Ο Ανώτατος Ηγέτης του Ιράν, Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, πραγματοποίησε το Σάββατο την πρώτη του δημόσια εμφάνιση από την έναρξη του 12ήμερου πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Ιράν τον περασμένο μήνα, παρευρισκόμενος σε μια τελετή πένθους την παραμονή της Ασούρα. Βίντεο έδειχνε τον 86χρονο ηγέτη να χαιρετά το πλήθος που είχε συγκεντρωθεί σε ένα τζαμί στην Τεχεράνη, αλλά δεν εκφώνησε καμία δημόσια ομιλία.
Τα αυστηρά μέτρα ασφαλείας δεν άφησαν περιθώριο για δηλώσεις
Η απουσία του Χαμενεΐ κατά τη διάρκεια του πολέμου υποδηλώνει ότι υπήρχαν αυστηρά μέτρα ασφαλείας για τον Ιρανό ηγέτη, ο οποίος έχει τον τελευταίο λόγο σε όλα τα κρατικά ζητήματα.
Η κρατική τηλεόραση στο Ιράν έδειξε τον 86χρονο ηγέτη να χαιρετά και να γνέφει καταφατικά στο πλήθος που φώναζε, το οποίο σηκώθηκε όρθιο καθώς εισήλθε και κάθισε σε ένα τζαμί δίπλα στο γραφείο και την κατοικία του στην πρωτεύουσα, Τεχεράνη.
Δεν υπήρξε άμεση αναφορά για οποιαδήποτε δημόσια δήλωση. Ιρανοί αξιωματούχοι, όπως ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου, ήταν παρόντες. Τέτοιες εκδηλώσεις πραγματοποιούνται πάντα υπό αυστηρή ασφάλεια.
Ο Χαμενεΐ φέρεται να είχε καταφύγει σε ένα κρησφύγετο κατά τη διάρκεια του πολέμου και μετά, από φόβο μήπως δολοφονηθεί. Αντ’ αυτού, είχε εκδώσει προηχογραφημένα μηνύματα και η κρατική τηλεόραση είχε μεταδώσει τα προηχογραφημένα σχόλιά του.
Η τελευταία του δημόσια εμφάνιση πριν από το ξέσπασμα του πολέμου στις 13 Ιουνίου ήταν δύο ημέρες πριν, όταν συναντήθηκε με μέλη του κοινοβουλίου.
Αφού οι ΗΠΑ εισέβαλαν άμεσα στον πόλεμο βομβαρδίζοντας τρεις βασικές πυρηνικές εγκαταστάσεις στις 22 Ιουνίου, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ έστειλε προειδοποιήσεις μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στον Χαμενεΐ ότι η Ουάσινγκτον γνώριζε πού βρισκόταν, αλλά δεν είχε σχέδια να τον σκοτώσει, «τουλάχιστον προς το παρόν».
Η ανταλλαγή δηλώσεων Αμερικής – Ιράν με φόντο την εκεχειρία
Στις 26 Ιουνίου, λίγο μετά την έναρξη της εκεχειρίας, ο Χαμενεΐ έκανε την πρώτη του δημόσια δήλωση εδώ και μέρες, λέγοντας σε μια προηχογραφημένη δήλωση ότι η Τεχεράνη είχε καταφέρει ένα «χαστούκι στο πρόσωπο της Αμερικής» χτυπώντας μια αμερικανική αεροπορική βάση στο Κατάρ και προειδοποιώντας για περαιτέρω επιθέσεις από τις ΗΠΑ ή το Ισραήλ στο Ιράν.
Τραμπ απάντησε, σε δηλώσεις του προς δημοσιογράφους και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης: «Κοιτάξτε, είστε ένας άνθρωπος με μεγάλη πίστη. Ένας άνθρωπος που χαίρει μεγάλου σεβασμού στη χώρα του. Πρέπει να πείτε την αλήθεια. Σας έφαγαν άδοξα».
Πορεία στην Τεχεράνη το Σάββατο για να δείξουν την υποστήριξή τους στον ανώτατο ηγέτη του Ιράν, Αγιατολάχ Χαμενεΐ, και στους στρατιωτικούς ηγέτες που σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια ισραηλινών επιθέσεων.
Το Ιράν έχει παραδεχτεί τους θανάτους περισσότερων από 900 ανθρώπων στον πόλεμο, καθώς και χιλιάδες τραυματίες. Έχει επίσης επιβεβαιώσει σοβαρές ζημιές στις πυρηνικές του εγκαταστάσεις και έχει αρνηθεί την πρόσβαση σε αυτές σε επιθεωρητές του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας του ΟΗΕ.
Διεκόπη η συνεργασία με την πυρηνική εποπτική αρχή
Ο πρόεδρος του Ιράν διέταξε την Τετάρτη τη χώρα να αναστείλει τη συνεργασία της με την πυρηνική εποπτική αρχή, περιορίζοντας περαιτέρω την ικανότητα των επιθεωρητών να παρακολουθούν ένα πρόγραμμα που εμπλουτίζει ουράνιο σε επίπεδα που πλησιάζουν τα όπλα.
Παραμένει ασαφές πόσο σοβαρά έχουν υποστεί ζημιές οι πυρηνικές εγκαταστάσεις μετά τις έντονες αεροπορικές επιδρομές του Ισραήλ και των ΗΠΑ, εάν είχε μετακινηθεί εμπλουτισμένο ουράνιο ή φυγοκεντρητές πριν από τις επιθέσεις και εάν η Τεχεράνη θα εξακολουθούσε να είναι πρόθυμη να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες για το πυρηνικό της πρόγραμμα, οι οποίες ανεστάλησαν όταν το Ισραήλ εξαπέλυσε την αιφνιδιαστική του επίθεση.
Το Ισραήλ στόχευσε κυρίως το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν κατά τη διάρκεια του πολέμου, αλλά έπληξε επίσης το πυραυλικό πρόγραμμα της Ισλαμικής Δημοκρατίας, τα συστήματα αεράμυνας, υψηλόβαθμους αξιωματούχους του στρατού και του Σώματος Ισλαμικής Επανάστασης και ατομικούς επιστήμονες.
Σε αντίποινα, το Ιράν εκτόξευσε περισσότερους από 550 βαλλιστικούς πυραύλους εναντίον του Ισραήλ, οι περισσότεροι από τους οποίους αναχαιτίστηκαν, σκοτώνοντας 28 άτομα και προκαλώντας ζημιές σε πολλές περιοχές.
Τελετή μνήμης για τον θάνατο που προκάλεσε ρήγμα στο Ισλάμ
Η τελετή που διοργάνωσε ο Χαμενεΐ το Σάββατο ήταν μια ανάμνηση του μαρτυρίου του εγγονού του Προφήτη Μωάμεθ, Χουσεΐν, τον 7ο αιώνα.
Οι Σιίτες αντιπροσωπεύουν πάνω από το 10% των 1,8 δισεκατομμυρίων Μουσουλμάνων στον κόσμο και θεωρούν τον Χουσεΐν ως τον νόμιμο διάδοχο του Προφήτη Μωάμεθ. Ο θάνατος του Χουσεΐν στη μάχη από τα χέρια των Σουνιτών στην Καρμπάλα, νότια της Βαγδάτης, δημιούργησε ρήγμα στο Ισλάμ και συνεχίζει να παίζει βασικό ρόλο στη διαμόρφωση της σιιτικής ταυτότητας.
Στο κυρίως σιιτικό Ιράν, οι κόκκινες σημαίες αντιπροσώπευαν το αίμα του Χουσεΐν και οι μαύρες σκηνές και τα ρούχα της κηδείας αντιπροσώπευαν το πένθος. Οι πομπές ανδρών που χτυπούσαν το στήθος και αυτομαστιγώνονταν επέδειξαν ζήλο. Κάποιοι ψέκασαν νερό πάνω στους πενθούντες μέσα στην έντονη ζέστη.