Σε μία από τις πιο πολιτικά φορτισμένες τοποθετήσεις του το τελευταίο διάστημα, ο πρώην πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, μιλώντας στη συνεδρίαση της Επιτροπής Δυτικών Βαλκανίων του Συμβουλίου της Ευρώπης, έστρεψε τα βέλη του κατά της διεθνούς αδράνειας και της επιλογής του πολέμου έναντι της διπλωματίας, προειδοποιώντας για τη βαθύτερη αποσταθεροποίηση στα Βαλκάνια και τη Μεσόγειο.
Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης του 2023–2024 και επίτιμος προσκεκλημένος της Επιτροπής, μίλησε με σκληρή γλώσσα για τον νέο παγκόσμιο συσχετισμό ισχύος, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «δεν ζούμε απλώς σε μια περίοδο πολέμου – δεν υπάρχει πια διεθνής κοινότητα, μόνο το δίκαιο του ισχυρού». Στο στόχαστρό του βρέθηκαν οι ΗΠΑ, το Ισραήλ και η Ρωσία, τους οποίους κατηγόρησε ευθέως ότι επιλέγουν την πολεμική ισχύ αντί της διπλωματίας για την επίλυση κρίσεων, αναφέροντας ως χαρακτηριστικά παραδείγματα την Ουκρανία, τη Μέση Ανατολή και το πυρηνικό ζήτημα του Ιράν.
Τσίπρας: Ερώτημα προς την Ευρώπη: Πόσες τρομοκρατικές επιθέσεις ακόμη;
Με φόντο τη σφαγή δεκάδων χριστιανών στη Συρία από τρομοκρατική επίθεση, ο κ. Τσίπρας αναρωτήθηκε πόσες ακόμη επιθέσεις θα χρειαστούν «όσο συνεχίζεται αυτή η πολιτική του πολέμου», καταγγέλλοντας την υποκρισία της διεθνούς κοινότητας, που αδιαφορεί για το διεθνές δίκαιο όταν βομβαρδίζονται άμαχοι, αλλά πρωτοστατεί στους εξοπλισμούς και την καταστολή της μετανάστευσης.
Στο ίδιο πνεύμα, επέκρινε σφοδρά την ανικανότητα της ΕΕ να διαμορφώσει ένα όραμα ειρήνης, λέγοντας:
«Η Ευρώπη δεν έχει ούτε το όραμα, ούτε την ισχύ να προωθήσει αποτελεσματικά τη σταθερότητα και το διεθνές δίκαιο».
Ξεχωριστή αναφορά έκανε στο μεταναστευτικό, σημειώνοντας ότι η αποσταθεροποίηση στη Λιβύη και τη Μέση Ανατολή φέρνει αυξημένες ροές προς την Ελλάδα, ενώ κατήγγειλε τη «λογική τιμωρίας» απέναντι στους μετανάστες, που υποκαθιστά οποιαδήποτε ουσιαστική μεταναστευτική πολιτική.
Η Βοσνία στο επίκεντρο – κίνδυνος νέας βαλκανικής ανάφλεξης
Τοποθετούμενος επί του βασικού αντικειμένου της συνεδρίασης, τη Βοσνία–Ερζεγοβίνη, ο κ. Τσίπρας έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για αναζωπύρωση των αποσχιστικών τάσεων, δηλώνοντας πως αν χαθεί η ειρήνη στη Βοσνία, θα χαθεί στα Βαλκάνια. Τάχθηκε υπέρ του Σχεδίου Δράσης του Συμβουλίου της Ευρώπης και της Έκθεσης για τη Βοσνία, τονίζοντας ότι πρέπει να υπάρξει πολιτική παρέμβαση και διπλωματική ενεργοποίηση απέναντι στον εθνοτικό κατακερματισμό.
Αναφερόμενος στις πρωτοβουλίες του παρελθόντος, υποστήριξε ότι η Συμφωνία των Πρεσπών του 2018 αποτέλεσε υπόδειγμα διπλωματικής λύσης απέναντι στον εθνικισμό, φέρνοντας ως θετικό προηγούμενο και την Ατζέντα της Θεσσαλονίκης του 2003 για την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων.
Τσίπρας: Στήριξη σε νέα πολιτικά πρόσωπα και πρωτοβουλίες
Ολοκληρώνοντας την παρέμβασή του, ο κ. Τσίπρας καλωσόρισε τον υπουργό Επικοινωνιών και Μεταφορών της Βοσνίας, Εντίν Φόρτο, τονίζοντας τη σημασία νέων πολιτικών δυνάμεων που τάσσονται κατά των διαχωριστικών γραμμών και υπέρ της ευρωπαϊκής πορείας.
Με εμφανή διάθεση παρέμβασης και επανατοποθέτησης στην ευρωπαϊκή ατζέντα, ο πρώην πρωθυπουργός άφησε αιχμές για την παθητικότητα των ευρωπαϊκών θεσμών, λέγοντας χαρακτηριστικά:
«Αν δεν εργαστούμε για ειρήνη και δικαιοσύνη, η ΕΕ δεν θα αποκτήσει ποτέ διεθνή αξιοπιστία. Και άλλες δυνάμεις θα κερδίσουν έδαφος».