Παρατηρώντας τις λεπτομέρειες, τις αντιδράσεις και τη στάση του Ισραήλ, του Αραβικού κόσμου, των Η.Π.Α. και της Ευρώπης απέναντι στις παραβιάσεις της εκεχειρίας στη Γάζα, γεννάται η απορία πόσα μέτρα και πόσα σταθμά υπάρχουν στην προσέγγιση του διεθνούς δικαίου και της εφαρμογής συμφωνιών.
Στο Σαρμ Ελ Σέιχ για παράδειγμα, Ευρωπαίοι και Άραβες χειροκρότησαν τη Συμφωνία Τράμπ. Μόνο η Γερμανία και η Γαλλία επιχείρησαν να θέσουν έναν προβληματισμό αλλά στο ζύγι των εντυπώσεων υπαναχώρησαν στη λογική Give peace a chance…
Και ίσως καλά έκαναν. Καλύτερα μια κακή συμφωνία, παρά πόλεμος και θανατικό δίχως ανάσα.
Όσοι έχουν βιώσει τον πόλεμο καταλαβαίνουν απόλυτα τη σημασία της σιγής των όπλων. Όμως αυτό δεν αλλάζει την ποιότητα και τις πιθανότητες επιτυχίας της συμφωνίας.
Το τελευταίο ραντεβού στην Αλάσκα
Για παράδειγμα έχουν περάσει περισσότεροι από δύο μήνες από την τελευταία του συνάντηση κορυφής με τον Πούτιν στο Άνκορατζ της Αλάσκας. Η συνάντηση εκείνη, η οποία διήρκεσε σχεδόν τρεις ώρες, έληξε χωρίς συμφωνία, καθώς και οι δύο ηγέτες είχαν επαινέσει την πρόοδο αλλά προκοπή δεν είδαν αφού οι θέσεις τη Μόσχας ξεπερνούσαν τα όρια αποδοχής των Ευρωπαίων ενώ οι εγγυήσεις ήταν το μεγάλο ζητούμενο. Θα μπορούσε κάποιος να κάνει μια αντιστοίχιση στα σημεία, με τη συμφωνία της Γάζας και να καταλήξει σε κοινά στοιχεία. Όχι μόνο δεν υπάρχουν εγγυήσεις και χρονοδιαγράμματα αλλά η συμφωνία έχει παραβιαστεί τουλάχιστον 50 φορές από το Ισραήλ – παραβίαση υπήρξε και από τη Χαμάς αλλά αφορά χρόνους παράδοσης των σορών των ομήρων. Οι παραβιάσεις του Ισραήλ έχουν κόστος σε ανθρώπινες ζωές και λειτουργούν προκλητικά επιδιώκοντας την κατάρρευση της Συμφωνίας και την επανέναρξη των επιχειρήσεων στη Γάζα.
Άρα ; Γιατί απορρίπτεις ένα πείραμα αντίστοιχο της Γάζας στην Ουκρανία; Δεν θα σωθούν ανθρώπινες ζωές και εκεί αν επιτευχθεί μια κατάπαυση του πυρός με ενδιάμεση διαπραγματευτική περίοδο; Δεν θα ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος διεύρυνσης του πολέμου από ένα πιθανό ατύχημα ;
Η αποτύπωση του πολέμου στην Ουκρανία σε γεωγραφικά δεδομένα αφήνει το Κίεβο με μια βαριά πληγή. Την απώλεια εδαφών. Ωστόσο η εξάρτηση της Ουκρανίας από τα Δυτικά οπλικά συστήματα, καθιστά το Ζελένσκι απόλυτα εξαρτημένο από τις βουλές Αμερικανών και Ευρωπαίων.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες επιμένοντας σε μια παράλογη πολιτική στρατιωτικής ανάπτυξης απορρίπτουν τη τακτική επαναπροσέγγισης με τη Μόσχα και παύσης των εχθροπραξιών στο ουκρανικό μέτωπο. Βεβαίως ο Τράμπ το επιχειρεί στη λογική του αδειάσματος του Κιέβου εξυπηρετώντας τις προσδοκίες Πούτιν.
Ξεχάστηκε η δράση του IDF Γάζα
Όπως ακριβώς συνέβη και με τη Γάζα. Δυνάμεις ξένες με τα παλαιστινιακά εδάφη θα αναλάβουν – εαν προχωρήσει η συμφωνία – την ασφάλεια στη Γάζα. Η παλαιστινιακή αυτοδιάθεση δεν υπάρχει πουθενά στο κείμενο. Το Ισραήλ θα διατηρήσει στρατιωτικές δυνάμεις στο 60% της Γάζας για όσο εκτιμά ότι συντρέχουν οι λόγοι. Καμία αναφορά στη μη προσάρτηση παλαιστινιακών εδαφών στη Δυτική Όχθη (Ε1) από Τράμπ παρά τη δέσμευση του επ’ αυτού. Τέλος δεν γίνεται αναφορά στην αγριότητα του πολέμου στη Γάζα και στο χαρακτήρα που έλαβε μέσα από τη δράση του Ισραηλινού στρατού. Αυτόν της γενοκτονίας.
Μιας γενοκτονίας η οποία έστω και δειλά έχει ανοίξει ως κουβέντα στο εσωτερικό του Ισραήλ, αλλά η Ευρώπη των αξιών, του σεβασμού, της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ισότητας, του κράτους δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αρνείται να κατονομάσει.
Χαρακτηριστικό του πως προσεγγίζονται στο Ισραήλ οι κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου και γενοκτονία είναι το άρθρο που δημοσίευσε στο 972magazine ο Abraham Yuval σκηνοθέτης του No Other Land.
Ο τίτλος είναι αρκετά κατατοπιστικός:
Ένας στόχος τη φορά: Η λογική που βοήθησε τους Ισραηλινούς φιλελεύθερους να διαπράξουν γενοκτονία
Προσθέτοντας έναν στρατιωτικό στόχο σε κάθε πράξη δολοφονίας, οι Ισραηλινοί όλων των αποχρώσεων μπορούσαν να συμμετάσχουν στη σφαγή χωρίς να αμφισβητήσουν την ηθική των πράξεών τους.
Ο Yuval συμμετείχε σε ένα ακαδημαϊκό συνέδριο με θέμα τη γενοκτονία στη Γάζα και περιγράφοντας το σημειώνει:
“Ο πρώτος ομιλητής επιχειρώντας να δικαιολογήσει τις ενέργειες του IDF χρησιμοποίησε το εξής επιχείρημα: “Στην καλύτερη περίπτωση, το Ισραήλ μπορεί να καταστρέφει τη Γάζα, αλλά οι ενέργειές του καθοδηγούνται από στρατιωτικούς στόχους και όχι από «πρόθεση καταστροφής» μιας συγκεκριμένης ομάδας «ως τέτοιας», όπως ορίζει η Σύμβαση για τη Γενοκτονία. Χωρίς αυτή την πρόθεση, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο όρος γενοκτονία δεν ισχύει.
Αυτό που βρίσκεται στην καρδιά όλων αυτών των δικαιολογιών είναι η απανθρωποποίηση των Παλαιστινίων. Οι στρατιώτες που έσφαξαν 300 ανθρώπους για να σκοτώσουν ένα μόνο μέλος της Χαμάς μου είπαν ότι πιθανότατα δεν θα το είχαν κάνει αν ένα εβραϊκό παιδί βρισκόταν στο κτίριο.
Η απανθρωποποίηση κινείται προς δύο κατευθύνσεις: Όχι μόνο μετατρέπει το θύμα σε μια τερατώδη απειλή, αλλά κάνει και το αντίθετο – το μετατρέπει σε σκόνη, το συρρικνώνει μέχρι να εξαφανιστεί. Έτσι ένας στρατιώτης που εκτελεί μια καθορισμένη αποστολή μπορεί να δικαιολογήσει τη δολοφονία 300 ανθρώπων. Δεν θεωρούνται ως 300 μοναδικοί άνθρωποι, αλλά απλώς σημεία δεδομένων σε ένα λογισμικό που υπολογίζει τις «παράπλευρες απώλειες».
Κάποιοι διαβάζουν το ολοκαύτωμα κατά το δοκούν
Πολλοί Εβραίοι-Ισραηλινοί έχουν κατανοήσει τις εξελίξεις των τελευταίων δύο ετών μέσα από τη γλώσσα του Ολοκαυτώματος. Ένας φίλος από την παιδική ηλικία που έγινε αξιωματικός καριέρας του στρατού και που δεν μου μιλάει πλέον, έγραψε στο Facebook ότι πριν από τις 7 Οκτωβρίου φρόντισε να παρακολουθήσει δημόσιες μαρτυρίες επιζώντων του Ολοκαυτώματος «για να σημαδευτεί όσο το δυνατόν περισσότερο» και έτσι να βρει σκοπό στο έργο του. Μετά τη σφαγή της Χαμάς, την οποία θεωρεί έργο των σημερινών Ναζί, έγραψε ότι μπορεί πλέον να κατανοήσει βαθιά τον πόνο των επιζώντων του Ολοκαυτώματος.
Άλλοι στο Ισραήλ και σε όλο τον κόσμο —συμπεριλαμβανομένου και εμού— εξέτασαν τη σφαγή αμάχων από το Ισραήλ, τα πεινασμένα παιδιά της Γάζας, τους μαζικούς τάφους και τον ατελείωτο αναγκαστικό εκτοπισμό και σκέφτηκαν τα ίδια γεγονότα από την αντίθετη οπτική γωνία.
Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι η εικόνα του Ολοκαυτώματος μπορεί να χρησιμεύσει τόσο για να δικαιολογήσει την καταστροφή της Γάζας όσο και για να την κατακρίνει. Αυτό το παράδοξο μιλάει για τη δύναμη της γενοκτονίας ως κυρίαρχης ηθικής γλώσσας της εποχής μας, και για την πραγματικότητα ότι οι Παλαιστίνιοι πρέπει συχνά να μεταφράζουν τα βάσανά τους σε αυτή τη γλώσσα για να καταφέρουν να ακουστούν ως θύματα” αναφέρει στο άρθρο του ο Yuval Abraham.
Την ώρα λοιπόν που Ευρώπη κι Αμερική κλείνουν τα μάτια στην πραγματικότητα της Γάζας, ο Ντόναλντ Τράμπ συνειδητοποιεί με ταχύς ρυθμούς ότι θα πρέπει να διαχειριστεί μια προβληματική κατάσταση στη Μέση Ανατολή αλλά πρωτίστως να αποτρέψει την κατάρρευση της συμφωνίας. Για αυτό κι έστειλε σύσσωμο το Προεδρικό περιβάλλον στο Τελ Αβίβ. Την ίδια ώρα Μάρκο Ρούμπιο και Σεργκέι Λαβρόφ συνομιλούσαν τηλεφωνικά για να προετοιμάσουν τη συνάντηση της επόμενης εβδομάδας μεταξύ Τράμπ – Πούτιν. Έχοντας κατά νου τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα στη Μέση Ανατολή και ακούγοντας τους όρους της Μόσχας, ο Ρούμπιο φέρεται να είπε στον Αμερικανό Πρόεδρο πως η ρωσική θέση δεν έχει απομακρυνθεί από την προηγούμενη μαξιμαλιστική της στάση και υπό αυτό το πρίσμα η συνάντηση της επόμενης εβδομάδας δεν θα είχε νόημα.
Τα δεδομένα στο Παλαιστινιακό και στο Ουκρανικό έχουν τεράστια διαφορά και απόσταση. Ωστόσο η προσχηματική αγωνία όσων επιχειρούν να επηρεάσουν ή να έχουν λόγο στις εξελίξεις στο Ουκρανικό, παύει να υπάρχει όταν μπρος τους αναδύεται η Ισραηλινο-Παλαιστινιακή διένεξη.
Διαβάστε επίσης
Γάζα: Επιχείρηση «Σώστε τη Συμφωνία» για Κουσνέρ και Γουίτκοφ
Από μια κλωστή κρέμεται η εκεχειρία στη Γάζα