Σε τελική φάση επεξεργασίας βρίσκεται το νέο εργασιακό νομοσχέδιο που πρόκειται να κατατεθεί στο Υπουργικό Συμβούλιο στις αρχές Ιουλίου και αναμένεται να φέρει ριζικές αλλαγές στον τρόπο προσλήψεων, απολύσεων και διαχείρισης του χρόνου εργασίας. Οι βασικές ρυθμίσεις του ενισχύουν τις ευέλικτες μορφές απασχόλησης, εισάγουν νέο μοντέλο διευθέτησης του ωραρίου, προβλέπουν δοκιμαστικές προσλήψεις και ανοίγουν τον δρόμο για την ηλεκτρονική διαχείριση των συμβάσεων μέσω κινητού τηλεφώνου.
Το σχέδιο νόμου αγγίζει σχεδόν όλο το φάσμα της εργασιακής σχέσης: από τη σύναψη έως τη λήξη της, από τις εβδομαδιαίες ώρες έως τα δικαιώματα άδειας και τις μετακινήσεις.
Συμβάσεις μίας ημέρας και «αποδοχή μέσω κινητού»
Μία από τις πιο καινοτόμες αλλά και αμφιλεγόμενες προβλέψεις του νομοσχεδίου είναι η δυνατότητα αυθημερόν πρόσληψης και αποδοχής των όρων απασχόλησης από τον εργαζόμενο μέσω κινητού τηλεφώνου. Αντίστοιχα, και η αποχώρηση θα μπορεί να καταχωρείται χωρίς καθυστέρηση, δίνοντας τη δυνατότητα αντικατάστασης προσωπικού χωρίς το ισχύον 10ήμερο διάστημα «οικειοθελούς αποχώρησης».
Η εφαρμογή αυτού του μοντέλου διευκολύνει την ενεργοποίηση συμβάσεων «κατά παραγγελία» ή «μηδενικών ωρών», δηλαδή για μία ή λίγες ημέρες και για έκτακτες ανάγκες, με ιδιαίτερη απήχηση στην εστίαση και τον τουρισμό. Παρότι οι εν λόγω συμβάσεις έχουν ήδη θεσμοθετηθεί, παρέμεναν ανεφάρμοστες λόγω της γραφειοκρατίας στην πρόσληψη – αποχώρηση προσωπικού.
Νέα βάση για τον χρόνο εργασίας
Καθιερώνεται επίσης ευέλικτη διευθέτηση του χρόνου εργασίας σε εβδομαδιαία βάση. Οι επιχειρήσεις θα μπορούν, σε συνεννόηση με τους εργαζομένους, να καθορίζουν ημέρες αυξημένου ωραρίου (π.χ. 10 ώρες) και αντίστοιχα ημέρες μειωμένου (π.χ. 5 ώρες), χωρίς μεταβολή στις μηνιαίες αποδοχές. Ο μέσος όρος ωραρίου θα παραμένει στις 40 ώρες εβδομαδιαίως.
Επιπλέον, καθιερώνεται δυνατότητα δοκιμαστικής πρόσληψης διάρκειας έως έξι μηνών, με στόχο την πιο ευέλικτη διαχείριση των νεοεισερχόμενων στην αγορά εργασίας.
Fast track διαδικασίες και ψηφιοποίηση της σχέσης εργασίας
Το νομοσχέδιο ενισχύει τον ψηφιακό χαρακτήρα της απασχόλησης με μια σειρά μέτρων που μειώνουν τον γραφειοκρατικό φόρτο:
-
Κατάργηση του εντύπου για άδειες, καθώς τα δεδομένα θα καταγράφονται μέσω της ψηφιακής κάρτας εργασίας.
-
Απλούστευση ή και κατάργηση του πίνακα προσωπικού, με σκοπό την πλήρη ψηφιοποίηση.
-
Κατάργηση του εντύπου εκτός έδρας εργασίας, με αντίστοιχη εγγραφή στο ψηφιακό σύστημα.
-
Ανοχή 10 λεπτών στην προσέλευση και αποχώρηση των εργαζομένων, χωρίς να καταγράφεται αρνητικά στο σύστημα.
Τι προβλέπεται στο τελικό πλαίσιο του νομοσχεδίου
Σύμφωνα με τις πληροφορίες από το υπουργείο Εργασίας, το νομοσχέδιο αναμένεται να προβλέπει:
-
Αποδοχή των όρων της σύμβασης πρόσληψης ή διακοπής της μέσω ειδικής εφαρμογής σε κινητό τηλέφωνο.
-
Διευθέτηση του ωραρίου σε εβδομαδιαία βάση με δυνατότητα αυξομειώσεων των ωρών και επιστροφής τους σε ρεπό ή άδειες.
-
Καθιέρωση συμβάσεων μίας ή λίγων ημερών με ενεργοποίηση των ήδη θεσμοθετημένων «μηδενικών ωρών».
-
Απλούστευση των υποχρεώσεων του εργοδότη ως προς τα έντυπα που σχετίζονται με το προσωπικό.
-
Δυνατότητα δοκιμαστικών προσλήψεων έξι μηνών.
-
Ψηφιακή καταγραφή των αδειών και των μετακινήσεων εκτός έδρας.
-
Ορισμένες ευελιξίες στον έλεγχο του ωραρίου μέσω της κάρτας εργασίας.
Αντιδράσεις και ερωτήματα
Το νομοσχέδιο αναμένεται να πυροδοτήσει ευρύτερη πολιτική και κοινωνική συζήτηση, καθώς επαναφέρει στο προσκήνιο ζητήματα ευελιξίας, δικαιωμάτων και ισορροπίας εργοδότη–εργαζομένου. Συνδικαλιστικές οργανώσεις έχουν ήδη εκφράσει επιφυλάξεις για την κατάργηση ενδιάμεσων εγγυήσεων στην πρόσληψη – αποχώρηση, ενώ αντιπολιτευτικά κόμματα αναμένεται να θέσουν ζητήματα εργασιακής επισφάλειας και απορρύθμισης.
Η κυβέρνηση πάντως, όπως διαμηνύουν αρμόδιες πηγές, θεωρεί ότι η ψηφιοποίηση και η ευελιξία αποτελούν προσαρμογή στις σύγχρονες ανάγκες της αγοράς εργασίας, χωρίς αλλοίωση των βασικών δικαιωμάτων.