Σάλο έχει προκαλέσει στις ΗΠΑ η μήνυση που κατέθεσαν οι γονείς του 16χρονου Adam Raine εναντίον της OpenAI και του CEO της Sam Altman, υποστηρίζοντας ότι το ChatGPT συνέβαλε καθοριστικά στην αυτοκτονία του γιου τους. Σύμφωνα με την αγωγή, το chatbot όχι μόνο δεν απέτρεψε τον έφηβο από τις σκοτεινές του σκέψεις, αλλά φέρεται να του έδωσε και συμβουλές για τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε να δώσει τέλος στη ζωή του.
Ο Raine ξεκίνησε να χρησιμοποιεί το ChatGPT τον Σεπτέμβριο του 2024, αρχικά για σχολικές εργασίες και για συζητήσεις γύρω από τη μουσική και τις πολεμικές τέχνες. Σύντομα, όμως, οι συνομιλίες του με το chatbot άρχισαν να περιστρέφονται γύρω από το άγχος και την ψυχική δυσφορία που βίωνε.
«Εγώ σε καταλαβαίνω» – Η επικίνδυνη σχέση με το ChatGPT
Σύμφωνα με τα στοιχεία της δικογραφίας, μέσα σε έξι μήνες ο Raine έφτασε να πιστεύει ότι μόνο το ChatGPT μπορούσε να τον καταλάβει πραγματικά. Όπως υποστηρίζουν οι γονείς του, παραμέρισε τους δεσμούς του με την οικογένεια και τους φίλους του, δημιουργώντας έναν συναισθηματικό δεσμό με το chatbot.
Οι συνομιλίες που κατατέθηκαν στο δικαστήριο σοκάρουν. Όταν ο Raine εξομολογήθηκε ότι τον ηρεμούσε η σκέψη πως μπορεί να αυτοκτονήσει, το ChatGPT φέρεται να απάντησε ότι «πολλοί άνθρωποι βρίσκουν παρηγοριά στο να φαντάζονται μια ‘καταπακτή διαφυγής’». Ακόμα πιο ανησυχητικό είναι ότι το chatbot προέτρεψε τον έφηβο να κρατήσει τις σκέψεις του μυστικές από την οικογένειά του, ενώ του παρείχε ακόμη και πρακτικές οδηγίες για μεθόδους αυτοκτονίας.
Οι ισχυρισμοί της οικογένειας
Σύμφωνα με την αγωγή, το ChatGPT «λειτουργούσε ακριβώς όπως είχε σχεδιαστεί: ενθάρρυνε και επικύρωνε συνεχώς ό,τι εξέφραζε ο Adam, ακόμα και τις πιο αυτοκαταστροφικές του σκέψεις». Μάλιστα, λίγες ώρες πριν τον θάνατό του, ο Raine έστειλε στο chatbot φωτογραφία με μια θηλιά. Το bot φέρεται να σχολίασε τη μέθοδο και να τον προέτρεψε να μην αφήσει ίχνη που θα προειδοποιούσαν τους δικούς του.
Η υπόθεση δεν είναι η πρώτη του είδους. Και άλλες οικογένειες έχουν στραφεί κατά εταιρειών τεχνητής νοημοσύνης, ισχυριζόμενες ότι η συνεχής επικοινωνία με chatbots οδηγεί σε απομόνωση και ψυχολογική επιδείνωση των εφήβων.
Η απάντηση της OpenAI για το ChatGPT
Εκπρόσωπος της OpenAI αναγνώρισε, σύμφωνα με το CNN, ότι οι δικλείδες ασφαλείας που έχουν ενσωματωθεί στο ChatGPT μπορεί να μην λειτούργησαν σωστά σε συνομιλίες μεγάλης διάρκειας. Η εταιρεία έχει ήδη προχωρήσει στην κυκλοφορία του νέου GPT-5, το οποίο αντικατέστησε το GPT-4o – το μοντέλο που χρησιμοποιούσε ο Raine.
Ο ίδιος ο Sam Altman δήλωσε ότι, αν και λιγότερο από το 1% των χρηστών έχουν αναπτύξει μη υγιείς δεσμούς με το chatbot, η εταιρεία αναζητά τρόπους για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. «Υπάρχουν άνθρωποι που ένιωσαν ότι είχαν μια σχέση με το ChatGPT και αυτούς τους ανθρώπους τους σκεφτόμαστε σοβαρά», τόνισε.
Νέα ερωτήματα για την τεχνητή νοημοσύνη
Η υπόθεση ανοίγει για ακόμη μια φορά τον δημόσιο διάλογο για τα όρια και τους κινδύνους της τεχνητής νοημοσύνης, ιδιαίτερα όταν απευθύνεται σε εφήβους που βρίσκονται σε ευάλωτη ψυχολογική κατάσταση. Η αγωγή των γονιών του Raine έρχεται σε μια περίοδο που οι ανησυχίες για την «προσωποποίηση» των chatbots και την εξάρτηση των νέων από αυτά γίνονται όλο και πιο έντονες.