Δεν χρειάζεται να είσαι πολιτικός αναλυτής για να δεις ότι στη Χαριλάου Τρικούπη έχουν σκάσει χαμόγελα. Η παρουσία του Νίκου Ανδρουλάκη στη ΔΕΘ έδωσε στο ΠΑΣΟΚ ακριβώς αυτό που ήθελε: εικόνα κόμματος με «ευαγγέλιο» πρόγραμμα, ρυθμό που θυμίζει οργάνωση και το bonus του αιτήματος εκλογών που βάζει ατζέντα. Για ένα κόμμα που χρόνια έμοιαζε με τον αιώνιο φοιτητή που «κάτι πάει να πει αλλά δεν το παραδίδει ποτέ», το να παρουσιάσει μια ολοκληρωμένη κυβερνητική πρόταση ήταν βήμα – και δη με τα φώτα στραμμένα.
- Του Δημήτρη Δραγώγια
Τα στελέχη μιλούν ήδη για το «στοίχημα της Θεσσαλονίκης» που κερδήθηκε. Στηρίζονται όχι μόνο στο πρόγραμμα που παρουσιάστηκε αλλά και στη σειρά κινήσεων που το προηγήθηκαν: «μαύρες βίβλοι» κατά της κυβέρνησης, η 3η του Σεπτέμβρη με το ιστορικό φορτίο της και τώρα η ΔΕΘ. Σαν να λέμε: το σενάριο εκτελέστηκε, η παράσταση βγήκε, και το κοινό χειροκρότησε.
Το μήνυμα του Ανδρουλάκη ήταν ξεκάθαρο: το ΠΑΣΟΚ δεν παίζει «παιχνιδάκια συνεργασιών» με τη ΝΔ. Θέλει εκλογές, θέλει πολιτική αλλαγή, και για πρώτη φορά δεν ντρέπεται να πει ότι διεκδικεί την πρώτη θέση – έστω και με μία ψήφο διαφορά. Στο κόμμα το βαφτίζουν «νέα πολιτική περίοδο». Στην πράξη, είναι το πιο φιλόδοξο κάλεσμα που έχει κάνει ο Ανδρουλάκης από τότε που ανέλαβε την ηγεσία.
Και γιατί όχι; Η κυβέρνηση Μητσοτάκη δείχνει φθορά, οι αντίπαλοι της αντιπολίτευσης μοιάζουν μπλοκαρισμένοι, κι έτσι το ΠΑΣΟΚ επιχειρεί να πείσει ότι είναι «η εναλλακτική». Ακόμα κι αν ο Παύλος Μαρινάκης έσπευσε να το ειρωνευτεί ως «όταν το πρόγραμμα Θεσσαλονίκης συνάντησε το λεφτά υπάρχουν», στη Χαριλάου Τρικούπη δεν δείχνουν να πτοούνται. Αντιθέτως, απαντούν με «πλαφόν στις απευθείας αναθέσεις, νέο ΑΣΕΠ, προστασία πρώτης κατοικίας και 120 δόσεις». Λίγο σαν να λένε: «εσείς έχετε επικοινωνία, εμείς έχουμε περιεχόμενο».
Το αν αυτό αρκεί για να μετατραπεί το ΠΑΣΟΚ σε κυβερνητική δύναμη είναι άλλο θέμα. Προς το παρόν, αρκεί που ξαναβρήκαν αφήγηση. Ένα κόμμα που επί χρόνια πάλευε με το φάντασμα του «παλιού καλού εαυτού του», τώρα χαμογελά γιατί μοιάζει να ξαναγράφει κεφάλαιο. Το αν θα είναι best seller ή απλώς υποσημείωση στην πολιτική βιβλιογραφία της χώρας, θα το αποφασίσουν οι κάλπες.
Μέχρι τότε, η Χαριλάου Τρικούπη μπορεί να απολαμβάνει το προνόμιο του χαμόγελου. Στην πολιτική, δεν είναι λίγο να δείχνεις ότι –έστω και για μια στιγμή– το παιχνίδι παίζεται και για σένα.
Υποκλοπές, προγράμματα και πολιτικά déjà vu
Το Μέγαρο Μαξίμου αυτές τις μέρες θυμίζει λίγο μαθητή που διαβάζει τελευταία στιγμή για διαγώνισμα: πανικός, σημειώσεις πεταμένες παντού και μια μόνιμη αίσθηση ότι «θα μας κόψει». Με το φιάσκο του ΟΠΕΚΕΠΕ να παραμένει ανοιχτή πληγή και τις εξαγγελίες του Κυριάκου στη ΔΕΘ να μην ενθουσιάζουν ούτε τον πιο πιστό νοικοκυραίο, ήρθε και ο Ανδρουλάκης να βάλει ξανά στο τραπέζι το σκάνδαλο των υποκλοπών.
Η κυβέρνηση, αντί να ψάξει μια σοβαρή άμυνα, επέλεξε την κλασική συνταγή: επιθέσεις κατά του ΠΑΣΟΚ. Ο Παύλος Μαρινάκης, χλεύασε το πρόγραμμα ενώ στο Μαξίμου το κοστολόγισαν τέσσερα δισεκατομμύρια και στηρίζεται είτε στην ελπίδα για δημοσκοπικό θαύμα είτε σε αυξήσεις φόρων που δεν τολμά να πει.
Η απάντηση του ΠΑΣΟΚ ήταν εξίσου αναμενόμενη: «Κύριοι, κοστολογείτε λάθος, μας κατηγορείτε και μετά τα παίρνετε για δικά σας μέτρα». Ο Κώστας Τσουκαλάς μίλησε για «πανικό» στο Μαξίμου και θύμισε ότι το πρόγραμμα Ανδρουλάκη δεν είναι απλά προτάσεις σε Excel αλλά αφήγημα για μεταρρυθμίσεις και σύγκρουση με κατεστημένα. Ωραία ακούγονται, αν και η Ιστορία διδάσκει ότι τέτοια «μεγάλα λόγια» συνήθως σκοντάφτουν στην πραγματικότητα των υπουργικών θρανίων.
Το ζουμί όμως παραμένει αλλού: στις υποκλοπές. Ο Ανδρουλάκης, με το ΣτΕ να τον δικαιώνει, ξαναρωτά γιατί η ΕΥΠ δεν τον ενημερώνει ποιος και γιατί τον παρακολουθούσε. Το Μαξίμου, σε πλήρη αμηχανία, απαντάει με το κλασικό «δεν είναι αρμοδιότητα του πρωθυπουργού». Μόνο που ο ίδιος ο πρωθυπουργός ήταν αυτός που, με το «καλημέρα» της διακυβέρνησης, πήρε την ΕΥΠ υπό την άμεση εποπτεία του. Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι ότι ο Ανδρουλάκης δεν ξέρει ποιος τον παρακολουθούσε – είναι ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης ξέρει και δεν θέλει να μιλήσει.
Κι επειδή στην πολιτική το timing είναι το ήμισυ του παντός, η κυβέρνηση προτίμησε να επαναφέρει το ερώτημα «πόσο κοστίζει το πρόγραμμα ΠΑΣΟΚ;» και να ξεχάσει το κεφάλαιο «υποκλοπές». Κάτι σαν να σε ρωτούν «πού ήσουν χθες το βράδυ;» και να απαντάς «πόσο κάνει το σουβλάκι στην Καμάρα;».
Η κυβέρνηση βρίσκεται σε άμυνα, το ΠΑΣΟΚ δοκιμάζει τα πρώτα του βήματα στο ρινγκ της «κυβερνησιμότητας» και ο μέσος πολίτης βλέπει μια παράσταση όπου το σενάριο είναι παλιό αλλά οι ηθοποιοί το παίζουν με καινούργιες κορδέλες. Η μόνη σταθερά; Ότι οι υποκλοπές, όσο κι αν προσπαθούν να τις κρύψουν κάτω από το χαλί, τρίζουν σαν πάτωμα παλιάς πολυκατοικίας.
