Οι χωματερές της Ευρώπης κινδυνεύουν να διαρρεύσουν τοξικά απόβλητα στα αποθέματα ύδρευσης
και να απελευθερώσουν χημικές ουσίες από παλαιωμένες περιοχές, δημιουργώντας πολλαπλές απειλές για τον άνθρωπο και τα οικοσυστήματα, δεδομένης και της κλιματικής αλλαγής.
Παντού στην Ευρώπη βρίσκονται χιλιάδες χώροι υγειονομικής ταφής σε πλημμυρικές πεδιάδες απειλώντας άμεσα το πόσιμο νερό και τις προστατευόμενες περιοχές, εάν τοξικά απόβλητα απελευθερωθούν σε ποτάμια, εδάφη και οικοσυστήματα, όπως αποκαλύπτεται.
Τα ευρήματα της 1ης χαρτογράφησης των χώρων υγειονομικής ταφής σε ολόκληρη την γηραιά ήπειρο, η οποία διεξήχθη από τον Guardian, την Watershed Investigations και την Investigate Europe , είναι αποκαρδιωτικά.
Χωματερές χωρίς ελέγχους
Σε ολόκληρη την ΕΕ εκτιμάται ότι υπάρχουν έως και 500.000 χώροι υγειονομικής ταφής. Περίπου το 90% αυτών (22.000 μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο) προηγούνται των κανονισμών ελέγχου της ρύπανσης, όπως η επένδυση χώρων υγειονομικής ταφής για την πρόληψη της έκπλυσης. Οι σύγχρονοι χώροι υγειονομικής ταφής που διαχειρίζονται σωστά είναι πιθανό να παρουσιάζουν χαμηλό κίνδυνο.
Σε περιοχές ευάλωτες σε πλημμύρες σχεδόν το 30%!
Περισσότεροι από 61.000 χώροι υγειονομικής ταφής έχουν εντοπιστεί σε όλη την Ευρώπη, με το 28% να βρίσκεται σε περιοχές ευάλωτες σε πλημμύρες.
Η μοντελοποίηση δείχνει ότι ο πραγματικός αριθμός των τοποθεσιών που κινδυνεύουν από πλημμύρες θα μπορούσε να φτάσει τις 140.000. Αυτή η προσπάθεια χαρτογράφησης , η οποία βασίζεται σε αιτήματα για δεδομένα υγειονομικής ταφής από 10 χώρες και συμπληρώνεται με πληροφορίες ανοιχτού κώδικα, αναδεικνύει ένα βαθύτερο ζήτημα: τα θεσμικά όργανα της ΕΕ δεν διαθέτουν κεντρικά αρχεία υγειονομικής ταφής, ενώ τα δεδομένα από μεμονωμένα κράτη μέλη παραμένουν κατακερματισμένα, ασυνεπή και συχνά μη προσβάσιμα.
Τι δείχνει η ανάλυση των υπόγειων υδάτων
Περισσότεροι από τους μισούς χώρους υγειονομικής ταφής που έχουν χαρτογραφηθεί βρίσκονται σε περιοχές όπου τα υπόγεια ύδατα δεν πληρούν τα πρότυπα χημικής ποιότητας, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι χώροι υγειονομικής ταφής ενδέχεται σε ορισμένες περιπτώσεις να έχουν συμβάλει στη μόλυνση.
Η οδηγία της ΕΕ για τους χώρους υγειονομικής ταφής , η οποία εγκρίθηκε το 1999, απαγόρευσε τους χώρους υγειονομικής ταφής χωρίς επένδυση και θέσπισε αυστηρά κριτήρια αποδοχής αποβλήτων. Ωστόσο, πριν από αυτό υπήρχαν ελάχιστα ή καθόλου μέτρα περιορισμού της ρύπανσης.
Πολλές παλαιότερες τοποθεσίες σε όλη την Ευρώπη χτίστηκαν πριν από τις σύγχρονες προστασίες.
«Θα μπορούσαν να υπάρχουν πολλές άλλες πηγές ρύπανσης, όπως η γεωργία και η βιομηχανία, αλλά ένας από τους κύριους τρόπους με τους οποίους οι χημικές ουσίες απομακρύνονται από τους χώρους υγειονομικής ταφής είναι μέσω των υπόγειων υδάτων», δήλωσε ο Byrne.
Ο Byrne εντόπισε διαρροές στραγγισμάτων από την ιστορική χωματερή στο φυσικό καταφύγιο Newgate στο Wilmslow του Cheshire, σε ένα μικρό ρυάκι. Οι δοκιμές του έδειξαν τοξικά Pfas, «χημικές ουσίες για πάντα», σε 20 φορές τα αποδεκτά επίπεδα για πόσιμο νερό.
Τα στοιχεία για την Ελλάδα
Στην Ελλάδα, οι δοκιμές έδειξαν επίπεδα Pfas πολλές φορές πάνω από τα πρότυπα για το πόσιμο νερό, καθώς και υδράργυρο και κάδμιο που εκχέονται στον ποταμό Νέδοντα από τον πρώην χώρο υγειονομικής ταφής Μαραθόλακας στα βουνά του Ταϋγέτου, τον οποίο επισκέπτονται χιλιάδες πεζοπόροι κάθε χρόνο. Ο δήμαρχος της Καλαμάτας , όπως αναφέρεται στο ρεπορτάζ του Guardian, λέει ότι ο χώρος έχει σταματήσει να λειτουργεί από τον Ιούνιο του 2023 και ότι «προς το παρόν δεν υπάρχουν στοιχεία ή δεδομένα που να τεκμηριώνουν τυχόν περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τη λειτουργία του χώρο
Οι χωματερές βρίσκονται σε ζώνες πόσιμου νερού
Μερικά από αυτά τα νερά θα μπορούσαν να αποτελούν πηγές πόσιμου νερού και η ανάλυση εντόπισε σχεδόν 10.000 χώρους υγειονομικής ταφής σε ζώνες πόσιμου νερού στη Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο, την Ισπανία, τη Γερμανία, την Ολλανδία και την Ιταλία. Περισσότερες από 4.000 από αυτές είναι ιστορικές χώροι υγειονομικής ταφής στην Αγγλία και την Ουαλία και ως εκ τούτου είναι απίθανο να διαθέτουν ελέγχους ρύπανσης. Δεν ήταν δυνατό να επιβεβαιωθεί εάν οι χώροι υγειονομικής ταφής στην Ευρώπη προϋπήρχαν των κανονισμών ή όχι.
Ποιοι χώροι υγειονομικής ταφής χτυπούν SOS
Οι χώροι υγειονομικής ταφής που διατρέχουν τον πιο ορατό κίνδυνο έκθεσης είναι αυτοί κατά μήκος της ακτής. Η ανάλυση εντόπισε 335 χώρους υγειονομικής ταφής σε ζώνες παράκτιας διάβρωσης στην Αγγλία, την Ουαλία και τη Γαλλία, και 258 χώρους υγειονομικής ταφής σε όλη την Ευρώπη σε ακτίνα 200 μέτρων από την ακτή, οι οποίοι θα μπορούσαν να διατρέχουν κίνδυνο διάβρωσης ή έκθεσης από κύματα καταιγίδων.
Τι λέει η ΕΕ
Ένας εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δήλωσε ότι «σύμφωνα με την οδηγία για το πόσιμο νερό, η ποιότητα του νερού πρέπει να διασφαλίζεται «στη βρύση» σε ολόκληρη την ΕΕ. Η οδηγία περιλαμβάνει διάφορες παραμέτρους που πρέπει να παρακολουθούνται και οι αντίστοιχες οριακές τιμές πρέπει να τηρούνται. Σε περίπτωση υπερβάσεων αυτών των οριακών τιμών, τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίσουν ότι λαμβάνονται τα απαραίτητα διορθωτικά μέτρα».
Διαβάστε επίσης:
Πούτιν: Αν η Ευρώπη θέλει να πολεμήσει, η Ρωσία είναι έτοιμη τώρα!
Μπλόκα: Πού είναι κλειστοί οι δρόμοι – Ποιες οι εναλλακτικές διαδρομές
