Ο Ντόναλντ Τραμπ διαβεβαίωσε χθες Τετάρτη ότι οι ΗΠΑ είναι «έτοιμες για οικονομικό μπουμ που δεν ξαναείδε ποτέ ο κόσμος», κατά τη διάρκεια διαγγέλματός του από τον Λευκό Οίκο.
Την ώρα που δημοσκοπήσεις καταγράφουν αυξανόμενη δυσαρέσκεια των Αμερικανών για την οικονομική πολιτική του, ο ρεπουμπλικάνος μεγιστάνας χρησιμοποίησε την ομιλία αυτή, σε ώρα κατά κανόνα υψηλής τηλεθέασης, για να καταφερθεί ακόμη μια φορά εναντίον του δημοκρατικού προκατόχου του Τζο Μπάιντεν και να καταδικάσει την μετανάστευση.
Σε χαρακτηριστικό απόσπασμα της τοποθέτησής του, ο ρεπουμπλικάνος υποσχέθηκε στους αμερικανούς στρατιωτικούς πως θα λάβουν πριμ ύψους 1.776 δολαρίων.
Το ποσό αυτό παραπέμπει στην ημερομηνία της ανακήρυξης της ανεξαρτησίας των ΗΠΑ, που γιορτάζουν το επόμενο έτος την επέτειο 250 χρόνων από ιδρύσεως κράτους.
Τι είχε υποσχεθεί ο Τραμπ
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υποσχέθηκε στους ψηφοφόρους το 2024 ότι, αν τον επανέφεραν στον Λευκό Οίκο, οι πολιτικές του θα οδηγούσαν σε μια έκρηξη θέσεων εργασίας. «Θα έχουμε μια έκρηξη στη μεταποίηση», δήλωσε ο Τραμπ σε προεκλογική συγκέντρωση τον Σεπτέμβριο του 2024 στην αμφίρροπη πολιτεία της Τζόρτζια. Ο Τραμπ έλεγε τότε ότι οι πολιτικές του θα προσέλκυαν «βιομηχανίες με μεγάλες ενεργειακές ανάγκες», δημιουργώντας «εκατομμύρια θέσεις εργασίας για εργατικά επαγγέλματα και για κάθε είδους δουλειά».
Ωστόσο, καθώς ολοκληρώνεται το πρώτο ημερολογιακό έτος της θητείας του, αυτή η έκρηξη θέσεων εργασίας για τα εργατικά επαγγέλματα δεν έχει ακόμη εμφανιστεί. Αντίθετα, κλάδοι που βασίζονται στη χειρωνακτική εργασία μειώνουν θέσεις εργασίας αντί να τις αυξάνουν — μια τάση που οι οικονομολόγοι αποδίδουν, τουλάχιστον εν μέρει, στη ιστορική και ασταθή δασμολογική πολιτική του προέδρου.
Η πιο πρόσφατη έκθεση για την απασχόληση από το Γραφείο Στατιστικής Εργασίας (BLS), που δόθηκε στη δημοσιότητα την Τρίτη, δείχνει ότι οι περισσότεροι τομείς μειώνουν το προσωπικό τους. «Δεν μπορείς να πεις ότι η οικονομία πηγαίνει πραγματικά καλά αν οι θέσεις εργασίας δεν αυξάνονται παράλληλα», δήλωσε η Hardika Singh, οικονομολόγος της Fundstrat Global Advisors.
Για παράδειγμα, ο κλάδος των μεταφορών και της αποθήκευσης έχει περικόψει θέσεις εργασίας το τελευταίο τρίμηνο. Ο κλάδος χάνει κατά μέσο όρο 17.200 θέσεις εργασίας τους τελευταίους τρεις μήνες, σύμφωνα με στοιχεία του BLS. Αντίστοιχη είναι και η μείωση στην εξόρυξη και την υλοτομία το τελευταίο τρίμηνο.
Ακόμη και η μεταποίηση —ο κλάδος που υποτίθεται ότι ενισχύεται από τους δασμούς του προέδρου— μειώνει θέσεις εργασίας. Η απασχόληση στη μεταποίηση μειώθηκε κατά 5.000 θέσεις τον Νοέμβριο, φτάνοντας στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Μάρτιο του 2022, κατά την ανάκαμψη από την πανδημία της Covid-19.
Στην πραγματικότητα, η απασχόληση στη μεταποίηση μειώνεται εδώ και επτά συνεχόμενους μήνες, κάθε μήνα από τότε που ο Τραμπ παρουσίασε τους δασμούς της «Ημέρας Απελευθέρωσης», οι οποίοι αναστάτωσαν τη Wall Street και ανησύχησαν τη μεγάλη επιχειρηματική κοινότητα. Ένα από τα λίγα θετικά σημεία για τις θέσεις εργασίας είναι οι κατασκευές, οι οποίες πρόσθεσαν 28.000 θέσεις τον Νοέμβριο. Μόλις τον Ιούνιο, ο Λευκός Οίκος υποσχέθηκε ότι ο νόμος του Τραμπ για φορολογικές και δημοσιονομικές περικοπές, το λεγόμενο One Big Beautiful Bill, θα «απελευθερώσει την οικονομία μας και θα φέρει μια ΕΚΡΗΞΗ εργατικών θέσεων εργασίας».
Τον Ιούνιο, ο Λευκός Οίκος ανέφερε ότι οι πραγματικοί μισθοί (αφού ληφθεί υπόψη ο πληθωρισμός) για τους ωρομίσθιους εργαζομένους αυξήθηκαν σχεδόν κατά 2% στους πρώτους πέντε μήνες της δεύτερης θητείας του προέδρου — η μεγαλύτερη τέτοια αύξηση υπό οποιαδήποτε κυβέρνηση εδώ και σχεδόν 60 χρόνια.
Γιατί δυσκολεύονται αυτοί οι κλάδοι
Οι οικονομολόγοι επισημαίνουν διάφορους παράγοντες που ασκούν πίεση στις συγκεκριμένες (blue colar) θέσεις εργασίας, όπως η εμπορική πολιτική, το υψηλό κόστος δανεισμού, η αυτοματοποίηση και η έλλειψη εξειδικευμένων εργαζομένων. Παρότι οι υψηλοί δασμοί στις εισαγωγές των ΗΠΑ έχουν στόχο να επαναφέρουν θέσεις μεταποίησης στη χώρα, αυτό μπορεί να πάρει χρόνο — αν συμβεί ποτέ.
«Ο επαναπατρισμός της παραγωγής δεν γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη. Δεν γίνεται ούτε σε έξι ή επτά μήνες. Χρειάζονται αρκετά χρόνια», δήλωσε ο οικονομολόγος Michael Reid. Ο Τραμπ έχει επιβάλει δασμούς σε κρίσιμες εισαγωγές που χρειάζονται οι Αμερικανοί κατασκευαστές, όπως ο χάλυβας, το αλουμίνιο και ο χαλκός. Η αβεβαιότητα γύρω από την εμπορική πολιτική και οι αυξανόμενες τιμές των εισαγόμενων υλικών που χρησιμοποιούν οι εργαζόμενοι για την παραγωγή αγαθών πλήττουν τη ζήτηση για εργασία.
«Όταν αυξάνονται τα κόστη των εισροών, ένα από τα πιο εύκολα πράγματα που μπορείς να κάνεις είναι να μειώσεις το εργατικό δυναμικό», είπε ο Reid.
Η Stephanie Roth, επικεφαλής οικονομολόγος στη Wolfe Research, δήλωσε ότι το πλήγμα στις θέσεις εργασίας αντικατοπτρίζει μια επιβράδυνση των κυκλικών τμημάτων της οικονομίας που οφείλεται στους δασμούς. «Αυτοί είναι οι κλάδοι που συνδέονται με τους δασμούς», είπε η Roth. Αντίθετα, ένας κλάδος λιγότερο εκτεθειμένος στους δασμούς και στις διακυμάνσεις της οικονομίας συνεχίζει να απολαμβάνει μια έκρηξη προσλήψεων: η υγειονομική περίθαλψη.
Η απασχόληση στον τομέα της υγείας και της κοινωνικής φροντίδας αυξήθηκε κατά 64.000 θέσεις τον Νοέμβριο και κατά 64.600 τον Οκτώβριο. Σε ετήσια βάση, αυτό το τμήμα της οικονομίας έχει προσθέσει σχεδόν 800.000 θέσεις εργασίας, καθώς η υγειονομική περίθαλψη απολαμβάνει ισχυρή ζήτηση λόγω της γήρανσης του πληθυσμού.
Τι ακολουθεί;
Τα καλά νέα για τους εργαζόμενους των συγκεκριμένων επαγγελμάτων είναι ότι ορισμένοι ελπίζουν πως μια ανάκαμψη μπορεί να βρίσκεται προ των πυλών. Η Roth αναμένει ότι η αύξηση της απασχόλησης στους εργατικούς κλάδους θα επιταχυνθεί καθώς υποχωρεί το αρχικό σοκ από τους δασμούς.
«Ο όρος “έκρηξη” ίσως είναι υπερβολικά αισιόδοξος», είπε. «Αλλά θα μπορούσες να δεις αυτούς τους κλάδους να βελτιώνονται — όχι επειδή η μεταποίηση επιστρέφει στις ΗΠΑ, αλλά επειδή το σοκ των δασμών θα εξασθενήσει με το πέρασμα του χρόνου».
Τα διακυβεύματα είναι τεράστια για τις οικογένειες και τις τοπικές οικονομίες. «Αν δεν μπορείς να βρεις δουλειά κοντά σου ή αν αυτή που έχεις δεν συμβαδίζει με τον πληθωρισμό, επηρεάζει την ικανότητα των ανθρώπων να συντηρούν τις οικογένειές τους», είπε. «Δεν είναι απλώς αριθμοί — είναι ο τρόπος με τον οποίο οι κοινότητες νιώθουν αυτή την πίεση».
Διαβάστε ακόμα
Αναζητά Ιράκ στην Λατινική Αμερική ο Τραμπ
Τραμπ: Όλες οι χώρες πρέπει να ενωθούν εναντίον των δυνάμεων του κακού της ισλαμιστικής τρομοκρατίας
O Τραμπ ανακηρύσσει την κυβέρνηση της Βενεζουέλας «ξένη τρομοκρατική οργάνωση»
