Σε φάση εσωστρέφειας εισέρχεται από σήμερα –και επισήμως– η Γερμανία, μετά την διάλυση του κυβερνητικού συνασπισμού, ταυτόχρονα με τον εκλογικό θρίαμβο του Ντόναλντ Τραμπ στις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ.

Σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που ανακοίνωσε ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς, την 15η Ιανουαρίου θα διεξαχθεί ψηφοφορία για λάβει ή όχι η κυβέρνηση ψήφο εμπιστοσύνης από την Bundestag (την κάτω Βουλή).

Το πιθανότερο είναι οι βουλευτές να ανοίξουν τον δρόμο για εκλογές ως το τέλος Μαρτίου.

Μέχρι τότε, το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) και οι Πράσινοι θα εξακολουθήσουν να συγκυβερνούν ως κυβέρνηση μειοψηφίας, με την ανοχή πιθανότατα του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματος (CDU), προκειμένου έως το τέλος του έτους να εγκριθούν κρίσιμα νομοσχέδια για το συνταξιοδοτικό και για τη στήριξη της βιομηχανίας.

Για τον σκοπό αυτό, ο καγκελάριος θα συναντηθεί σήμερα με τον αρχηγό της κοινοβουλευτικής ομάδας της Χριστιανικής Ένωσης (CDU/CSU) Φρίντριχ Μερτς, ο οποίος ως τώρα φρόντισε να αποφύγει να σχολιάσει δημόσια τις εξελίξεις.

Απευθυνόμενος στους πολίτες, ο καγκελάριος Σολτς επέρριψε την ευθύνη για την διάλυση του κυβερνητικού συνασπισμού στον αρχηγό του Κόμματος των Ελεύθερων Δημοκρατών (FDP) Κρίστιαν Λίντνερ, καταλογίζοντάς του «ακατανόητους εγωισμούς» και «μικρόψυχες μικροκομματικές τακτικές».

«Διέρρηξε πολλές φορές την εμπιστοσύνη μου, ακύρωσε αυθαίρετα την συμφωνία για τον προϋπολογισμό (…) Δεν υπάρχει βάση εμπιστοσύνης για περαιτέρω συνεργασία, συνεπώς δεν είναι δυνατή η σοβαρή κυβερνητική εργασία», είπε χαρακτηριστικά ο καγκελάριος στην ιδιαίτερα φορτισμένη ομιλία του.

Νωρίτερα, στο πλαίσιο της συνεδρίασης της κυβερνητικής επιτροπής, ο αρχηγός του FDP εισηγήθηκε την προκήρυξη πρόωρων εκλογών, κάτι το οποίο απέρριψε ο καγκελάριος. Στις αιτιάσεις του κ. Λίντνερ περί αδυναμίας συνεννόησης των κυβερνητικών εταίρων, ο Όλαφ Σολτς απάντησε με την αποπομπή του από το υπουργείο Οικονομικών, η οποία συνεπάγεται προφανώς και την αποχώρηση του FDP από την κυβέρνηση.

Λίγες ώρες αργότερα, από το FDP ανακοινώθηκε πριν από λίγο η αποχώρηση από την κυβέρνηση και των υπολοίπων υπουργών του κόμματος: του Φόλκερ Βίσινγκ από το υπουργείο Μεταφορών, του Μάρκο Μπούσμαν από το υπουργείο Δικαιοσύνης και της Μπετίνα Σταρκ-Βάτσινγκερ από το υπουργείο Παιδείας.

Ο κ. Λίντνερ από την πλευρά του δήλωσε μεταξύ άλλων ότι κατέθεσε προτάσεις για οικονομική ανάκαμψη, οι οποίες, όπως τόνισε, δεν έγιναν δεκτές ούτε καν ως βάση για διαβούλευση από το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) και τους Πράσινους. «Από την προσεκτικά προετοιμασμένη δήλωση του καγκελαρίου απόψε καταλάβαμε γιατί», δήλωσε ο αρχηγός του FDP, κατηγορώντας τον Όλαφ Σολτς για προσχεδιασμένη συμπεριφορά.

Στην κατηγορία του κ. Σολτς ότι ο κ. Λίντνερ ζητούσε περικοπές συντάξεων και φοροαπαλλαγές για τους πλούσιους, ο αποπεμφθείς πλέον υπουργός Οικονομικών αντέτεινε ότι ακόμη και απόψε ο καγκελάριος του ζήτησε επιτακτικά την άρση του «φρένου χρέους» για λόγους «έκτακτης ανάγκης», κάτι με το οποίο, όπως είπε, δεν μπορούσε να συμφωνήσει. Ο Όλαφ Σολτς επεδίωκε, είπε, για την συνέχιση της στήριξης της Ουκρανίας, την ενεργοποίηση του κανόνα «έκτακτης ανάγκης», η οποία δικαιολογεί τον επιπλέον έκτακτο δανεισμό του κράτους. Ο Κρίστιαν Λίντνερ υποστήριξε ακόμη ότι πρότεινε την συντεταγμένη από κοινού πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, κάτι που απέρριψε ο καγκελάριος.

«Δυστυχώς, ο Όλαφ Σολτς έδειξε ότι δεν έχει τη δύναμη να δώσει στη χώρα μας νέα αρχή», τόνισε ο κ. Λίντνερ και πρόσθεσε ότι αυτό θα πρέπει να το κάνει νέα κυβέρνηση.

Η αποψινή κατάληξη είχε προεξοφληθεί από πολιτικούς, αναλυτές και ΜΜΕ ήδη από τις προηγούμενες ημέρες, καθώς κλιμακωνόταν η ένταση μεταξύ των μέχρι χθες κυβερνητικών εταίρων.

Η αντίστροφη μέτρηση ξεκίνησε την προηγούμενη εβδομάδα, όταν ο Κρίστιαν Λίντνερ κατέθεσε κείμενο θέσεων, με το οποίο απαιτούσε την άμεση αναστολή της πολιτικής για το κλίμα και την σχεδόν εκ βάθρων αναθεώρηση της συνολικής οικονομικής στρατηγικής της κυβέρνησης, αφήνοντας να εννοηθεί πως από την αποδοχή των προτάσεών του θα κρινόταν η παραμονή του FDP στην κυβέρνηση.

Σχόλια των ΜΜΕ

Για «δύσκολο αποχωρισμό» έκανε λόγο σε σχόλιό της η Frankfurter Allgemeine Zeitung, επισημαίνοντας ότι «στο τέλος μιας ημέρας γεμάτης γεγονότα, ο Όλαφ Σολτς αποπέμπει τον υπουργό Οικονομικών του, καθώς η σχέση του με τον πρόεδρο του FDP είναι εμφανώς τόσο διαλυμένη που η κοινή πορεία έχει τελειώσει έπειτα από σχεδόν τρία χρόνια».

«Το τέλος του κυβερνητικού συνασπισμού είναι καλή είδηση για την Γερμανία», έκρινε η Süddeutsche Zeitung επισημαίνοντας ότι «οι κυβερνώντες αντιμετώπισαν ο ένας τον άλλον με περιφρόνηση». Θα διεξαχθούν νέες εκλογές την άνοιξη και στη συνέχεια θα μπορέσει να υπάρξει αναδιοργάνωση, διαβεβαίωσε η εφημερίδα.

Το Der Spiegel σημείωσε τον νέο, «μαχητικό» τόνο που υιοθέτησε ο καγκελάριος, τόσο στις ανακοινώσεις του, όσο και εσωτερικά, κατά την συνάντησή του αργότερα με την κοινοβουλευτική ομάδα του κόμματός του. «Πολλοί βουλευτές τον χαρακτήρισαν μαχητικό και άνετο. Ο καγκελάριος προέτρεψε τους βουλευτές να συμπεριφέρονται με επαγγελματισμό και πειθαρχία», εξήγησε το περιοδικό.

«Αυτή η πτώση είναι λογική συνέπεια» των αμερικανικών εκλογών, εκτίμησε, σε διαφορετικό ύφος, το Focus εξηγώντας ότι «το μήνυμα από αυτό το διπλό χτύπημα λέει ότι η δύναμη της εκλογικής νίκης του Ντόναλντ Τραμπ παρέσυρε τον γερμανικό συνασπισμό και η αστοχία του κυβερνητικού συνασπισμού αποτελεί την πρώτη μεγάλη επιτυχία του Τραμπ». Ο κόσμος στην Γερμανία «είχε από καιρό χορτάσει από τη συμμαχία αυτών των ανισοτήτων, των ερωτευμένων με τα επιχειρήματα και των εμμονικών με την ηθική. Ποτέ άλλοτε ομοσπονδιακός καγκελάριος δεν κατάφερε να καταστρέψει την εμπιστοσύνη που του δόθηκε με τόσο διαρκή τρόπο μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα», έκρινε το Focus περιγράφοντας τον Όλαφ Σολτς με όρους όπως «αποκομμένος» και «αποξενωμένος από την πραγματικότητα», καθώς «αρνείται πεισματικά και αλαζονικά την προσωπική του ευθύνη για την δική του πολιτική αποτυχία».

«Ο Όλαφ Σολτς δεν απέτυχε εξαιτίας του Κρίστιαν Λίντνερ, αλλά κυρίως λόγω του Όλαφ Σολτς», κρίνει το περιοδικό.

«Ο Σολτς τελειώνει τον κυβερνητικό συνασπισμό με κρότο και ακολουθεί η λασπομαχία», σχολίασε το τηλεοπτικό δίκτυο ntv τονίζοντας πως οι κατηγορίες που εξαπέλυσε ο καγκελάριος εναντίον του κ. Λίντνερ «είναι άνευ προηγουμένου, ειδικά για τον κατά τα άλλα μάλλον συγκρατημένο σοσιαλδημοκράτη και είναι πιθανό να σημαίνουν την αρχή μιας λασπολογίας που όμοιά της δεν έχει ζήσει η Γερμανία στο τέλος μιας κυβερνητικής συμμαχίας».

«Επιτέλους τέλος!», συνοψίζει η Bild θυμίζοντας ότι επί μήνες ο συνασπισμός του Όλαφ Σολτς «κρατούσε τη χώρα σε αγωνία –αλλά μόνο υπό την έννοια των καβγάδων και της δυσαρέσκειας» και σημειώνοντας ότι η κυβέρνηση δεν ανταποκρίθηκε σε καμία περίπτωση στο πραγματικό της καθήκον, να οδηγήσει την Γερμανία έξω από την κρίση. «Αντιθέτως: τα κόμματα της συγκυβέρνησης οδήγησαν την χώρα ακόμη πιο βαθιά σε ένα χάος μέσω της γκρίνιας και των συνεχών αλληλοκατηγοριών». Στο τέλος ο Κρίστιαν Λίντνερ, συνεχίζει η ταμπλόιντ, «μάζεψε το απαραίτητο θάρρος ώστε να τελειώσει το κόκκινο-κίτρινο-πράσινο δράμα. Άνοιξε τον δρόμο για μια νέα αρχή και έκανε αυτό που η πλειοψηφία των πολιτών απαιτούσε εδώ και καιρό από τα φανάρια: τράβηξε την πρίζα». Από τη μια είναι κατανοητό ότι ο κ. Σολτς επιτίθεται πλέον τόσο έντονα στον κ. Λίντνερ. Άλλωστε ο συνασπισμός είναι ιστορία. Και ο καγκελάριος Σολτς επίσης, υποστήριξε η εφημερίδα.

Η Handelsblatt εκτίμησε στο σχόλιό της ότι «η συνεπής πορεία του Λίντνερ προς νέες εκλογές αξίζει σεβασμού» και ότι ο Όλαφ Σολτς και ο Ρόμπερτ Χάμπεκ δεν ήταν πρόθυμοι να αναλάβουν την ευθύνη για ανασυγκρότηση ή νέες εκλογές, έτσι ο Λίντνερ ανέλαβε δράση πράττοντας το σωστό την κατάλληλη στιγμή. «Θα θέλαμε σχεδόν να πούμε: Respect, κύριε Λίντνερ, το να διακινδυνεύει κανείς τη θέση του για να παραμείνει πιστός στον εαυτό του δεν συμβαίνει συχνά στην πολιτική», συμπλήρωσε η οικονομική εφημερίδα.