Σε μια περίοδο αυξημένων γεωπολιτικών εντάσεων, η Γερμανία αντιμετωπίζει τη ρωσική «απειλή» ως απολύτως υπαρκτό ενδεχόμενο και προχωρά σε εκτεταμένη στρατιωτική, πολιτική και κοινωνική προετοιμασία για το σενάριο πολέμου. Από τα εξοπλιστικά προγράμματα και τη στρατιωτική θητεία έως τα νοσοκομεία και τα σχολεία, ολόκληρος ο κρατικός μηχανισμός μπαίνει σε λογική «πολεμικής ετοιμότητας».
Σενάρια άρθρου 5 και το σχέδιο «Επιχείρηση Γερμανία»
Η Γερμανία συγκαταλέγεται πλέον στις χώρες που λαμβάνουν πιο σοβαρά από ποτέ το ενδεχόμενο ευρείας σύγκρουσης με τη Ρωσία. Η πρόσφατη ανάπτυξη του συστήματος αεράμυνας Arrow, πρώτη φορά σε ευρωπαϊκό έδαφος, αποτελεί μόνο μία πτυχή αυτής της στροφής. Παράλληλα, κρατικές υπηρεσίες και ένοπλες δυνάμεις επεξεργάζονται σενάρια ενεργοποίησης του άρθρου 5 του ΝΑΤΟ, που προβλέπει συλλογική άμυνα σε περίπτωση επίθεσης σε κράτος-μέλος της Συμμαχίας.
Στο επίκεντρο αυτής της προετοιμασίας βρίσκεται το απόρρητο στρατιωτικό σχέδιο με την ονομασία «Operation Deutschland» («Επιχείρηση Γερμανία»). Πρόκειται για έναν αναλυτικό σχεδιασμό της Bundeswehr, ο οποίος περιγράφει πώς θα οργανωθεί η χώρα τόσο για την άμυνά της όσο και για τη στήριξη των συμμάχων της σε περίπτωση πολέμου μεγάλης κλίμακας στην Ευρώπη.
Ο παράγοντας Τραμπ και ο φόβος ευρωπαϊκής μοναξιάς
Η ανησυχία στο Βερολίνο εντείνεται από την αβεβαιότητα γύρω από τον ρόλο των Ηνωμένων Πολιτειών. Με τον Ντόναλντ Τραμπ ξανά στον Λευκό Οίκο, Γερμανοί αξιωματούχοι εξετάζουν το ενδεχόμενο η Ευρώπη να κληθεί να αντιμετωπίσει μια ρωσική επίθεση με περιορισμένη ή αβέβαιη αμερικανική στήριξη. Το ενδεχόμενο αυτό λειτουργεί ως επιταχυντής των αποφάσεων για ενίσχυση της ευρωπαϊκής –και ειδικά της γερμανικής– στρατιωτικής αυτονομίας.
Θητεία και κοινωνικές αντιδράσεις στο εσωτερικό
Οι γεωπολιτικές εξελίξεις έχουν άμεσο αντίκτυπο και στην εσωτερική πολιτική σκηνή της Γερμανίας. Η συζήτηση για την επαναφορά της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας, 14 χρόνια μετά την κατάργησή της, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, ιδιαίτερα μεταξύ των νέων. Μαθητικές κινητοποιήσεις και απεργίες σημειώθηκαν το τελευταίο διάστημα, με κεντρικό σύνθημα «Δεν θέλουμε να γίνουμε τροφή για τα κανόνια».
Η διαδικασία προβλέπει αρχικά υποχρεωτική απογραφή και συμπλήρωση ερωτηματολογίου για όλους τους 18χρονους άνδρες, ενώ οι γυναίκες θα συμμετέχουν σε εθελοντική βάση. Στόχος είναι να καλυφθούν οι ανάγκες της Bundeswehr μέσω εθελοντικής στράτευσης, με το ενδεχόμενο πλήρους επαναφοράς της υποχρεωτικής θητείας να παραμένει ανοιχτό αν οι αριθμοί δεν επαρκέσουν.
Εξοπλισμοί και εκτόξευση των αμυντικών δαπανών
Την ίδια στιγμή, η Γερμανία υλοποιεί ένα από τα μεγαλύτερα εξοπλιστικά προγράμματα της μεταπολεμικής ιστορίας της. Στο επίκεντρο βρίσκονται τεθωρακισμένα οχήματα, άρματα, συστήματα πυροβολικού μεγάλου βεληνεκούς, drones, αντιαεροπορικά συστήματα, καθώς και επενδύσεις σε δορυφορικές και κυβερνο-δυνατότητες.
Ο αμυντικός προϋπολογισμός έχει σχεδόν διπλασιαστεί, παρά τις σημαντικές περικοπές σε άλλα υπουργεία. Υπό την πίεση και των αμερικανικών απαιτήσεων στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, η Γερμανία σχεδιάζει να διαθέσει περίπου το 3,5% του ΑΕΠ της για την άμυνα, ποσοστό που σηματοδοτεί ριζική αλλαγή φιλοσοφίας.
Υγεία, ενέργεια και πολιτική προστασία σε πολεμικό σχεδιασμό
Η πολεμική προετοιμασία δεν περιορίζεται στις ένοπλες δυνάμεις. Υπουργεία χωρίς άμεση σχέση με την άμυνα έχουν ήδη εντάξει σενάρια πολέμου στον προγραμματισμό τους. Το υπουργείο Υγείας επεξεργάζεται νέα νομοθεσία για την Υγεία και την Ασφάλεια έως το 2026, ενώ νοσοκομεία και υγειονομικές υπηρεσίες σχεδιάζουν πώς θα ανταποκριθούν σε θερμό επεισόδιο ή γενικευμένη σύρραξη.
Στο Βερολίνο έχει εκπονηθεί ειδικό σχέδιο έκτακτης ανάγκης για πολεμικές ή υβριδικές απειλές, που προβλέπει διασφάλιση κρίσιμων υπηρεσιών, εφεδρική παροχή ρεύματος, επάρκεια φαρμάκων και δυνατότητα μεταφοράς και κατανομής ασθενών. Παράλληλα, το υπουργείο Οικονομίας και Κλίματος επικεντρώνεται στην ενεργειακή ασφάλεια και την ανθεκτικότητα των υποδομών, ενώ το υπουργείο Εσωτερικών δίνει έμφαση στην αναβάθμιση της πολιτικής προστασίας και στον καλύτερο συντονισμό όλων των εμπλεκόμενων φορέων.
Ορίζοντας το 2030 και η στρατηγική στροφή της Ευρώπης
Σύμφωνα με δημόσιες τοποθετήσεις Γερμανών αξιωματούχων, η ρωσική απειλή θα μπορούσε να υλοποιηθεί έως το 2030, με ορισμένους να εκτιμούν ότι η Μόσχα ενδέχεται να κινηθεί νωρίτερα, πριν προλάβουν να οργανωθούν πλήρως η Γερμανία και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Στο Βερολίνο προκαλεί ανησυχία και το γεγονός ότι την επόμενη χρονιά την προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε. θα έχουν χώρες με παράδοση στρατιωτικής ουδετερότητας, όπως η Κύπρος και η Ιρλανδία.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, η φιλοπολεμική –ή, όπως τη χαρακτηρίζουν οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι, «ρεαλιστική αμυντική»– στροφή της Γερμανίας φαίνεται να έχει παγιωθεί, επηρεάζοντας καθοριστικά και τη συνολική πορεία της Ευρώπης απέναντι στις νέες γεωπολιτικές απειλές.
Διαβάστε επίσης:
Τραμπ: «Όπλο μαζικής καταστροφής» χαρακτηρίζει τη φαιντανύλη
ΗΠΑ: Τρία νέα αεροπορικά πλήγματα εναντίον ταχύπλοων στον ανατολικό Ειρηνικό – Οκτώ νεκροί
