Ένα θρίλερ διεξήχθη μέχρι τα ξημερώματα της Τρίτης αφού πολλές πληροφορίες για τις διαπραγματεύσεις ήταν δύσκολο να επιβεβαιωθούν.
Αρκετά ξένα ΜΜΕ ανέφεραν ότι ολοκληρώθηκε η συνάντηση του Τραμπ με τους Ευρωπαίους ηγέτες, ενώ άλλα μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι ξανάρχισαν οι συζητήσεις.
Σύμφωνα με τις τελευταίες εξελίξεις ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι φαίνεται ότι θα παραμείνει στην Ουάσινγκτον για περαιτέρω συνομιλίες, ακόμη και μετά το τέλος της συνάντησης μεταξύ του Ντόναλντ Τραμπ και των Ευρωπαίων ηγετών, σύμφωνα με την αμερικανική τηλεοπτική εταιρεία NBC News.
Όπως αναφέρει δημοσίευμα του ξένου Τύπου ο Ντόναλντ Τραμπ διέκοψε τη συνάντηση με τους Ευρωπαίους ηγέτες για να καλέσει τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Περισσότερες πληροφορίες για αυτό το τηλεφώνημα δεν έγιναν γνωστές ενώ ορισμένα μέσα ενημέρωσης στη συνέχεια διέψευδαν τη συνομιλία Τραμπ – Πούτιν.
Πάντως αργότερα το Κρεμλίνο επιβεβαίωσε την τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ Τραμπ και Πούτιν.
Τελικώς υπήρξε επανεκκίνηση στις συζητήσεις σε format leaders only σύμφωνα με σύμβουλο του Ζελένσκι. Η προηγούμενη ήταν μια μακρά διακοπή προκειμένου ο Τραμπ να μιλήσει με τον Πούτιν και να μεταφέρει όλα όσα έχουν ειπωθεί αλλά και να πιέσει ο Τραμπ για τριμερή συνάντηση.
Τα συμπεράσματα από τις μαραθώνιες συζητήσεις συνοψίζονται ως εξής: Ο Ζελένσκι δήλωσε έτοιμος για τριμερή και ανοιχτός σε εκλογές – «Το εδαφικό θα συζητηθεί στην τριμερή», τόνισε ο Ουκρανός πρόεδρος – Δεν απέκλεισε την αποστολή Αμερικανών στρατιωτών ο Τραμπ.
Τα ξημερώματα (ώρα Ελλάδος) ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε μέσω ανάρτησης στο Truth Social ότι επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν και ότι κανονίζει πλέον αρχικά διμερή συνάντηση μεταξύ των προέδρων Ρωσίας και Ουκρανίας και ύστερα μια τριμερή συνάντηση με τη συμμετοχή και του προέδρου των ΗΠΑ.
Έγγραφο των FT: Το Κιεβο προσφέρει στον Τραμπ συμφωνία αγοράς όπλων $100 δισ. με αντάλλαγμα τις εγγυήσεις ασφάλειας
Το ρεπορτάζ των Financial Times βάζει φωτιά στο διπλωματικό σκηνικό.
Η Ουκρανία υπόσχεται να αγοράσει αμερικανικά όπλα αξίας 100 δισ. δολαρίων με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, σε μια προσπάθεια να λάβει αμερικανικές εγγυήσεις για την ασφάλειά της μετά από μια ειρηνευτική συμφωνία με τη Ρωσία, σύμφωνα με έγγραφο που είδαν οι Financial Times.
Σύμφωνα με την ουκρανική πρόταση, το Κίεβο και η Ουάσινγκτον θα συνάψουν επίσης μια συμφωνία ύψους 50 δισ. δολαρίων για την παραγωγή μη επανδρωμένων αεροσκαφών με ουκρανικές εταιρείες που έχουν πρωτοπορήσει στην τεχνολογία μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας το 2022. Το Κίεβο μοιράστηκε τις προτάσεις για νέες συμφωνίες ασφαλείας με τις ΗΠΑ, οι οποίες δεν έχουν μεταδοθεί προηγουμένως, σε έναν κατάλογο σημείων συζήτησης με τους Ευρωπαίους συμμάχους πριν από τη συνάντηση με τον Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, σύμφωνα με τέσσερις πηγές των FT.
Το εν λόγω έγγραφο δεν αναφέρει ποια όπλα ζητά να προμηθευτεί η Ουκρανία στο πλαίσιο της συμφωνίας, αλλά το Κίεβο έχει εκφράσει σαφώς την επιθυμία του να αγοράσει τουλάχιστον 10 αμερικανικά συστήματα αεράμυνας Patriot για την προστασία των πόλεων και των κρίσιμων υποδομών, μαζί με περαιτέρω πυραύλους και εξοπλισμό.
Το έγγραφο δεν διευκρινίζει τι μέρος της συμφωνίας για τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη θα είναι σε προμήθεια ή επένδυση. Η πρόταση της Ουκρανίας έχει ως στόχο να ικανοποιήσει την επιθυμία του Τραμπ να ωφεληθεί η αμερικανική βιομηχανία.
Υπενθυμίζεται ότι ερωτηθείς τη Δευτέρα στον Λευκό Οίκο σχετικά με την περαιτέρω στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ προς την Ουκρανία, ο Τραμπ δήλωσε: «Δεν δίνουμε τίποτα. Πουλάμε όπλα».
Το έγγραφο περιγράφει λεπτομερώς τον τρόπο με τον οποίο η Ουκρανία σκοπεύει να κάνει μια αντιπρόταση στις ΗΠΑ, αφού ο Τραμπ φάνηκε να ευθυγραμμίζεται με τη θέση της Ρωσίας για τον τερματισμό του πολέμου μετά τη συνάντησή του με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν στην Αλάσκα την περασμένη εβδομάδα. Ακόμη, επαναλαμβάνεται η έκκληση της Ουκρανίας για κατάπαυση του πυρός, την οποία είχε υποστηρίξει ο Τραμπ, αλλά στη συνέχεια την εγκατέλειψε μετά τη συνάντησή του με τον Πούτιν υπέρ της επιδίωξης μιας συνολικής ειρηνευτικής διευθέτησης. Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς είπε στον Τραμπ τη Δευτέρα κατά τη διάρκεια του δημόσιου μέρους της συνάντησης με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι και άλλους Ευρωπαίους ηγέτες στην Ουάσινγκτον ότι η Ευρώπη θα ήθελε τη βοήθεια του Αμερικανού προέδρου για την εξασφάλιση κατάπαυσης του πυρός πριν από οποιαδήποτε επόμενα βήματα.
Σύμφωνα με το έγγραφο, η Ουκρανία δεν θα δεχθεί καμία συμφωνία που να περιλαμβάνει εδαφικές παραχωρήσεις προς τη Ρωσία και επιμένει στην κατάπαυση του πυρός ως πρώτο βήμα προς μια πλήρη ειρηνευτική συμφωνία.
Το Κίεβο απορρίπτει επίσης την πρόταση που έκανε ο Πούτιν στον Τραμπ στην Αλάσκα να παγώσει το υπόλοιπο μέτωπο εάν η Ουκρανία αποσύρει τα στρατεύματά της από τις εν μέρει κατεχόμενες ανατολικές περιοχές του Ντονέτσκ και του Λουχάνσκ. Κάτι τέτοιο θα δημιουργούσε «προϋποθέσεις για μια περαιτέρω και ταχεία προέλαση των ρωσικών δυνάμεων προς την πόλη Ντνίπρο» και θα επέτρεπε στον Πούτιν να «επιτύχει τους στόχους της επίθεσης με άλλα μέσα», αναφέρεται ακόμη στο έγγραφο.
Η «ταμπακιέρα» των συζητήσεων
Τα βασικά σημεία των συναντήσεων στο Λευκό Οίκο όπως καταγράφονται από τους ανταποκριτές του ξένου Τύπου έχουν ως εξής:
- Ο Ζελένσκι λέει ότι είχαν «πολύ καλές συνομιλίες» σήμερα για «ευαίσθητα ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων των εγγυήσεων ασφαλείας».
- Ο Τραμπ λέει ότι οι ΗΠΑ θα παράσχουν εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία στο πλαίσιο οποιασδήποτε ειρηνευτικής συμφωνίας και ισχυρίζεται ότι η Ρωσία θα τις αποδεχτεί.
- Ο Τραμπ λέει ότι δεν απαιτείται εκεχειρία για τη διαπραγμάτευση του τερματισμού της σύγκρουσης, αλλά ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς ζητούν εκεχειρία.
- Ο Τραμπ ανακοίνωσε ότι θα τηλεφωνήσει στον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν αργότερα σήμερα.
Τι έχουν πει οι Ευρωπαίοι;
- Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι οι σημερινές συνομιλίες ήταν «εποικοδομητικές» και συζήτησαν «ευαίσθητα θέματα, συμπεριλαμβανομένων των εγγυήσεων ασφαλείας».
- Ο πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Κιρ Στάρμερ, δήλωσε ότι οι εγγυήσεις ασφαλείας και μια τριμερής συνάντηση με τη Ρωσία, την Ουκρανία και τις ΗΠΑ θα ήταν ένα «ιστορικό» βήμα προς τα εμπρός.
- Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς τόνισε την ανάγκη για κατάπαυση του πυρός πριν από οποιαδήποτε συνάντηση με τη Ρωσία, λέγοντας στον Τραμπ: «Ας εργαστούμε πάνω σε αυτό και ας προσπαθήσουμε να ασκήσουμε πίεση στη Ρωσία».
- Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν επανέλαβε τις εκκλήσεις του Μερζ για κατάπαυση του πυρός και χαρακτήρισε τις συνομιλίες ως ζήτημα ασφάλειας για όλη την Ευρώπη.
- Η Ιταλίδα πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι δήλωσε ότι ένα από τα πιο σημαντικά ερωτήματα είναι «πώς θα διασφαλίσουμε ότι δεν θα ξανασυμβεί, κάτι που αποτελεί προϋπόθεση για κάθε είδους ειρήνη».
- Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, δήλωσε ότι οι σύμμαχοι θα πρέπει να πιέσουν για να τερματιστεί η στοχοποίηση των υποδομών της Ουκρανίας.
- Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ζήτησε να τεθεί ως ύψιστη προτεραιότητα η επιστροφή των απαχθέντων παιδιών από την Ουκρανία, προσθέτοντας: «Ως μητέρα και γιαγιά, κάθε παιδί πρέπει να επιστρέψει στην οικογένειά του».
- Ο Φινλανδός πρόεδρος Αλεξάντερ Στουμπ δήλωσε ότι «μπορεί να προέρχεται από μια μικρή χώρα, αλλά έχουμε μεγάλα σύνορα με τη Ρωσία» και ότι πιστεύει ότι έχει σημειωθεί μεγαλύτερη πρόοδος στην Ουκρανία σε δύο εβδομάδες από ό,τι τα τελευταία τρία χρόνια.
Καυστικό σχόλιο από το BBC
Όπως αναφέρει στην ανάλυσή του το BBC το βασικό σημείο έμφασης φαίνεται να είναι η διασφάλιση της αμερικανικής δέσμευσης για εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία. Σχεδόν κάθε Ευρωπαίος ηγέτης το ανέφερε με τον έναν ή τον άλλον τρόπο – με ορισμένους να προσπαθούν να υποδείξουν ότι ο Ντόναλντ Τραμπ είχε ήδη συμφωνήσει σε μεγαλύτερη εμπλοκή.
Οι περισσότεροι χρησιμοποίησαν τα ίδια τα λόγια του Τραμπ για να κερδίσουν την υποστήριξή του. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε ότι είναι σημαντικό να «σταματήσουν οι δολοφονίες» και αναφέρθηκε στην έκκληση της Μελάνια Τραμπ να εξεταστεί η δεινή θέση των παιδιών της Ουκρανίας.
Υπήρξε επίσης άφθονη κολακεία. Η Ιταλίδα πρόεδρος Τζόρτζια Μελόνι είπε στον Τραμπ «κάτι άλλαξε χάρη σε εσάς». Ο Γερμανός καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς ευχαρίστησε τον Αμερικανό πρόεδρο που άνοιξε δρόμο για διαπραγματεύσεις με τη συνάντησή του με τον Βλαντιμίρ Πούτιν την Παρασκευή.
Αν υπάρχει κάποιο εγχειρίδιο για την αντιμετώπιση του Τραμπ – ένα που περιλαμβάνει έπαινο και επιμονή – αυτό φάνηκε πλήρως σήμερα το απόγευμα.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ένας μεγάλος χάρτης της Ουκρανίας τοποθετήθηκε στο Οβάλ Γραφείο πριν από την έναρξη των κλειστών συνομιλιών μεταξύ του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι.
Ο χάρτης τοποθετήθηκε δίπλα από το γραφείο όπου κάθονταν οι δύο πρόεδροι, μόλις ζητήθηκε από τους δημοσιογράφους να εγκαταλείψουν την αίθουσα.
Ο Anthony Zurcher ανταποκριτής του BBC, τράβηξε ένα καρέ στο Οβάλ Γραφείο με τον χάρτη της Ουκρανίας και των περιοχών που θέλει ο Πούτιν. Το ανατολικό τμήμα της χώρας, με ροζ χρώμα, απεικόνιζε την περιοχή που ελέγχουν επί του παρόντος οι ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις και είναι περίπου το 20% της χώρας.
Σε δηλώσεις του ο Ζελένσκι μαζί με τους Ευρωπαίους ηγέτες, ανέφερε: «Έδειξα στον πρόεδρο πολλές λεπτομέρειες στο πεδίο της μάχης, στον χάρτη. Σας ευχαριστώ για τον χάρτη, παρεμπιπτόντως».
Το χρονικό της συνάντησης
Νωρίτερα ολοκληρώθηκε η συνάντηση του Ντόναλντ Τραμπ, με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο και οι κοινές δηλώσεις των δύο ηγετών, καθώς ακολούθησε η συνάντηση με τους ηγέτες των Ευρωπαϊκών κρατών. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ εμφανίζεται βέβαιος ότι μπορεί να τερματίσει άμεσα τον πόλεμο, θέτοντας ως βάση τις ρωσικές θέσεις που παρουσίασε ο Βλαντίμιρ Πούτιν στην πρόσφατη Σύνοδο της Αλάσκα. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ ανέφερε χαρακτηριστικά πως “Θα συνεργαστούμε και με τη Ρωσία και με την Ουκρανία, θέλουμε ειρήνη διαρκείας”.
Live εικόνα:
Τραμπ – Ζελένσκι: «Θέλω να τελειώσει ο πόλεμος» – Σενάρια ακόμη και για συνάντηση με τον Πούτιν
Σε γενικά καλό κλίμα, με ελαφρές στιγμές αλλά και βαρυσήμαντες δηλώσεις, ολοκληρώθηκε το κοινό τετ-α-τετ του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο. Η διαδικασία των ερωτήσεων κράτησε περίπου 20 λεπτά, με τον Τραμπ να αφήνει ανοιχτό ακόμη και το ενδεχόμενο τριμερούς συνάντησης με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, σημειώνοντας:
«Θέλω να τελειώσει αυτός ο πόλεμος. Υπάρχει πιθανότητα να συναντηθούν ο Ζελένσκι με τον Πούτιν – κι εγώ θα είμαι εκεί».
Δηλώσεις αγάπης και αιχμές για την επιστολική ψήφο
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ προσπάθησε να δείξει έναν πιο ενωτικό τόνο, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Αγαπώ τους Ουκρανούς, αγαπώ τους Ρώσους, αγαπώ όλους τους λαούς». Παράλληλα, όμως, δεν παρέλειψε να βάλει και «εγχώρια ατζέντα» στη συζήτηση, χαρακτηρίζοντας το σύστημα της επιστολικής ψήφου «διεφθαρμένο» και προαναγγέλλοντας την κατάργησή του, με την αιχμή ότι «οι Δημοκρατικοί το θέλουν για να καταφέρνουν να εκλέγονται».
Η επιστολή από την Πρώτη Κυρία της Ουκρανίας
Μία ασυνήθιστη στιγμή κατεγράφη όταν ο Ζελένσκι παρέδωσε στον Τραμπ επιστολή όχι από κάποιον ηγέτη, αλλά από την Πρώτη Κυρία της Ουκρανίας προς τη Μελάνια Τραμπ. Ο Αμερικανός πρόεδρος σχολίασε ότι η σύζυγός του «αγαπά τον γιο της και τα παιδιά» και θα ήθελε να δει τον πόλεμο να τελειώνει.
Ζήτημα εγγυήσεων ασφαλείας
Σημαντική μεταστροφή καταγράφηκε στη θέση του Τραμπ για τις εγγυήσεις ασφαλείας. Ο ίδιος δεν απέκλεισε το σενάριο να σταλούν ακόμη και Αμερικανοί στρατιώτες στην περιοχή, υπογραμμίζοντας πάντως ότι τον κύριο ρόλο πρέπει να τον έχει η Ευρώπη λόγω γεωγραφικής θέσης. Η δήλωση αυτή ερμηνεύεται ως σαφής απόσταση από την μέχρι τώρα ρητορική της Μόσχας.
Χιούμορ για το κοστούμι
Δεν έλειψε και η πιο ανάλαφρη στιγμή, όταν δημοσιογράφος –ο ίδιος που είχε επικρίνει τον Ουκρανό πρόεδρο για το ντύσιμό του– τον συνεχάρη αυτή τη φορά για την εμφάνισή του. Ο Τραμπ πρόσθεσε ότι του είπε ακριβώς το ίδιο, με τον Ζελένσκι να ανταπαντά: «Εγώ φόρεσα κοστούμι, εσύ φοράς το ίδιο από την περασμένη φορά».
Επίθεση Τραμπ στον Τύπο
Ο Αμερικανός πρόεδρος άσκησε σφοδρή κριτική σε μερίδα του Τύπου, κατηγορώντας δημοσιογράφους ότι «δεν αναγνωρίζουν το έργο του». «Πολύ θλιβερό όταν κάνεις το σωστό», είπε, συμπληρώνοντας ότι «γι’ αυτό και η αξιοπιστία του Τύπου είναι χαμηλά». Μάλιστα, με αφορμή την ασφάλεια στην Ουάσινγκτον, ανέφερε ότι «για πρώτη φορά κατάφερα να βγω για φαγητό».
Θέμα εκλογών στην Ουκρανία
Ο Ζελένσκι από την πλευρά του τόνισε ότι οι εκλογές στη χώρα του «πρέπει να γίνουν σε συνθήκες ασφαλείας», δείχνοντας πως η διεξαγωγή τους παραμένει συνδεδεμένη με τις εξελίξεις στο πεδίο του πολέμου.
Επαναλαμβανόμενοι ισχυρισμοί και στόχος για ειρήνη
Ο Τραμπ υπενθύμισε για μία ακόμη φορά –παρά τις αμφισβητήσεις– ότι «έχει δώσει τέλος σε έξι πολέμους», ενώ σε διαφορετικά σημεία των δηλώσεών του μίλησε για την ανάγκη «ειρήνης διαρκείας» και «τρόπου ωφέλιμου και για τις δύο πλευρές». «Πολύς κόσμος έχασε τη ζωή του και από τις δύο πλευρές την τελευταία εβδομάδα. Ελπίζω όλα να πάνε καλά, υπάρχει μια πιθανότητα να δώσουμε τέλος στον πόλεμο», είπε χαρακτηριστικά.