Οι δύο ηγέτες σχεδιάζουν να συναντηθούν κεκλεισμένων των θυρών την Παρασκευή στην Αλάσκα για να συζητήσουν την «ανταλλαγή εδαφών». Τι θα συμβεί αυτή τη φορά;
Τα διδάγματα από το Ελσίνκι είναι σαφή: το να βάλεις τον Ντόναλντ Τραμπ μόνο σε ένα δωμάτιο με τον Βλαντιμίρ Πούτιν είναι μια απρόβλεπτη -και συχνά επικίνδυνη- υπόθεση
Όπως γράφει η Guardian ήταν το 2018 όταν οι δύο ηγέτες συναντήθηκαν μετά από πρόσκληση του Σαούλι Νινίστο, του Φινλανδού προέδρου, για να συζητήσουν, μεταξύ άλλων, την κατάρρευση των σχέσεων μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας, τις κατηγορίες για παρέμβαση στις εκλογές και τον σκληρό πόλεμο στην ανατολική Ουκρανία.
Όταν βγήκε από το δωμάτιο, ο Τραμπ φαινόταν εντυπωσιασμένος από τον ηγέτη του Κρεμλίνου. Σε ερώτηση κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου σχετικά με τα συμπεράσματα της αμερικανικής υπηρεσίας πληροφοριών ότι η Ρωσία είχε παρεμβαίνει στις εκλογές, ο Τραμπ απάντησε: «Ο πρόεδρος Πούτιν λέει ότι δεν είναι η Ρωσία. Δεν βλέπω κανένα λόγο για τον οποίο θα ήταν».
Η Φιόνα Χιλ, ανώτερη σύμβουλος του Τραμπ για το Κρεμλίνο στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ, δήλωσε αργότερα ότι είχε σκεφτεί να ενεργοποιήσει τον συναγερμό πυρκαγιάς ή να προσποιηθεί ιατρική έκτακτη ανάγκη για να τερματίσει τη συνέντευξη Τύπου.
Κατά κάποιον τρόπο, τα διακυβεύματα είναι ακόμη μεγαλύτερα, καθώς ο Τραμπ και ο Πούτιν σχεδιάζουν να συναντηθούν την Παρασκευή στο Άνκορατζ της Αλάσκας, όπου ο Τραμπ δήλωσε ότι οι δύο θα συζητήσουν την «ανταλλαγή εδαφών» στην πρώτη συνάντηση του Πούτιν με ηγέτη της G7 από την εισβολή του στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες φοβούνται ότι ο Τραμπ θα μπορούσε να βγει και πάλι από μια κλειστή συνάντηση κηρύττοντας το ευαγγέλιο του Κρεμλίνου.
Ο Λευκός Οίκος έχει μειώσει τις προσδοκίες για τη σύνοδο κορυφής – ένα σημάδι ότι δεν υπάρχει συγκεκριμένη συμφωνία στο τραπέζι. «Πρόκειται πραγματικά για μια συνάντηση για να δούμε πώς θα πάνε τα πράγματα», δήλωσε ο Τραμπ κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου τη Δευτέρα. Είπε ότι θα ξέρει μέσα στα πρώτα λεπτά αν ο Πούτιν είναι έτοιμος για κατάπαυση του πυρός και θα το μεταφέρει στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι της Ουκρανίας και στους Ευρωπαίους ηγέτες. «Μπορεί να πω, «Καλή τύχη, συνεχίστε να πολεμάτε». Ή μπορεί να πω, «Μπορούμε να κάνουμε μια συμφωνία»», είπε.
Ωστόσο, ο Πούτιν θα συνεχίσει να προσπαθεί να διαμορφώσει την εικόνα του Τραμπ για το τι θα μπορούσε να περιλαμβάνει μια ειρηνευτική συμφωνία, με τρόπο που θα αποφέρει το μέγιστο όφελος στο Κρεμλίνο. Ο Πούτιν «θέλει μια συμφωνία με τον Τραμπ που θα παρουσιαστεί στο Κίεβο και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες ως τετελεσμένο γεγονός», έγραψε ο Τζον Χερμπστ, ανώτερος διευθυντής του Κέντρου Ευρασίας του Ατλαντικού Συμβουλίου και πρώην πρέσβης στην Ουκρανία. Η απουσία προσκλήσεων προς τους Ευρωπαίους ηγέτες «θυμίζει τη Διάσκεψη της Γιάλτας το 1945… όπου οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Σοβιετική Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο αποφάσισαν τη μοίρα της μισής Ευρώπης χωρίς να λάβουν υπόψη τις απόψεις των χωρών αυτών».
Η Ευρώπη και η Ουκρανία αντέδρασαν. Πριν από τη σύνοδο κορυφής, ο Ζελένσκι δήλωσε ότι η Ουκρανία δεν θα παραχωρήσει στη Ρωσία έδαφος που θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει για να ξεκινήσει μια νέα επίθεση, αποκλείοντας ουσιαστικά τις προβλέψεις του Τραμπ ότι «θα υπάρξουν κάποιες ανταλλαγές εδάφους».
Ο χαρακτήρας της προσέγγισης του Τραμπ στην εξωτερική πολιτική μπορεί να ευνοεί τους εξωτερικούς εχθρούς των ΗΠΑ, αλλά τους έχει επίσης απογοητεύσει. Ηγέτες όπως ο Σι Τζινπίνγκ, πρόεδρος της Κίνας, λέγεται ότι προτιμούν να προετοιμάζονται περισσότερο πριν συναντηθούν με τον Τραμπ, ειδικά λόγω της απρόβλεπτης συμπεριφοράς του. Και η Ρωσία έχει απογοητευτεί από την έλλειψη διαδικασίας στην κυβέρνηση Τραμπ.
Αλλά αυτό δεν εμπόδισε τον Πούτιν να ρισκάρει με τον Τραμπ για την πρώτη τους κατ’ ιδίαν συνάντηση υπό την παρούσα κυβέρνηση.
Η Καρολάιν Λίβιτ, εκπρόσωπος Τύπου του Λευκού Οίκου, δήλωσε την Τρίτη ότι η συνάντηση μεταξύ Τραμπ και Πούτιν θα είναι κατ’ ιδίαν και θα αποτελεί μια «άσκηση ακρόασης» για τον Τραμπ, κατά τη διάρκεια της οποίας θα μπορεί να κατανοήσει την ρωσική άποψη.
«Έτσι λειτουργεί ο Τραμπ. Απλά αυτοσχεδιάζει», δήλωσε η Χιλ, πρώην βοηθός του προέδρου. «Και στον Πούτιν αρέσει η αντιπαράθεση… είναι περήφανος για την ικανότητά του να είναι ευέλικτος σε τέτοιου είδους καταστάσεις», πρόσθεσε.
Η απουσία συμβούλων από την αίθουσα έθεσε ένα βασικό ερώτημα: θα οδηγήσουν σε διαρκή αποτελέσματα οι συμφωνίες που θα γίνουν σε ιδιωτικό πλαίσιο, ακόμη και αν υπάρχουν διερμηνείς ή άλλοι που θα κρατούν σημειώσεις; «Είναι σαν μια συνάντηση που γίνεται στο δάσος», είπε η Χιλ.
Τι είχε γίνει στο Ελσίνκι
Ένα παρόμοιο γεγονός έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής του Ελσίνκι, όταν ο Τραμπ βγήκε από την αίθουσα και είπε ότι είχε καταλήξει σε συμφωνία με τον Πούτιν για να έχουν οι αμερικανικές αρχές πρόσβαση στους πράκτορες της GRU που κατηγορούνται για επηρεασμό των αμερικανικών εκλογών. Ο Πούτιν είπε στη συνέχεια ότι θα είχε πρόσβαση στους Αμερικανούς που ήταν υπεύθυνοι για την προώθηση του νόμου Magnitsky κατά της διαφθοράς.
«Φυσικά, αυτό δεν οδήγησε πουθενά», είπε η Χιλ. «Ο Τραμπ δεν είχε καταλάβει πλήρως τι του είχε πει ο Πούτιν. Με άλλα λόγια, ξέρετε, υπάρχει μια συνάντηση ή κάτι τέτοιο, αλλά δεν καταλήγει σε κάτι», είπε.