Σε μια περίοδο παγκόσμιας ρευστότητας, το τρίγωνο Κίνα – Ρωσία – Ιράν φαίνεται να αποκτά ορατά χαρακτηριστικά στρατηγικής σύγκλισης. Η σημερινή κοινή παρουσία των υπουργών Άμυνας των τριών χωρών στην παραθαλάσσια κινεζική πόλη Τσινγκντάο, στο πλαίσιο της συνόδου του Οργανισμού Συνεργασίας της Σαγκάης (ΟΣΣ), επιβεβαιώνει τη γεωπολιτική δυναμική μιας εναλλακτικής διεθνούς τάξης, με επίκεντρο την Ασία.
Η συνεδρίαση γίνεται λίγες μόλις ώρες μετά τη σύνοδο του NATO στη Χάγη, όπου αποφασίστηκε η άνευ προηγουμένου αύξηση των στρατιωτικών δαπανών των κρατών-μελών, αλλά και δυο ημέρες μετά την εύθραυστη κατάπαυση του πυρός μεταξύ Ιράν και Ισραήλ.
Η Τσινγκντάο ως γεωπολιτικό μήνυμα
Η επιλογή της Τσινγκντάο – έδρα σημαντικής ναυτικής βάσης του κινεζικού στόλου – προσδίδει στρατιωτικό και συμβολικό βάρος στη συνάντηση. Ο Κινέζος Υπουργός Άμυνας Ντονγκ Τζουν χαρακτήρισε τη σύνοδο «αντίβαρο στην παγκόσμια αστάθεια» και προειδοποίησε για «μονομερείς πρακτικές και ηγεμονικές ενέργειες» που πλήττουν την παγκόσμια ειρήνη.
Η ρητορική του Πεκίνου ενισχύει το αφήγημα ότι ο ΟΣΣ λειτουργεί ως εναλλακτική αρχιτεκτονική ασφάλειας έναντι των Δυτικών συμμαχιών και ειδικά του NATO.
Ρωσία – Κίνα: Σχέση «άνευ προηγουμένου»
Στο περιθώριο της συνόδου, ο Ρώσος υπουργός Άμυνας Αντρέι Μπελαούσοφ δήλωσε πως η συνεργασία Μόσχας – Πεκίνου έχει φτάσει σε «επίπεδο άνευ προηγουμένου», υπογραμμίζοντας την αμοιβαία στρατηγική εμπιστοσύνη των δύο χωρών. Παρά την επίσημη μη συμμαχική τους σχέση, η κοινή παρουσία, η τεχνική συνεργασία και ο συντονισμός στις διεθνείς κρίσεις (Ουκρανία, Ταϊβάν, Μέση Ανατολή) συγκροτούν μια σταθερή γεωπολιτική ευθυγράμμιση.
Η Κίνα διατηρεί ουδέτερη θέση στον πόλεμο της Ουκρανίας, αλλά, σύμφωνα με τις ΗΠΑ, παρέχει στη Ρωσία τεχνολογική και οικονομική υποστήριξη, ενισχύοντας την ανθεκτικότητά της απέναντι στις κυρώσεις.
Ρωσία-Κίνα: Το Ιράν στον ρόλο του συνδετικού κρίκου
Η συμμετοχή του Ιράν στην Τσινγκντάο, αμέσως μετά τη στρατιωτική κρίση με το Ισραήλ, προσδίδει ιδιαίτερο βάθος στην τριμερή εικόνα. Το Ιράν είναι πλέον πλήρες μέλος του ΟΣΣ, και η παρουσία του υπουργού Άμυνας ενισχύει την ανάγνωσή του ως παίκτη-κλειδί στη σύγκλιση Μόσχας – Πεκίνου.
Η Τεχεράνη αξιοποιεί την κινεζική διπλωματική υποστήριξη για να αποκτήσει διεθνές περιθώριο κινήσεων, ειδικά μετά τις αλλεπάλληλες συγκρούσεις με το Ισραήλ και την πίεση από ΗΠΑ και Ε.Ε.
Από την Ευρασία στον παγκόσμιο Νότο
Το τρίγωνο Κίνα – Ρωσία – Ιράν διεκδικεί σήμερα γεωπολιτικό χώρο, στρατηγική αναγνώριση και οικονομική επιρροή, προβάλλοντας ως εναλλακτικός πόλος εξουσίας στον παγκόσμιο Νότο. Ενώ δεν αποτελεί τυπική στρατιωτική συμμαχία, τα χαρακτηριστικά του παραπέμπουν σε διευρυμένο συντονισμό απέναντι σε μια δυτικόστροφη διεθνή τάξη.
Οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία προσδίδουν επείγον χαρακτήρα στη συνεργασία αυτή, με το Πεκίνο να αναδεικνύεται σε ρυθμιστή των ισορροπιών, μακριά από τον Ατλαντικό φακό αλλά με παγκόσμια ακτινοβολία.