Το νεότερο μέλος του ΔΣ της ΕΚΤ έχει δει την κατάρρευση της παγκόσμιας τάξης πραγμάτων στο παρελθόν και πολλές άλλες πολιτικές αναταραχές.
Ο Ντίμιταρ Ράντεφ, για τον οποίο ο λόγος από τις αρχές του επόμενου έτους θα μετέχει στο Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας που καθορίζει τα επιτόκια της Ευρωζώνης.
Ο 69χρονος επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας της Βουλγαρίας υπήρξε αξιωματούχος του Υπουργείου Οικονομικών της Βουλγαρίας κατά τη δεκαετία του 1980, όταν κατέρρευσε το κομμουνιστικό καθεστώς. Αφού βίωσε την κατάρρευση, ο Ράντεφ βοήθησε τη χώρα του να βγει από μια περίοδο υπερπληθωρισμού και να γίνει το 21ο μέλος της ευρωζώνης.
Ο Ράντεφ λέει ότι η εξοικείωσή του με όσα μπορούν να πάνε στραβά σε μια οικονομία κεντρικού σχεδιασμού ενδέχεται να αποδειχθεί χρήσιμη καθώς οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας στη Φρανκφούρτη θα κληθούν μέσα στους επόμενους μήνες να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες των πολιτικών μιας νέας παρεμβατικής κυβέρνησης.
Πράγματι, όταν θα αναλάβει τη θέση του στο Διοικητικό Συμβούλιο την 1η Ιανουαρίουο ο Ράντεφ, οι αξιωματούχοι της ΕΚΤ αναμένεται να κληθούν να αξιολογήσουν τις επιπτώσεις στον πληθωρισμό από τις αιφνιδιαστικές αλλαγές στο παγκόσμιο εμπόριο που θα έχουν προκαλέσει οι δασμοί του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ αλλά και τις συνέπειες της αύξησης των δημόσιων δαπανών στην Ευρώπη.
“Έχω άμεση εμπειρία του τρόπου που ασκούνταν η δημοσιονομική και νομισματική πολιτική στο πλαίσιο ενος συστήματος κεντρικού σχεδιασμού”, δήλωσε ο Ράντεφ μιλώντας στο Bloomberg στη Σόφια. “Kαταλαβαίνω πώς δεν πρέπει να ασκούνται τέτοιες πολιτικές. Αυτή η εμπειρία έχει διαρκή αξία – ως σημείο αναφοράς για το τι πρέπει να αποφεύγεται”.
Για τον Ράντεφ, η ΕΚΤ πρέπει να παρακολουθεί την πολιτική πιο προσεκτικά από ό,τι στο παρελθόν. Οι τελευταίες εξελίξεις υπογραμμίζουν τους κινδύνους που ελλοχεύουν πέρα από τους δασμούς, με την προσπάθεια της Γαλλίας να εξυγιάνει τα δημόσια οικονομικά της που ασκεί περαιτέρω πιέσεις στην ήδη κλονισμένη κυβέρνηση Μπαϊρού, και με τις αλλεπάλληλες καταδίκες του έργου του προέδρου της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, Τζερόμ Πάουελ από τον Τραμπ.
“Η πολιτική συχνά θεωρείται πηγή σταθερότητας”, δηλώνει ο Ράντεφ. “Όμως πλέον αποτελεί ολοένα και περισσότερο πηγή αστάθειας, αβεβαιότητας και συστημικού κινδύνου. Αυτό είναι κάτι που οι κεντρικές τράπεζες πρέπει να λαμβάνουν υπόψη στις εκτιμήσεις τους. Οι πολιτικές εξελίξεις, τόσο εγχώριες όσο και παγκόσμιες, αποτελούν πλέον μέρος του περιβάλλοντος κινδύνου στο οποίο λειτουργούμε”.
Για τη Βουλγαρία, η οποία έχει περάσει πολλά κύματα πολιτικής αστάθειας και έχει πραγματοποιήσει επτά εκλογικές αναμετρήσεις σε τέσσερα χρόνια, η ένταξη στην Ευρωζώνη αποτελεί το αποκορύφωμα των προσπαθειών της να οικοδομήσει μια πιο ισχυρή οικονομία. Μετά την υποχώρηση του υπερπληθωρισμού τη δεκαετία του 1990, η χώρα συνέδεσε το νόμισμά της, το λεβ, αρχικά με το γερμανικό μάρκο και ακολούθως με το ευρώ. Η χώρα ελπίζει ότι η υιοθέτηση του κοινού νομίσματος θα ενισχύσει το εμπόριο και τις επενδύσεις.
Ωστόσο, η ένταξη της Βουλγαρίας στο μπλοκ της Ευρωζώνης απαιτούσε επίσης την εκκαθάριση του χρηματοπιστωτικού της τομέα, όπου οι ασαφείς δεσμοί μεταξύ πολιτικών και επιχειρήσεων οδήγησαν σε μια τραπεζική κρίση πριν από λίγο περισσότερο από μια δεκαετία. Ο Ράντεφ ανέλαβε την ηγεσία της Κεντρικής Τράπεζας της Βουλγαρίας το 2015, μετά την κατάρρευση της τέταρτης μεγαλύτερης τράπεζας της χώρας.
Οι βουλγαρικές τράπεζες υπό την ηγεσία του πέρασαν από εγχώρια και ερυωπαϊκά stress test, με τα αποτελέσματα να δείχνουν ότι ακόμη και χρόνια μετά την κρίση, ορισμένα από τα παλιά προβλήματα παρέμεναν.
Ο πληθωρισμός αποτέλεσε επίσης μια πρόκληση για τη Σόφια μετά την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, όταν οι τιμές αυξήθηκαν πιο δυναμικά από ό,τι στην ευρύτερη περιοχή. Έκτοτε, ο πληθωρισμός έχει υποχωρήσει και έχει ευθυγραμμιστεί περισσότερο με την Ευρωζώνη, ανοίγοντας τον δρόμο για την ένταξη της χώρας στο ευρώ, αλλά έχει επιταχυνθεί λίγο τελευταία.
Ερωτηθείς αν αισθάνεται πιο κοντά στα “γεράκια” ή στα “περιστέρια του Διοικητικού Συμβουλίου, ο Ράντεφ — ο οποίος θα συμμετέχει στις συνεδριάσεις ¨του ΔΣ της ΕΚΤ ως παρατηρητής από τον Σεπτέμβριο — είπε ότι “δεν έχει απαντήσει ποτέ ευθέως σε αυτό το ερώτημα” και δεν θα το κάνει τώρα.
“Η θέση μου ήταν συνεπής όλα αυτά τα χρόνια και βασίζεται στη μακροχρόνια εμπειρία μου τόσο στη νομισματική όσο και στη δημοσιονομική πολιτική”, είπε. “Αυτή η προοπτική αναπόφευκτα οδηγεί σε μια συντηρητική στάση — μια στάση που βασίζεται σταθερά σε μια αυστηρή ερμηνεία της εντολής της κεντρικής τράπεζας”.
Πριν επιστρέψει στη Βουλγαρία για να ηγηθεί της κεντρικής τράπεζας το 2015, ο Ράντεφ είχε εργαστεί στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, του οποίου επικεφαλής είναι τώρα η επίσης προερχόμενη από τη Βουλγαρία Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα. Ως αξιωματούχος του ΔΝΤ ηγήθηκε αποστολών για τη διαχείριση των δημόσιων οικονομικών σε περισσότερες από 20 χώρες από την Αφρική έως την κεντρική Ασία.
