Σε κρίσιμη καμπή βρίσκεται η πορεία υλοποίησης του Ταμείου Ανάκαμψης, καθώς η κυβέρνηση έχει προθεσμία έως το τέλος Οκτωβρίου για να συμφωνήσει με την Κομισιόν στα έργα και τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να «κοπούν» και να αντικατασταθούν, προκειμένου να μη χαθούν πολύτιμοι ευρωπαϊκοί πόροι.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Καθημερινής που επικαλείται ευρωπαϊκές πηγές, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει σημάνει συναγερμό για συγκεκριμένα έργα που παρουσιάζουν μεγάλες καθυστερήσεις, καλώντας την Αθήνα να προχωρήσει άμεσα σε αναθεώρηση.
Έργα σε Υγεία, Ενέργεια, Στέγαση και Σιδηροδρόμους στο στόχαστρο
Μεταξύ των έργων που θεωρούνται «προβληματικά» και ενδέχεται να απενταχθούν συγκαταλέγονται:
- Υγεία: Η ανακαίνιση 18 νοσοκομείων δεν προβλέπεται να ολοκληρωθεί έως το τέλος Αυγούστου 2026.
- Ενέργεια: Τα έργα αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα (CCS) χαρακτηρίζονται «ευαίσθητα».
- Κοινωνική κατοικία.
- Σιδηροδρομικές μεταρρυθμίσεις.
Αν τα έργα αυτά δεν ολοκληρωθούν εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών, η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει κοινοτικά κονδύλια που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν αλλού. Σε αντίθετη περίπτωση, μπορούν να μεταφερθούν σε άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως το ΕΣΠΑ.
Αυστηρά χρονοδιαγράμματα – Καμία παράταση
Ευρωπαϊκή αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον Ντέκλαν Κοστέλο και τη Σελίν Γκάουερ βρέθηκε τις προηγούμενες ημέρες στην Αθήνα και διεμήνυσε ότι τα χρονοδιαγράμματα είναι απαράβατα:
- Έως Αύγουστο 2026 πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί όλα τα έργα και οι μεταρρυθμίσεις.
- Έως Δεκέμβριο 2026 θα εκταμιευθούν οι τελευταίες επιχορηγήσεις.
«Το βλέποντας και κάνοντας δεν είναι πλέον επιλογή», ήταν το σαφές μήνυμα των Βρυξελλών.
Κυβερνητικές καθυστερήσεις και ευρωπαϊκές πιέσεις
Αν και οι ευρωπαϊκές πηγές αναγνωρίζουν «καλή πρόοδο» σε ορισμένους τομείς, τα στοιχεία της Ε.Ε. δείχνουν ότι μέχρι σήμερα έχει υλοποιηθεί μόλις το 37% των οροσήμων και στόχων, με εκταμιεύσεις 9,94 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 11,4 δισ. ευρώ σε δάνεια.
Οι καθυστερήσεις αποδίδονται σε ανεπαρκή προετοιμασία, γρανάζια της δημόσιας διοίκησης και υπερφίαλες προβλέψεις έργων, τις οποίες τώρα η κυβέρνηση καλείται να «συμμαζέψει» υπό την πίεση της Κομισιόν.
Επικείμενες δόσεις και πολιτικό βάρος
Μέσα στις επόμενες εβδομάδες αναμένεται η εκταμίευση της 6ης δόσης επιχορηγήσεων (2,1 δισ. ευρώ), ενώ έως το τέλος του έτους θα υποβληθεί το 7ο αίτημα για νέες δόσεις.
Ωστόσο, το πολιτικό βάρος είναι μεγάλο: τυχόν απώλειες πόρων λόγω καθυστερήσεων θα αποτελέσουν βαρύ πλήγμα για την αξιοπιστία της κυβέρνησης απέναντι στους εταίρους, αλλά και για την οικονομία που βασίζεται στους πόρους του ΤΑΑ.