Οι Ευρωπαίοι ηγέτες καταβάλλουν κάθε δυνατή προσπάθεια να αποτρέψουν τη σύγκρουση στο Οβάλ Γραφείο σε ένα κρίσιμο στάδιο της διπλωματίας για τον τερματισμό του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ο εναγκαλισμός του Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ με τον Ρώσο Βλαντιμίρ Πούτιν την Παρασκευή έχει κάνει τους Ευρωπαίους ηγέτες να ανησυχούν ότι ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δεν θα τύχει της ίδιας φιλικής μεταχείρισης. Και αναλαμβάνουν δράση για να ενισχύσουν τις πιθανότητες του Κιέβου.
Σύμφωνα με δύο Ευρωπαίους διπλωμάτες και ένα άτομο που γνωρίζει το θέμα, όπως γράφει το Politico, σχεδιάζεται να σταλεί τουλάχιστον ένας από τους αγαπημένους συνομιλητές του Τραμπ, ο Φινλανδός πρόεδρος Αλεξάντερ Στουμπ, μαζί με τον Ζελένσκι όταν έρθει στην Ουάσινγκτον τη Δευτέρα για να συναντηθεί με τον Τραμπ.
Η ιδέα είναι ότι ο Στουμπ μπορεί να βοηθήσει στην αποφυγή τριβών μεταξύ Τραμπ και Ζελένσκι και να πείσει τον Αμερικανό πρόεδρο να συμπεριλάβει την Ευρώπη σε περαιτέρω συνομιλίες.
Η συνάντηση Τραμπ-Πούτιν στην Αλάσκα και οι προκλήσεις
Η συνάντηση Τραμπ με τον Πούτιν στην Αλάσκα την Παρασκευή δεν απέφερε σημαντικά αποτελέσματα και άφησε αβέβαιο τον δρόμο που ακολουθεί. Ο Τραμπ δήλωσε ότι θα συναντήσει τον Ζελένσκι στην Ουάσιγκτον τη Δευτέρα και στη συνέχεια θα προσπαθήσει να φέρει μαζί τους ηγέτες της Ουκρανίας και της Ρωσίας για να εργαστούν προς μια ειρηνευτική συμφωνία.
Η Ευρώπη και η Ουκρανία θεωρούν τη Δευτεριάτικη σύνοδο κορυφής καθοριστική για να διασφαλίσουν ότι ο Τραμπ δεν θα δεχθεί απαιτήσεις από τον Πούτιν που θεωρούν απαράδεκτες, όπως η παραχώρηση ουκρανικού εδάφους στη Ρωσία που η Μόσχα έχει μόνο μερικώς υπό τον έλεγχό της.
Οι ευρωπαϊκοί σύμμαχοι της Ουκρανίας επιδιώκουν επίσης να αποφύγουν μια άλλη παγίδα για τον Ζελένσκι που θα μπορούσε να διαταράξει τις σχέσεις σε αυτή την ευαίσθητη στιγμή. Μια καταστροφική συνάντηση στον Λευκό Οίκο μεταξύ Τραμπ και Ζελένσκι τον Φεβρουάριο είχε θέσει πίσω τη σχέση για μήνες.
Ο Γενικός Γραμματέας του NATO, Μάρκ Ρούτε, ο οποίος έχει καλλιεργήσει στενή σχέση με τον Τραμπ, μπορεί επίσης να ταξιδέψει στην Ουάσιγκτον, σύμφωνα με άτομο που γνωρίζει το θέμα.
Διπλωμάτες, Ευρωπαίοι αξιωματούχοι και άτομα που γνωρίζουν τις διαπραγματεύσεις μίλησαν ανώνυμα ώστε να μπορέσουν να μοιραστούν λεπτομέρειες για τις τεταμένες διεθνείς διαβουλεύσεις πριν από τη συνάντηση του Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο τη Δευτέρα.
Ο Τραμπ δήλωσε ότι θα συναντήσει πρώτα τον Ζελένσκι τη Δευτέρα και στη συνέχεια θα προσπαθήσει να φέρει τον Πούτιν και τον Ουκρανό ηγέτη μαζί για μια τριμερή συνεδρίαση. Μέχρι στιγμής, ο Πούτιν έχει αρνηθεί να συναντήσει τον Ζελένσκι και δεν έδειξε σημάδια αλλαγής της θέσης του την Παρασκευή.
«Είναι σαφές ότι το αποτέλεσμα της συνόδου κορυφής στην Αλάσκα έχει προκαλέσει ανησυχίες στην Ευρώπη, καθώς φαίνεται ότι ο Τραμπ έχει αποδεχθεί μεγάλο μέρος των επιχειρημάτων του Πούτιν», δήλωσε η Καμίλ Γκραντ, πρώην υψηλόβαθμη αξιωματούχος του NATO που έχει επικοινωνήσει με Ευρωπαίους αξιωματούχους.
Αλλαγές στην προσέγγιση Τραμπ για τον πόλεμο
Ο Τραμπ εγκατέλειψε την απειλή άμεσων κυρώσεων κατά της Ρωσίας σε περίπτωση που η συνάντηση δεν αποφέρει αποτέλεσμα και απομακρύνθηκε από την επιδίωξη άμεσης εκεχειρίας υπέρ μιας συνολικής συμφωνίας, υιοθετώντας γλώσσα κοντά σε αυτήν του Πούτιν για τον τερματισμό των συγκρούσεων. «Η συνάντηση δεν θεωρείται ολοκληρωτική καταστροφή, αλλά οι Ευρωπαίοι ανησυχούν σαφώς για την κατεύθυνση», πρόσθεσε η Γκραντ, τώρα μέλος του European Council on Foreign Relations. «Γι’ αυτό η προσπάθεια να αποφευχθεί άλλο δράμα κατά την επερχόμενη επίσκεψη του Ζελένσκι.»
Παρά το ότι δημόσια η Ευρώπη και η Ουκρανία φαινόταν αισιόδοξες, ιδιωτικά οι αξιωματούχοι ανησυχούσαν για την επίσημη υποδοχή του Πούτιν στη Δύση, όπου απέκτησε ένα «βερνίκι» παγκόσμιας νομιμότητας χωρίς να κάνει χειρονομίες ειρήνης που επιδιώκουν ΗΠΑ, Ευρώπη και Ουκρανία.
Η θέση του Τραμπ για τον πόλεμο έχει αλλάξει αρκετές φορές τις τελευταίες εβδομάδες. Παρότι για μήνες κατηγορούσε την Ουκρανία για τη σύγκρουση, πριν από τη σύνοδο ήταν πιο επικριτικός προς τον Πούτιν και τη Ρωσία. Ακόμα είχε δηλώσει ότι ο Πούτιν θα αντιμετωπίσει «σοβαρές συνέπειες» αν δεν συμφωνήσει να τερματίσει τον πόλεμο μετά τη συνάντηση της Παρασκευής.
Μετά από αρκετές ώρες συναντήσεων με τον Πούτιν στην Αλάσκα, ο Τραμπ επανέφερε την απαίτηση για άμεση εκεχειρία, λέγοντας ξανά ότι θα είναι στην Ουκρανία να τερματίσει τις συγκρούσεις και συμβούλεψε το Κίεβο να «αποδεχθεί τη συμφωνία», χωρίς να διευκρινίσει τι πρότεινε ο Πούτιν.
Ο Τραμπ δήλωσε μετά τη σύνοδο ότι διαπραγματεύτηκε με τον Πούτιν ανταλλαγές εδαφών αλλά αρνήθηκε να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες.
Ο Λευκός Οίκος αρνήθηκε να σχολιάσει τη συζήτηση με τον Πούτιν ή τα σχέδια για τη συνάντηση με τον Ζελένσκι πέρα από την ανάρτηση του Τραμπ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που ανακοίνωνε την Δευτεριάτικη συνάντηση και την επιθυμία για ειρηνευτική συμφωνία.
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν και ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ θα ηγηθούν την Κυριακή τηλεδιάσκεψης μεταξύ της «συμμαχίας των πρόθυμων», χωρών που έχουν δηλώσει ότι θα παράσχουν στρατιωτική και άλλη υποστήριξη στην Ουκρανία στο τέλος του πολέμου, σύμφωνα με Ευρωπαίο αξιωματούχο.
Πριν από τη σύνοδο, ο Τραμπ δήλωσε ότι υποστηρίζει κάποιον ρόλο των ΗΠΑ στην παροχή εγγυήσεων ασφαλείας — κάποια μορφή διαβεβαίωσης ή υποστήριξης από την Ουάσιγκτον για να αποτραπεί νέα επίθεση της Ρωσίας μετά από ειρηνευτική συμφωνία. Οι ηγέτες των σκανδιναβικών και βαλτικών χωρών χαιρέτησαν ξανά αυτές τις δεσμεύσεις μετά την επικοινωνία του Τραμπ με Ευρωπαίους αξιωματούχους την Παρασκευή.
Παρά το ότι ο Τραμπ έκανε περισσότερες από τις συνήθεις διαβουλεύσεις με την Ευρώπη πριν και μετά τη σύνοδο με τον Πούτιν, η συχνή επαφή δεν φαίνεται να απέδωσε απτά αποτελέσματα. Οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ανακουφίστηκαν που ο Τραμπ δεν συμφώνησε σε συμφωνία με τον Πούτιν αλλά απογοητεύτηκαν που η απειλή δευτερευόντων δασμών κατά τρίτων χωρών που αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο αποσύρθηκε.
«Θέλουν να επηρεάσουν όσο το δυνατόν περισσότερο τη διαδικασία διαπραγμάτευσης, γιατί ξέρουν ότι ο Τραμπ θέλει πραγματικά να το κάνει με αυτόν τον τρόπο και δεν θέλουν να αφήσουν την πρωτοβουλία στον Πούτιν», δήλωσε ο Τζουζέπε Σπαταφόρα, πρώην αξιωματούχος του NATO και νυν αναλυτής ερευνών στο EU Institute for Security Studies. «Γενικά, οι Ευρωπαίοι μιλούν πολύ πιο συχνά με τον Τραμπ από ό,τι κατά τις πρώτες 100 ημέρες, κάτι που είναι καλό. Έχουν επιρροή. Αλλά είναι περιορισμένη».
Προηγούμενες επισκέψεις Ζελένσκι και εντάσεις
Η τελευταία επίσκεψη του Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο τον Φεβρουάριο πήγε στραβά όταν ο Αντιπρόεδρος JD Vance και αργότερα ο Τραμπ τον επέπληξαν για έλλειψη ευγνωμοσύνης προς την αμερικανική υποστήριξη και για υπερβολική προβολή μιας «αδύναμης διπλωματικής θέσης». Η επιλογή του Ζελένσκι να φορέσει μαύρο πόλο, μαύρο παντελόνι και μπότες αντί για κοστούμι επιδείνωσε περαιτέρω την ατμόσφαιρα.
Ωστόσο, οι σχέσεις Τραμπ–Ζελένσκι ήταν καλύτερες στις πρόσφατες συναντήσεις, καθώς οι σύμμαχοι του Κιέβου επιδίωξαν να βελτιώσουν τη σχέση και η απογοήτευση του Τραμπ με τον Πούτιν αυξανόταν.
Διαβάστε επίσης:
Ανάλυση nonpapers: Ο μεγάλος κερδισμένος της συνάντησης του Τραμπ με τον Πούτιν στην Αλάσκα
Ο Τραμπ αλλάζει στάση απέναντι στον Ζελένσκι μετά τη συνάντηση με τον Πούτιν
