Ραγδαίες εξελίξεις στον πόλεμο της Ουκρανίας με την Πολωνία να ενεργοποιείται στρατιωτικά για πρώτη φορά. Ο πρωθυπουργός της χώρας Ντόναλντ Τουσκ έκανε λόγο σήμερα για «μεγάλης κλίμακας πρόκληση», μετά την αναχαίτιση πολλών «ρωσικών drones» που εισήλθαν στον πολωνικό εναέριο χώρο κατά τη διάρκεια επίθεσης της Μόσχας εναντίον της δυτικής Ουκρανίας.
«Αυτή τη νύκτα βιώσαμε την παραβίαση του πολωνικού εναέριου χώρου από σημαντικό αριθμό ρωσικών drones», επεσήμανε ο Τουσκ, καταγγέλλοντας «μια μεγάλης κλίμακας πρόκληση».
«Είμαστε έτοιμοι να απωθήσουμε τέτοιου είδους προκλήσεις», υπογράμμισε ο Πολωνός πρωθυπουργός. «Η κατάσταση είναι σοβαρή και κανείς δεν αμφιβάλλει ότι πρέπει να προετοιμαστούμε για διάφορα σενάρια», πρόσθεσε.
Πολωνία: Τι είναι το Άρθρο 4 που ζητάει να ενεργοποιηθεί από το ΝΑΤΟ
Τι είναι άρθρο 4 που ζητάει η Πολωνία να ενεργοποιηθεί:
Άρθρο 4
Σύμφωνα με το Άρθρο 4 της ιδρυτικής συνθήκης του ΝΑΤΟ, οποιοδήποτε κράτος-μέλος μπορεί να φέρει ένα ζήτημα στην προσοχή του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου (γνωστό και ως NAC – το κύριο πολιτικό όργανο λήψης αποφάσεων της Συμμαχίας) και να το συζητήσει με τους Συμμάχους. Το άρθρο αναφέρει:
«Τα Μέρη θα διαβουλεύονται όποτε, κατά την άποψη οποιουδήποτε από αυτά, απειλείται η εδαφική ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλεια οποιουδήποτε από τα Μέρη».
Οποιοδήποτε κράτος-μέλος μπορεί να επικαλεστεί επίσημα το Άρθρο 4 της Βορειοατλαντικής Συνθήκης. Από τη στιγμή που αυτό συμβεί, το θέμα τίθεται προς συζήτηση και μπορεί να οδηγήσει σε κάποια μορφή κοινής απόφασης ή δράσης εκ μέρους της Συμμαχίας. Σε κάθε περίπτωση, τα μέλη γύρω από το τραπέζι του Συμβουλίου καλούνται να αντιδράσουν σε μια κατάσταση που παρουσιάζεται από κάποιο κράτος-μέλος.
Από την ίδρυση της Συμμαχίας το 1949, το Άρθρο 4 έχει επικληθεί επτά φορές:
Στις 10 Φεβρουαρίου 2003, η Τουρκία επικαλέστηκε επίσημα το Άρθρο 4, ζητώντας διαβουλεύσεις στο NAC για αμυντική συνδρομή από το ΝΑΤΟ σε περίπτωση απειλής προς τον πληθυσμό ή το έδαφός της λόγω της ένοπλης σύγκρουσης στο γειτονικό Ιράκ. Το ΝΑΤΟ συμφώνησε σε ένα πακέτο αμυντικών μέτρων και πραγματοποίησε την επιχείρηση “Display Deterrence” από τα τέλη Φεβρουαρίου έως τις αρχές Μαΐου 2003.
Στις 22 Ιουνίου 2012, η Τουρκία ζήτησε συνεδρίαση του NAC υπό το Άρθρο 4, μετά την κατάρριψη ενός μαχητικού της από τη συριακή αεράμυνα.
Στις 3 Οκτωβρίου 2012, η Άγκυρα επικαλέστηκε ξανά το Άρθρο 4, όταν πέντε Τούρκοι πολίτες σκοτώθηκαν από συριακά πυρά. Έπειτα από αυτά τα γεγονότα, στις 21 Νοεμβρίου 2012, ζήτησε την ανάπτυξη πυραύλων Patriot. Το ΝΑΤΟ ενέκρινε το αίτημα για να ενισχύσει την άμυνα της Τουρκίας και να συμβάλει στην αποκλιμάκωση της κρίσης στα σύνορα.
Στις 3 Μαρτίου 2014, η Πολωνία επικαλέστηκε το Άρθρο 4 λόγω της αυξανόμενης έντασης στην Ουκρανία, εξαιτίας των επιθετικών ενεργειών της Ρωσίας.
Στις 26 Ιουλίου 2015, η Τουρκία ζήτησε συνεδρίαση του NAC λόγω της σοβαρότητας της κατάστασης μετά από τρομοκρατικές επιθέσεις, προκειμένου να ενημερώσει τους Συμμάχους για τα μέτρα που έπαιρνε.
Στις 28 Φεβρουαρίου 2020, η Τουρκία κάλεσε εκ νέου το Συμβούλιο, μετά τον θάνατο Τούρκων στρατιωτών σε αεροπορικές επιδρομές του συριακού καθεστώτος και της συμμάχου του, Ρωσίας, στην επαρχία Ιντλίμπ.
Στις 24 Φεβρουαρίου 2022, Βουλγαρία, Τσεχία, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Πολωνία, Ρουμανία και Σλοβακία ζήτησαν διαβουλεύσεις στο πλαίσιο του Άρθρου 4, μετά τη γενικευμένη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Διαβάστε ακόμα: