Οι Ευρωπαίοι ηγέτες που συναντήθηκαν στη Βουδαπέστη την Πέμπτη κάλεσαν τον Ντόναλντ Τραμπ από μακριά να αποφύγει τους εμπορικούς πολέμους, να διατηρήσει την υποστήριξη προς την Ουκρανία και να αποφύγει την αποσταθεροποίηση της παγκόσμιας τάξης μετά τη νίκη του στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ.
Προβληματισμός μετά τη νίκη του Τραμπ
Η νίκη του Τραμπ αποτελεί μια μεγάλη πρόκληση για την Ευρώπη, ανοίγοντας μια εποχή τεράστιας αβεβαιότητας σε μια περίοδο που η ήπειρος ήδη πασχίζει να διατηρήσει την ενότητά της και οι δύο μεγαλύτερες δυνάμεις της, η Γερμανία -της οποίας η κυβέρνηση μόλις διαλύθηκε- και η Γαλλία, είναι αποδυναμωμένες.
Όπως μεταδίδει το Reuters, η σχέση του Τραμπ με τους Ευρωπαίους ομολόγους του ήταν τεταμένη και δύσκολη κατά το μεγαλύτερο μέρος της πρώτης του θητείας, και η επιστροφή του στην εξουσία φέρνει αβεβαιότητα σχετικά με την υποστήριξη των ΗΠΑ στην Ουκρανία κατά της ρωσικής εισβολής, τη δέσμευση των ΗΠΑ στη στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ και την προοπτική επιβολής δασμών στις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ.
«Εμπιστεύομαι την αμερικανική κοινωνία», δήλωσε ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ενώ αυτός και άλλοι ηγέτες κάλεσαν τον Τραμπ να συνεχίσει να υποστηρίζει την Ουκρανία, καθώς έφταναν σε συνάντηση σχεδόν 50 Ευρωπαίων ηγετών στη Βουδαπέστη.
«Γνωρίζουν ότι είναι προς το συμφέρον τους να δείξουν σταθερότητα όταν ασχολούμαστε με αυταρχικά καθεστώτα. Αν οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν αδύναμες απέναντι στη Ρωσία, τι θα σήμαινε αυτό για την Κίνα;»
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε ότι τώρα εξαρτάται από την Ευρωπαϊκή Ένωση να παραμείνει ενωμένη. Κανένα κράτος μέλος της ΕΕ δεν μπορεί από μόνο του να αντιμετωπίσει τις επερχόμενες προκλήσεις, είπε.
Για την Ουκρανία, δήλωσε: «Είναι προς το συμφέρον όλων μας να πάρουν οι αυταρχικοί ηγέτες αυτού του κόσμου ένα ξεκάθαρο μήνυμα ότι δεν κυριαρχεί το δίκαιο του ισχυρού, αλλά ότι η τήρηση του κράτους δικαίου είναι σημαντική».
Ελπίδα για αποφυγή εμπορικού πολέμου
Πολλοί από τους ηγέτες δήλωσαν ότι ανυπομονούν να συνεργαστούν με τον Τραμπ.
Ο οικοδεσπότης της συνόδου, ο εθνικιστής πρωθυπουργός της Ουγγαρίας, Βίκτορ Όρμπαν, είναι ένας από τους λίγους στενούς συμμάχους του Τραμπ ανάμεσα στους Ευρωπαίους ηγέτες και είχε δηλώσει ότι θα άνοιγε σαμπάνια αν κέρδιζε ο Τραμπ. Διπλωμάτες έχουν υποθέσει ότι ο Όρμπαν μπορεί να κανονίσει για τον Τραμπ να απευθυνθεί στους Ευρωπαίους ηγέτες μέσω βιντεοκλήσης.
Ωστόσο, άλλοι ήταν σαφείς για τις ανησυχίες τους, συμπεριλαμβανομένου του εμπορίου και της σκληρής μεταχείρισης των συμμάχων από τον Τραμπ.
«Ο πρόεδρος Τραμπ είναι γνωστός μερικές φορές για έναν βαθμό απρόβλεπτου, έναν βαθμό αστάθειας, οπότε χρειαζόμαστε διάλογο», δήλωσε ο πρωθυπουργός του Λουξεμβούργου, Λουκ Φρίντεν. «Θα επιδιώξουμε διάλογο, αλλά δεν θα εγκαταλείψουμε τις αρχές μας».
Ο πρωθυπουργός της Φινλανδίας, Πέτερι Όρπο, δήλωσε ότι ανησυχεί για την προοπτική ενός εμπορικού πολέμου: «Δεν θα πρέπει να επιτραπεί να συμβεί», είπε. «Ας προσπαθήσουμε τώρα να επηρεάσουμε τις ΗΠΑ και την πολιτική του Τραμπ για να κατανοήσει τους κινδύνους που εμπεριέχονται».
Προσθέτοντας στην αβεβαιότητα που κρέμεται πάνω από τη σύνοδο της Βουδαπέστης, η τριμερής κυβέρνηση της Γερμανίας διαλύθηκε το βράδυ της Τετάρτης, καθώς ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς απέλυσε τον υπουργό Οικονομικών του και άνοιξε τον δρόμο για γενικές εκλογές.
«Ένα πράγμα είναι σίγουρο, η Ευρώπη δεν είναι ισχυρή χωρίς μια ισχυρή Γερμανία», δήλωσε η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Ρομπέρτα Μέτσολα.
Η σύνοδος θα περιλαμβάνει πρώτα μια συνάντηση ηγετών της ευρύτερης Ευρωπαϊκής Πολιτικής Κοινότητας, που περιλαμβάνει μη κράτη μέλη της ΕΕ όπως η Βρετανία, με στόχο την ανανέωση της δέσμευσης για υποστήριξη στην Ουκρανία, πριν από συνεδρίες για τη μετανάστευση και την οικονομική ασφάλεια.
Ο επικεφαλής του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, δήλωσε ότι είναι σημαντικό να αντιμετωπιστεί η Ουκρανία ως πρόβλημα που ξεπερνά τα σύνορα της Ευρώπης, περιγράφοντας τη συνεργασία της Ρωσίας με τη Βόρεια Κορέα ως «μια απειλή όχι μόνο για το ευρωπαϊκό τμήμα του ΝΑΤΟ, αλλά και για τις ΗΠΑ».
Το βράδυ, οι 27 ηγέτες της ΕΕ θα συζητήσουν τις διατλαντικές σχέσεις, καθώς και τη Γεωργία, όπου το κυβερνών κόμμα Georgian Dream, που θεωρείται ολοένα και πιο φιλορωσικό, δήλωσε νίκη στις αμφισβητούμενες εκλογές της 26ης Οκτωβρίου. Η ΕΕ έχει αναστείλει την αίτηση ένταξης της Γεωργίας λόγω ανησυχιών για οπισθοδρόμηση στη δημοκρατία.