Σε εγρήγορση βρίσκονται οι αρμόδιες αρχές του ενεργειακού τομέα, καθώς οι κίνδυνοι για γενικευμένο μπλακ άουτ, όπως αυτό που έγινε στην Ισπανία τον Απρίλιο του 2025, εντείνονται. Δεν πρόκειται για ένα θεωρητικό σενάριο, αλλά για ρεαλιστικές απειλές, όπως προκύπτει από όσα ειπώθηκαν στο συνέδριο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), με τίτλο «Blackout στην Ισπανία – Έχουμε σχέδιο στην Ελλάδα;».
«Δεν υπάρχει ηλεκτρικό σύστημα στον κόσμο που να θεωρείται αντι-blackout», υπογράμμισε χαρακτηριστικά ο Δημήτρης Φούρλαρης, αντιπρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ), εξηγώντας ότι κανένα δίκτυο, όσο εξελιγμένο και αν είναι, δεν μπορεί να εγγυηθεί απόλυτη ασφάλεια.
Ανάλογες επισημάνσεις έκανε και ο Γενικός Διευθυντής Λειτουργίας, Υποδομών και Αγοράς του ΑΔΜΗΕ, Δημήτρης Μίχος. Μάλιστα, ο ίδιος υπενθύμισε πως ακόμα και προηγμένα ευρωπαϊκά δίκτυα -όπως της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Κροατίας και των Βαλκανίων- έχουν υποστεί σοβαρές διακοπές ρεύματος τα τελευταία χρόνια.
Οι 3 νέες απειλές για την Ελλάδα
Στην περίπτωση του ελληνικού δικτύου, η ενεργειακή μετάβαση και η κλιματική κρίση έχουν προσθέσει τρεις σοβαρούς κινδύνους που καθιστούν το σύστημα πιο ευάλωτο:
- Μη ελεγχόμενη υπερπαραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ
- Ιδίως σε περιόδους χαμηλής ζήτησης, η πλεονάζουσα ενέργεια δεν μπορεί να απορροφηθεί, επιβαρύνοντας τις διασυνδέσεις με άλλες χώρες. Αν προκύψει βλάβη σε κρίσιμη στιγμή, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος απομόνωσης της Ελλάδας από το ευρωπαϊκό δίκτυο.
- Αιφνίδια απώλεια διεσπαρμένης παραγωγής
Όπως αποκάλυψε ο κ. Μίχος, στην Ελλάδα έχουν ήδη καταγραφεί δύο σοβαρά περιστατικά: ένα εξαιτίας πυρκαγιάς και ένα από κεραυνό σε γραμμές 400 kV. Και στις δύο περιπτώσεις, η βύθιση τάσης οδήγησε στην αυτόματη αποσύνδεση δεκάδων μικρών φωτοβολταϊκών, προκαλώντας απώλεια ισχύος και αυξημένο κίνδυνο αστάθειας.
Το τίμημα ενός μπλακ άουτ στην Ελλάδα
Το συνέδριο στάθηκε και στο τεράστιο οικονομικό κόστος που συνεπάγεται ένα γενικευμένο μπλακ άουτ. Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός, η Ισπανία υπολογίζει τις ζημιές του συμβάντος του Απριλίου σε περίπου 6 δισ. ευρώ.
«Ένα αντίστοιχο γεγονός στην Ελλάδα θα κόστιζε περίπου 3 δισ. ευρώ», ανέφερε, επισημαίνοντας πως οι ευχές δεν αρκούν: «Πρέπει να σχεδιάσουμε και να πάρουμε προληπτικά μέτρα, γιατί το κόστος της αδράνειας είναι τεράστιο».
Καθώς η Ευρώπη επαναξιολογεί την έννοια της ενεργειακής ασφάλειας, η Ελλάδα καλείται να αντιμετωπίσει τις νέες τεχνικές προκλήσεις με στρατηγικό σχεδιασμό, επενδύσεις σε υποδομές και ρύθμιση των κανόνων ένταξης ΑΠΕ στο δίκτυο.
Όπως κατέληξε ο Δημήτρης Μίχος, «κανείς δεν μπορεί να αισθάνεται απολύτως ασφαλής. Η μόνη πραγματική άμυνα είναι η προετοιμασία».