Η Βάσω Παπανδρέου γεννήθηκε το 1944 και μεγάλωσε στα Βαλιμήτικα, Αιγίου. Όπως έλεγε η ίδια κατάφερε να γίνει αυτό που ονειρευόταν και το οποίο φάνταζε εξαιρετικά δύσκολο για ένα κορίτσι από την ελληνική επαρχία εκείνη την εποχή: Καθηγήτρια Πανεπιστημίου και Πολιτικός για να εφαρμόσει τις ιδέες της και να συμβάλει στη δημιουργία μιας πιο δίκαιης κοινωνίας.
Οι σπουδές
Μετά την αποφοίτησή της από την ΑΣΟΕΕ συνέχισε τις σπουδές της σε μεταπτυχιακό επίπεδο στη Μ. Βρετανία, όπου το 1971 απέκτησε Master (M.Sc.) στα Οικονομικά από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, ενώ το 1980 ανακηρύχθηκε Διδάκτωρ στα Οικονομικά (Ph.D), από το Πανεπιστήμιο του Reading.
Παράλληλα με τις μεταπτυχιακές σπουδές της, δίδαξε αρχικά στο Οικονομικό Τμήμα του Πανεπιστημίου του Exeter και στη συνέχεια, ως Βοηθός Ερευνητής, στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Από το 1981 συνέχισε την καριέρα της στην Ελλάδα, ως Λέκτορας στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο της Αθήνας (πρώην ΑΣΟΕΕ).
Η πολιτική
Ιδρυτικό Μέλος του ΠΑΣΟΚ συνέβαλε καθοριστικά στη συγγραφή της διακήρυξης της 3ης του Σεπτέμβρη.
Εξελέγη για πρώτη φορά Βουλευτής Επικρατείας το 1985 ενώ παράλληλα την περίοδο 1981-85 διετέλεσε Πρόεδρος του EOMMEX οργανώνοντας τη στήριξη και την ανάπτυξη των Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων. Την ίδια περίοδο ως Μέλος του Δ.Σ. της Εμπορικής Τράπεζας, είχε την ευκαιρία να αποκομίσει σημαντική διοικητική εμπειρία.
Στην κυβέρνηση εισήλθε για πρώτη φορά το 1985, ως υφυπουργός Βιομηχανίας, Ενέργειας & Τεχνολογίας, ενώ διατέλεσε ακόμη Αναπληρωτής Υπουργός στο ίδιο Υπουργείο, καθώς και Αναπληρωτής Υπουργός Εμπορίου (Υπεύθυνη για τα θέματα της Ελληνικής Προεδρίας στην ΕΟΚ) το δεύτερο εξάμηνο του 1988.
Το 1989 ορίστηκε από τον Ανδρέα Παπανδρέου εκπρόσωπος της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή της τότε ΕΟΚ.
Πρώτη γυναίκα Επίτροπος στην ιστορία της ΕΕ
Ήταν η πρώτη γυναίκα Επίτροπος στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης με αρμοδιότητα την Απασχόληση, τις Εργασιακές Σχέσεις, τις Κοινωνικές υποθέσεις, το Ανθρώπινο Δυναμικό, την Εκπαίδευση, Κατάρτιση, τη Δημόσια Υγεία και την Ισότητα των δύο φύλων.
Με τη συνεργασία και της καθοδήγηση του προέδρου της Κομισιόν Ζακ Ντελόρ προώθησε δεκάδες νομοθετικές διατάξεις και προγράμματα, που βελτίωσαν τις συνθήκες ζωής και εργασίας σε όλα τα κράτη-μέλη. Έδωσε νέες ευκαιρίες εκπαίδευσης, προώθησε την προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων, προστάτευσε τη μητρότητα, συνέβαλε στην εμπέδωση της ισότητας των φύλων, ενώ μερίμνησε για τους απόμαχους της εργασίας και τα άτομα με ειδικές ανάγκες.
Σχεδίασε και προώθησε την Ευρωπαϊκή Κοινωνική Χάρτα και κατοχύρωσε τον Κοινωνικό Διάλογο σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Οι πρωτοβουλίες συνετέλεσαν στην ιδιαίτερα θετική κρίση που αποκόμισε τόσο η Ελλάδα, όσο και η ίδια προσωπικά και την ανέδειξαν σε προσωπικότητα διεθνούς εμβέλειας. Η “μάχη” της με την κ. Μάργκαρετ Θάτσερ, η οποία αντιτάχθηκε σε όλες τις αποφάσεις της, πήρε μεγάλη έκταση στον διεθνή τύπο, με τους “Times” να την αποκαλούν «Καρυάτιδα της Δημοκρατίας» δημοσιεύοντας σκίτσο της ως Καρυάτιδα. Την αποκάλεσαν επίσης «Σιδηρά Κυρία της Ευρώπης» και ο χαρακτηρισμός αυτός την ακολούθησε σε όλη τη μετέπειτα πορεία της. Όπως έλεγαν οι σύντροφοι της η Βάσω είναι αυστηρή, πολλές φορές σκληρή, είναι δωρική και κυρίως δίκαια.
Επιστέφοντας στην Ελλάδα το 1993 εξελέγη βουλευτής στη Β΄ Περιφέρεια της Αθήνας κερδίζοντας 256.830 σταυρούς ένα ρεκόρ που δεν κατέρριψε κανείς.
Ανέλαβε πρωτοβουλίες για την ανασυγκρότηση του ΠΑΣΟΚ, υπερασπίστηκε ανυποχώρητα τις πολιτικές της θέσεις για τον εκσυγχρονισμό της χώρας και έπαιξε ενεργό ρόλο στην εκλογή του Κώστα Σημίτη στην Πρωθυπουργία αλλά και στις πολιτικές που ανέδειξαν τη χώρα σε μέλος του σκληρού πυρήνα της Ευρώπης.
Ήταν η πρώτη υπουργός Ανάπτυξης την περίοδο 1996-1999. Συγκεντρώνοντας στο χαρτοφυλάκιο της το σύνολο της μικροοικονομίας από τη βιομηχανία και την ενέργεια έως το εμπόριο και τον τουρισμό, χάραξε πολιτικές που συνέβαλαν στην ανασυγκρότηση του παραγωγικού δυναμικού της χώρας.
Ως υπουργός Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης την περίοδο 1999-2001 εφάρμοσε πολιτικές ενσωμάτωσης των μεταναστών και ενίσχυσης της τοπικής αυτοδιοίκησης ενώ θεσμοθέτησε τα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ) και κατοχύρωσε νομοθετικά τη συμμετοχή των γυναικών σε ποσοστό 33% στους συνδυασμούς των Νομαρχιακών και Δημοτικών εκλογών 2002.
Ως υπουργός Περιβάλλοντος και Δημοσίων Έργων πέτυχε την επιτάχυνση και την ολοκλήρωση μεγάλων έργων της χώρας, ενώ συνέβαλε καθοριστικά στην προετοιμασία των Ολυμπιακών Αγώνων.