών.
Η συμπόρευση με το Ισραήλ, η στρατηγική ψυχραιμία των ΗΠΑ και η φωνή της Ευρώπης συνιστούν σήμερα την τελευταία γραμμή ανάσχεσης πριν από ένα ανεξέλεγκτο σπιράλ σύγκρουσης.