Απόψε ώρα Ελλάδας, στο Turkish House της Νέας Υόρκης, Αθήνα και Άγκυρα θα κάνουν αυτό που ξέρουν καλύτερα: θα φωτογραφηθούν. Όμως το μότο της εβδομάδας είναι απλό: ό,τι ειπωθεί μέσα, θα κριθεί απ’ ό,τι συμβεί έξω – σε 48 ώρες, στον Λευκό Οίκο, όπου ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προσέρχεται με βαριά ατζέντα και διάθεση να εμφανιστεί ως ο «ισότιμος» του Ντόναλντ Τραμπ. Από την άλλη, η Αθήνα επιδιώκει “ήσυχα νερά” με οδηγό το διεθνές δίκαιο. Δύο παράλληλοι μονόλογοι, μία κοινή φωτογραφία.
Γράφει ο Δημήτρης Δραγώγιας
Το ελληνικό κάδρο: σωστά βήματα, όχι πάντα πειστικό αφήγημα
- Η κυβέρνηση πηγαίνει στο ραντεβού με τρία σκληρά χαρτιά:
Chevron/HelleniQ νοτίως της Κρήτης: δεν είναι μόνο γεωτρήσεις, είναι αμερικανική υπογραφή πάνω στον ελληνικό χάρτη. - Τεχνικές επιτροπές με Λιβύη για ΑΟΖ: επιτέλους κίνηση στο τετράγωνο όπου για χρόνια παίζαμε άμυνα στο τουρκο-λιβυκό αφήγημα.
- 4η Belharra: αξιόπιστη αποτροπή και πολιτικό μήνυμα με γαλλική σφραγίδα – αρκεί να υπηρετεί δόγμα και συμμαχική αρχιτεκτονική, όχι απλώς βιτρίνα.
Στα «μαλακά» μας, το Great Sea Interconnector (Κύπρος-Ελλάδα-Ισραήλ). Έργο-σύμβολο με ευρωπαϊκά χρήματα και γεωπολιτική αξία, αλλά και με νομικές, τεχνικές και πολιτικές αναταράξεις. Αν είναι να γίνει game-changer, χρειάζεται κοινή ελληνοκυπριακή γραμμή και προληπτική ασπίδα στη θάλασσα – όχι θερμές δηλώσεις και κρύα χέρια όταν πέσει ο άνεμος.
Η τουρκική στρατηγική: «Ευρώπη από την πλαϊνή πόρτα»
Ο Ερντογάν δεν κυνηγά μόνο σημαιοστολισμένα κείμενα. Θέλει ρόλο στην ευρωπαϊκή αμυντική αλυσίδα μέσω SAFE και, αν χρειαστεί, θα περάσει από εταιρικές συμπράξεις που δεν απαιτούν ομοφωνία. Η Baykar ήδη πατά γερά στην Ιταλία, «δένει» βιομηχανικές γέφυρες και χτίζει ένα de facto ευρωπαϊκό αποτύπωμα. Συμπέρασμα απλό, αλλά δυσάρεστο: ακόμη κι αν πεις «όχι» πολιτικά, η Άγκυρα θα επιχειρήσει να μπει τεχνοκρατικά.
Η απάντηση της Αθήνας δεν μπορεί να είναι μόνο «βέτο». Χρειάζεται βιομηχανική διπλωματία σε Ρώμη -Παρίσι – Βερολίνο και χαρτογράφηση όλων των παραθύρων εισόδου στις αλυσίδες εφοδιασμού.
Επτά ερωτήματα που αξίζει να ακουστούν στο δωμάτιο (και έξω απ’ αυτό):
1.Casus belli, τέλος; Χωρίς ρητή άρση, με ποια λογική μιλάμε για «εξευρωπαϊσμένες» συμμετοχές της Τουρκίας σε SAFE/αμυντικά projects; Ή θα αρκεστούμε πάλι σε δηλώσεις για το σπίτι;
2.SAFE: πολιτικό βέτο ή τεχνικό φίλτρο; Έχει η Αθήνα σχέδιο για τις παράπλευρες εισόδους τουρκικών εταιρειών; Ποιο υπουργείο κρατά το master list;
3.Ενέργεια με βάθος πεδίου: Μπορούμε να κεφαλαιοποιήσουμε Chevron συν Λιβύη ώστε να αλλάξει το risk calculus της Άγκυρας στην Αν. Μεσόγειο; Ή μένουμε στο optics των ανακοινώσεων;
4.Καλώδιο Κύπρου – Ελλάδας: Υπάρχει ενιαία νομική – διπλωματική – ναυτική ομπρέλα για παρεμβολές; Το interconnector δεν πρέπει να γίνει «το μεσαίο παιδί» που όλοι αγαπούν στις ομιλίες.
5.Αποτροπή ή ψώνια; Οι Belharra είναι statement. Συνοδεύονται από συνεκτικό concept (ISR, αεροναυτική υπεροχή, ρήτρες στήριξης) ή απλώς ανεβάζουμε επίπεδο στο duty-free της γεωπολιτικής;
6.Ερντογάν ως «ισότιμος του Τραμπ»: Ποιο είναι το ελληνικό plan για να μη βρεθούμε κομπάρσοι στο αμερικανοτουρκικό re-engagement;
7.Τα “ήσυχα νερά” ως στρατηγική: Ήρεμα νερά, ναι. Αλλά έρχεται κύμα – από Κύπρο μέχρι Λιβύη και από SAFE μέχρι Αιγαίο. Το τεστ είναι το επόμενο εξάμηνο, όχι το επόμενο ποστ.
Τι να κρατήσουμε χωρίς αυτό να συνοδεύεται από κορώνες:
Η Νέα Υόρκη είναι η πρόβα. Το έργο ανεβαίνει στον Λευκό Οίκο: αν κλειδώσουν πλαίσια για F-16/F-35 και βιομηχανικά deals, αλλάζει η ισορροπία. Η Αθήνα πρέπει να έχει έτοιμο αντίμετρο, όχι απορία.
Η ενεργειακή ατζέντα ενισχύθηκε – με Chevron και Λιβύη. Αξίζει μόνο αν αποκτήσει συμμαχικό βάθος (Ουάσιγκτον – Παρίσι – Ρώμη) και συνεχή φύλαξη στο πεδίο.
Η βιομηχανική διπλωματία είναι το νέο Ελ Ντοράντο της αποτροπής. Αν η Τουρκία μπαίνει στην Ευρώπη από το εργοστάσιο, το παραδοσιακό βέτο δεν φτάνει.
Άρα τι θα θέλαμε ως ευκταίο αποτέλεσμα από την αποψινή συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν;
Ναι στο casus belli ως μη-θέμα (ή αίρεται ή δεν υπάρχει «ευρωπαϊκή συμμετοχή»).
Ναι σε ενεργειακά projects με νομική/ναυτική ομπρέλα.
Ναι σε αμυντικές αγορές που κουμπώνουν με δεσμεύσεις συμμάχων.
Όχι στην ταύτιση «ηρεμίας» με αδράνεια.
Όχι στο να κυνηγάμε εταιρικές παρακάμψεις με… ανακοινώσεις.
Όχι στη λογική «βλέπουμε και κάνουμε μετά το χειροκρότημα».
Συμπέρασμα απλό: η Νέα Υόρκη θα δώσει φωτογραφίες. Η πολιτική θα κριθεί στα εργοστάσια της Ιταλίας, στα γραφεία των Βρυξελλών, στα ναυπηγεία της Λοριάν και στις αίθουσες της Ουάσιγκτον. Εκεί παίζεται το ματς – και εκεί θα φανεί αν οι χειραψίες ήταν απλώς για την κάμερα ή ο πρόλογος μιας σοβαρής στρατηγικής.
Διαβάστε επίσης:
Eπιστροφή ενοικίου: Αναλυτικά όλες οι πληροφορίες – Η διαδικασία, οι δικαιούχοι και τα ποσά
