Σε ανοιχτή διπλωματική κρίση εξελίχθηκε η προγραμματισμένη επίσκεψη Ευρωπαίων αξιωματούχων στη Βεγγάζη της ανατολικής Λιβύης, καθώς η εκεί κυβέρνηση, υπό τον στρατηγό Χαλίφα Χαφτάρ, ανακοίνωσε την ακύρωση των επαφών και την αποπομπή της αντιπροσωπείας, στην οποία συμμετείχε και ο Έλληνας υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Θάνος Πλεύρης.
Στην ίδια αποστολή μετείχαν οι υπουργοί Εσωτερικών της Ιταλίας και της Μάλτας, καθώς και ο Επίτροπος Μετανάστευσης της Ε.Ε. Μάγκνους Μπρούνερ. Η κίνηση της κυβέρνησης της Βεγγάζης να χαρακτηρίσει «ανεπιθύμητους» τους Ευρωπαίους αξιωματούχους προκάλεσε αιφνιδιασμό, εντάσσοντας ένα κατά τα άλλα θεσμικό ταξίδι εργασίας στο φόντο της γεωπολιτικής αστάθειας στη Λιβύη.
Αιφνιδιαστική ακύρωση επίσκεψης και έντονη αντίδραση Χαφτάρ
Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση της κυβέρνησης της ανατολικής Λιβύης, η ευρωπαϊκή αποστολή κατηγορείται για παραβίαση των προβλεπόμενων διπλωματικών διαδικασιών. Όπως αναφέρεται, η είσοδος και παραμονή των υπουργών και του επιτρόπου «δεν έγινε με βάση τις αποφάσεις της λιβυκής κυβέρνησης» και ως εκ τούτου «η παρουσία τους στη λιβυκή επικράτεια είναι ανεπιθύμητη».
Αξίζει να σημειωθεί ότι η αποστολή είχε προηγουμένως επισκεφθεί την Τρίπολη, πρωτεύουσα της Λιβύης, όπου εδρεύει η διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση. Το γεγονός αυτό εκτιμάται ότι προκάλεσε την αντίδραση της Βεγγάζης, καθώς η πλευρά Χαφτάρ θεωρεί ότι παραγκωνίστηκε από τον ευρωπαϊκό διάλογο, γεγονός που μεταφράστηκε σε πολιτική ρήξη.
Η λιβυκή ανακοίνωση κάνει λόγο για «έλλειψη σεβασμού στην εθνική κυριαρχία της χώρας» και καλεί όλους τους ξένους διπλωμάτες και οργανισμούς να συμμορφώνονται αυστηρά με τις διαδικασίες και τις απαιτήσεις της ανατολικής κυβέρνησης. Η αποστολή εγκατέλειψε τελικά το αεροδρόμιο της Βεγγάζης λίγο πριν τις 18:00 της Τρίτης, χωρίς να πραγματοποιηθούν οι προγραμματισμένες συναντήσεις.
La delegazione del Team Europe con al seguito il commissario Brunner, Piantedosi e i colleghi di Grecia e Malta è stata fermata all’aeroporto di Benghazi in #Libia in quanto “persona non grata” pic.twitter.com/8JaFByNur9
— Luca Gambardella (@GambLuca) July 8, 2025
Πλεύρης από Τρίπολη: «Η Κρήτη δέχεται τεράστια πίεση»
Η επίσκεψη του υπουργού Θάνου Πλεύρη και της ευρωπαϊκής αντιπροσωπείας στην Τρίπολη πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο των προσπαθειών για την ανάσχεση των μεταναστευτικών ροών από την ανατολική Λιβύη προς την Κρήτη. Κατά τη διάρκεια των δηλώσεών του, ο υπουργός Μετανάστευσης υπογράμμισε την ανάγκη ευρωπαϊκής στήριξης προς τη Λιβύη, ώστε να αποτρέπονται οι αναχωρήσεις μεταναστών από τα αφρικανικά παράλια.
«Η Κρήτη δέχεται τεράστια πίεση από την Ανατολική Ακτή της Λιβύης. Θέλουμε να βοηθήσουμε τη Λιβύη να αποτρέψει τις ροές και να διευκολύνει τις επιστροφές παράτυπων μεταναστών στις χώρες καταγωγής τους», δήλωσε ο Θάνος Πλεύρης, επισημαίνοντας ότι η Ελλάδα επηρεάζεται άμεσα από την αστάθεια στην περιοχή και είναι αποφασισμένη να προωθήσει συντονισμένες πρωτοβουλίες σε όλα τα επίπεδα.
Ενιαίο μήνυμα από την Ευρώπη
Η κοινή παρουσία των υπουργών Ελλάδας, Ιταλίας και Μάλτας, μαζί με τον Επίτροπο Μπρούνερ, αποτυπώνει την πρόθεση των κρατών-μελών πρώτης γραμμής να παρουσιάσουν μια ενιαία στάση απέναντι στην αφρικανική κρίση. Το μεταναστευτικό ζήτημα αποτελεί πλέον κοινό πρόβλημα για τη Μεσόγειο και την Ε.Ε., και η Ελλάδα αναδεικνύεται σε σταθερό συνομιλητή για τη διαμόρφωση λύσεων.
Κυβερνητικές πηγές τονίζουν ότι, παρά την ένταση στη Βεγγάζη, η διπλωματική αποστολή πέτυχε τον στόχο της στην Τρίπολη, ανοίγοντας διάλογο με τη νόμιμη κυβέρνηση και επισημαίνοντας με θεσμικό τρόπο ότι η Ε.Ε. δεν πρόκειται να αφήσει ανεξέλεγκτες τις ροές προς τα ευρωπαϊκά σύνορα.
Σταθερή ελληνική στάση
Παρά την αρνητική τροπή της επίσκεψης στη Βεγγάζη, η ελληνική πλευρά δεν αλλάζει στρατηγική. Όπως επισημαίνεται από το υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, η χώρα συνεχίζει να ενεργεί με σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο, ζητώντας ταυτόχρονα σαφή ανταπόκριση και υπευθυνότητα από τις τρίτες χώρες.
Η κυβέρνηση τονίζει ότι έχει αποδείξει, τόσο επιχειρησιακά όσο και διπλωματικά, πως διαθέτει ετοιμότητα, σοβαρότητα και αποφασιστικότητα, απέναντι σε μία κρίση που απαιτεί όχι μόνο εθνικά αλλά και ευρωπαϊκά αντανακλαστικά.
Εν αναμονή ανακοινώσεων
Κυβερνητικές πηγές επίσης τονίζουν στο Nonpapers ότι αναμένονται ανακοινώσεις και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τα όσα συνέβησαν στη Λιβύη, καθώς επρόκειτο για αποστολή της Κομισιόν με επικεφαλής τον Ευρωπαίο Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων και Μετανάστευσης Μάγκνους Μπρούνερ, τον οποίο συνόδευαν 3 υπουργοί κρατών -μελών της Ε.Ε.