Η πρόσφατη απόφαση της διοίκησης των ΕΛΤΑ να προχωρήσει βίαια και χωρίς προειδοποίηση στο κατέβασμα των ρολών σε 204 καταστήματα των Ελληνικών Ταχυδρομείων σε όλη την χώρα δεν προκάλεσε μονάχα τις αναμενόμενες αντιδράσεις της αντιπολίτευσης.
Ήταν και οι βουλευτές της πλειοψηφίας και κυρίως η ίδια η κοινωνία που κλήθηκε να σταθεί απέναντι από το σχέδιο του Μεγάρου Μαξίμου να συνεχίσει το έργο της περεταίρω συρρίκνωσης του μοναδικού δημόσιου φορέα που καλύπτει κυριολεκτικά ολόκληρη την χώρα από άκρη σε άκρη με «αυτοπρόσωπη» παρουσία.
Η ιδιωτικοποίηση
Η συρρίκνωση των Ελληνικών Ταχυδρομείων ωστόσο δεν είναι κάτι καινούριο στην ελληνική πραγματικότητα. Το σχέδιο αποκρατικοποίησης του οργανισμού εκκινεί ήδη από το 2011 όταν εντάσσεται από την κυβέρνηση Γ. Παπανδρέου στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων με εντολή προς το υπουργείο Οικονομικών να παραχωρήσει ποσοστό άνω του 40% σε στρατηγικό επενδυτή.
Τον Αύγουστο του 2012, η κυβέρνηση του Αντώνη Σαμαρά με υπουργό Οικονομικών τον Γιάννη Στουρνάρα και υπουργό Ανάπτυξης, Υποδομών και Δικτύων, Κωστή Χατζηδάκη συνυπογράφουν με τους υπουργούς Περιβάλλοντος και Εργασίας, κ.κ. Ευάγγελο Λιβιεράτο και Γιάννη Βρούτση την πώληση του συνόλου των μετοχών των ΕΛΤΑ μέσω του ΤΑΥΠΕΔ.
Παράλληλα εξελίσσεται και το σχέδιο απαξίωσης των Ελληνικών Ταχυδρομείων αντίστοιχο με αυτό που είχαμε δει να εξελίσσεται και με την Ολυμπιακή Αεροπορία. Μείωση δηλαδή, της κρατικής χρηματοδότησης που οφείλει να χρηματοδοτεί τις ταχυδρομικές υπηρεσίες σε όλη τη χώρα, όπως άλλωστε κάνει και με τα δρομολόγια των πλοίων ή των αεροπλάνων στο πλαίσιο της Καθολικής Ταχυδρομικής Υπηρεσίας.
Το σχέδιο δεν ολοκληρώνεται εξαιτίας των εύθραυστων πολιτικών ισορροπιών της εποχής και μέχρι το 2015 που αναλαμβάνει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ την διακυβέρνηση τα ΕΛΤΑ παραμένουν υπό το ΤΑΥΠΕΔ.
Η επιστροφή υπό δημόσιο έλεγχο
Το 2015, ξεκινά μια νέα εποχή για τα ΕΛΤΑ με την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ να προσεγγίζει τις ταχυδρομικές υπηρεσίες ως θεσμό κοινωνικής ισότητας και περιφερειακής παρουσίας. Καλύπτει το κόστος της Καθολικής Ταχυδρομικής Υπηρεσίας (δηλαδή της ισότιμης πρόσβασης σε όλη την επικράτεια για όλους τους πολίτες) καταβάλλοντας περίπου 90 εκατομμύρια ευρώ που αντιστοιχούν στις οφειλές του δημοσίου από το 2013 μέχρι το 2018 και οι μετοχές μεταβιβάζονται στο Υπερταμείο.
Το Υπερταμείο, σε αντίθεση με το ΤΑΥΠΕΔ, δεν στοχεύει στην εκποίηση του μετοχικού κεφαλαίου των ΕΛΤΑ αλλά στην αξιοποίησή του. Εκπονείται ένα σχέδιο δράσης που περιλαμβάνει οικονομική εξυγίανση και σχέδιο βιωσιμότητας, συνοδές υπηρεσίες καθώς και αναβάθμιση τόσο του περιφερειακού δικτύου, όσο και των πληροφοριακών συστημάτων και ψηφιακών ευκολιών για τους πολίτες.
Η πτώση
Η σκληρή αλήθεια είναι πως τα ΕΛΤΑ δεν κατάφεραν να γίνουν μία κερδοφόρα επιχείρηση με ιδιωτικοοικονομικά κριτήριο, ως βεβαίως, οφείλει μια δημόσια υπηρεσία που προτάσσει το κοινωνικό όφελος σε σχέση με την κερδοφορία της.
Έτσι το 2020 τα ΕΛΤΑ βρέθηκαν ευάλωτα στην πολιτική συρρίκνωσης που υλοποίησε η κυβέρνηση.
Μόνο το πρώτο έτος της διακυβέρνησης Μητσοτάκη έκλεισαν 134 καταστήματα, υλοποιήθηκε πρόγραμμα εθελούσιων εξόδων για τους εξειδικευμένους εργαζόμενους που αντικαταστάθηκαν με συμβασιούχους και τα ΕΛΤΑ, απεντάσσονται από ευρωπαϊκά προγράμματα. Μειώνεται η κρατική χρηματοδότηση για την καθολική υπηρεσία και μόλις μετά από 2 χρόνια, το 2022, βρίσκονται να εγγράφουν στον ισολογισμό τους 28 εκ. Ευρώ ζημίες.
Τα ΕΛΤΑ όμως βρίσκονται όχι μόνο οικονομικά εκτεθειμένα αλλά και λειτουργικά. Στις 21 Μαρτίου του 2022 και ενώ όλες οι εταιρείας ταχυμεταφοράς αυξάνουν τον κύκλο εργασιών τους εξαιτίας της άνθισης του ηλεκτρονικού εμπορίου και της Covid-19, τα Ελληνικά Ταχυδρομεία βρίσκονται ανοχύρωτα σε μία κυβερνοεπίθεση που στερεί την δυνατότητα στον οργανισμό να ανταπεξέλθει στις συμβατικές του υποχρεώσεις πλήτωντας έτσι ανεπανόρθωτα την αξιοπιστία του αρχαιότερης εταιρείας ταχυμεταφορών της χώρας.
Η ιστορία των ΕΛΤΑ ξεκινά τον Σεπτέμβριο του 1828 όταν ιδρύεται με απόφαση του τότε κυβερνήτη της Ελλάδας, Ιωάννη Καποδίστρια.
Το σκάνδαλο Πάτση
Όπως και σε άλλους τομείς της δημόσιας διοίκησης έτσι και τα ΕΛΤΑ καταγγέλεται από τα κόμματα της αντιπολίτευσης ότι χρησιμοποιήθηκαν ως μηχανισμός κομματικών εξυπηρετήσεων και με τις απευθείας αναθέσεις να έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο.
Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση του πρώην βουλευτή της ΝΔ, Ανδρέα Πάτση.
Ο Ανδρέας Πάτσης του οποίου η ασυλία ήρθη έπειτα από αίτημα των εισαγγελικών αρχών για παραβίαση του νόμου περί πόθεν έσχες, φαίνεται την περίοδο 2020 – 2022 να είχε συνάψει 27 συμβάσεις με τα ΕΛΤΑ, για την παροχή εξειδικευμένων νομικών υπηρεσιών. Το αντίτιμο των συμβάσεων αυτών, υπερβαίνει τα 820.000 ευρώ σε χρονική περίοδο που ήταν βουλευτής του κυβερνητικού κόμματος.
Έργα και ημέρες Σκλήκα
Ο κ. Γρηγόρης Σκλήβας που συγκεντρώνει σήμερα τα πυρά των βουλευτών της πλειοψηφίας που διαμαρτύρονται για την απόφαση της διοίκησης που δεν γνώριζαν, ενώ γνώριζε το Μέγαρο Μαξίμου, ανέλαβε την διοίκηση τον Ιανουάριο του 2023.
Στα περίπου διόμιση χρόνια της διοίκησής του θα κααφέρει να κλείσει περίπου 357 καταστήματα σε όλη την χώρα από τα 600 που παρέλαβε συνολικά. Το επίσημο αφήγημα είναι πως υλοποιούσε ένα ακριβοπληρωμένο σχέδιο εξυγίανσης των ΕΛΤΑ που όπως φαίνεται απέτυχε να φέρει εις πέρας, παρά τις δεκάδες συμβάσεις που υπέγραψε και που αγγίζουν το αστρονομικό ποσό των 14,2 εκατομμυρίων ευρώ σύμφωνα με την έρευνα των Data Journalists. Πολλές από αυτές τις συμβάσεις έργου ήταν συμβουλευτικές υπηρεσίες.
Το μέλλον των Ελληνικών Ταχυδρομείων είναι περισσότερο αμφίβολο από ποτέ. Η υπαναχώρηση της Κυβέρνησης είναι εξίσου πιθανή με την ολοκλήρωση του έργου κλεισίματος των ΕΛΤΑ έτσι όπως τα γνωρίζαμε και κυρίως, στη βάση του ρόλου και της αποστολή που θα έπρεπε να επιτελούν. Ειδικά σε μία χώρα με γηρασμένο πληθυσμό, χωρίς δυνατότητα ευρείας ψηφιακής πρόσβασης και οπωσδήποτε λαμβάνοντα υπόψιν το ιδιαίτερο ανάγλυφο της Ελλάδας.
Διαβάστε επίσης:
ΕΛΤΑ: Πυρ ομαδόν από 80 βουλευτές της ΝΔ… δεν είμαστε κερατάδες!
Δεκαπέντε εναντίον δύο: Άγριος ξυλοδαρμός ανηλίκων στην Πάτρα
Ο Μερτς ζητά επιστροφή των Σύρων προσφύγων: «Ο πόλεμος τελείωσε»
