Μια νέα, πανελλαδική έρευνα του Σημείου για τη Μελέτη και Αντιμετώπιση της Ακροδεξιάς (δείτε εδώ), σε συνεργασία με την aboutpeople, καταγράφει μια σαφή αύξηση της κοινωνικής διαθεσιμότητας απέναντι σε αυταρχικές και αντιφιλελεύθερες ιδέες στον ελληνικό πληθυσμό, δυόμισι χρόνια μετά την αντίστοιχη μελέτη του 2022. Η έρευνα, η οποία διεξήχθη σε 1.153 άτομα άνω των 17 ετών και περιλάμβανε κοινές ερωτήσεις για τη σύγκριση των τάσεων, διαπιστώνει ότι ο αυταρχικός λόγος βρίσκει πλέον απήχηση κοντά στο 30% του γενικού πληθυσμού.
Ενίσχυση του σκληρού πυρήνα της ακροδεξιάς
Τα στοιχεία δείχνουν διεύρυνση του σκληρού πυρήνα της αντιδραστικής σκέψης, καθώς το ποσοστό εκείνων που υιοθετούν 8 έως 10 από τις πιο ακραίες αντιδραστικές θέσεις έφτασε το 10,9% (από 7,5% το 2022). Παράλληλα, παρατηρείται εντυπωσιακή μετατόπιση προς τις φιλοδικτατορικές στάσεις: το 17,5% των πολιτών προτιμούν «σε ορισμένες περιπτώσεις» τη δικτατορία αντί της δημοκρατίας (από 15,6% το 2022) και το 28,4% αναγνωρίζει «καλές πλευρές» στη δικτατορία της 21ης Απριλίου (από 23,5% το 2022). Στους αυτοτοποθετούμενους ως δεξιούς, πάνω από τους μισούς αμφισβητούν ότι η δημοκρατία είναι το καλύτερο πολίτευμα, ενώ το 71,3% βλέπουν θετικά πλευρές της χούντας. Ακόμα και μεταξύ Κεντροδεξιών και όσων απορρίπτουν τον άξονα Αριστερά-Δεξιά, το 40,9% αξιολογεί την 21η Απριλίου εν μέρει θετικά. Αυτή η τάση ενισχύεται κυρίως από όσους αυτοτοποθετούνται στη Δεξιά και την Ακροδεξιά, καθώς και από ένα σημαντικό τμήμα που απορρίπτει την παραδοσιακή πολιτική κατηγοριοποίηση.
Μεταναστευτικό και δικαιώματα
Οι ακραίες στάσεις διαχέονται «οριζόντια» σε όλο το πολιτικό φάσμα, με το μεταναστευτικό, τα ΛΟΑΤΚΙ δικαιώματα και τον αντιτσιγγανισμό να αποτελούν τα βασικά πεδία πόλωσης. Στο μεταναστευτικό, το 73,5% των ερωτηθέντων θεωρούν ότι οι μετανάστες είναι «υπερβολικά πολλοί», ενώ το 55,6% βλέπουν τους μουσουλμάνους μετανάστες ως «απειλή για τον πολιτισμό μας». Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι ότι το 29,2% υποστηρίζει τις βίαιες επαναπροωθήσεις μεταναστών, ακόμη και αν κινδυνεύσουν ανθρώπινες ζωές, ποσοστό ίσο με εκείνο που έχει θετική γνώμη για ενδεχόμενη επανεκλογή του Ντόναλντ Τραμπ. Στα ΛΟΑΤΚΙ δικαιώματα, παρά τη νομιμοποίηση του γάμου, το 57,9% αντιτίθεται στην τεκνοθεσία από ομόφυλα ζευγάρια, ποσοστό αυξημένο από το 50,1% του 2022. Τέλος, το 56,3% θεωρούν ότι η παραβατικότητα των Ρομά αποτελεί «στοιχείο του πολιτισμού τους».
Αυταρχισμός και ρωγμές στην αντιμεταναστευτική συναίνεση
Οι τάσεις περί κρατικού αυταρχισμού είναι ισχυρές: το 54,8% πιστεύει ότι η Αστυνομία πρέπει να είναι αποτελεσματική «ακόμη κι αν καταπατά ανθρώπινα δικαιώματα» και το 46,1% υποστηρίζει την επαναφορά της θανατικής ποινής.
Ωστόσο, η έρευνα καταγράφει και σημαντικές «γραμμές άμυνας» και μια αναγνώριση της ενσωμάτωσης. Το 69% υποστηρίζει την αυτόματη απόδοση ιθαγένειας σε παιδιά μεταναστών που ζουν νόμιμα στη χώρα, και το 77,1% αναγνωρίζει ότι οι μετανάστες καλύπτουν θέσεις εργασίας που οι Έλληνες δεν επιλέγουν. Επίσης, η ελληνική κοινωνία εμφανίζεται πιο προοδευτική σε θέματα έμφυλης ισότητας και αναπαραγωγικών δικαιωμάτων: το 65,7% αποδέχεται τον όρο «γυναικοκτονία», μόνο το 36,2% θεωρεί ότι ο πρώτος ρόλος της γυναίκας είναι η μητρότητα, και η μεγάλη πλειονότητα (περίπου 80%) απορρίπτει σταθερά την απαγόρευση των αμβλώσεων.
Συνολικά, η ελληνική κοινωνία είναι πιο δεκτική στο ακροδεξιό, αυταρχικό λόγο, με το ποσοστό όσων απορρίπτουν όλες τις υπερσυντηρητικές θέσεις να μειώνεται δραματικά από 14,4% το 2022 στο μόλις 1,9% σήμερα, καταδεικνύοντας μια ευρύτερη συντηρητική στροφή και διάχυση αναχρονιστικών και μισαλλόδοξων ιδεών.
Διαβάστε επίσης:
Πως ο ΣΥΡΙΖΑ θα επιχειρήσει να βρει την «Ιθάκη» του
