Δώδεκα χρόνια εκτός παιχνιδιού είναι πολλά. Δεκατέσσερα χρόνια μακριά από τον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης είναι αιώνας. Στο μεταξύ, γεννήθηκαν και μεγάλωσαν ψηφοφόροι που ξέρουν το ΠΑΣΟΚ μόνο ως αστείο στο Twitter ή ως remix του ύμνου του σε πάρτι Erasmus. Και τώρα, ξαφνικά, το κόμμα που όλοι έθαβαν σαν πολιτικό δεινόσαυρο εμφανίζεται ξανά στη Βουλή ως ο δεύτερος πόλος του πολιτικού συστήματος.
- Του Δημήτρη Δραγώγια
Η ερώτηση, όμως, δεν είναι αν το ΠΑΣΟΚ πήρε τη θέση. Η ερώτηση είναι αν μπορεί να την κρατήσει. Και κυρίως, αν μπορεί να την αξιοποιήσει. Γιατί η αξιωματική αντιπολίτευση δεν είναι φωτογραφία σε βιτρίνα, είναι καθρέφτης: πρέπει να δείχνεις τι διαφορετικό φέρνεις, να προετοιμάζεις την εναλλακτική, να πείθεις πως αύριο μπορείς να κυβερνήσεις.
Το ΠΑΣΟΚ έχει δύο τεράστια βάρη:
- Την κληρονομιά των μνημονίων, της διαφθοράς, της πελατειακής κουλτούρας που ακόμα καίει.
- Και την ταυτότητά του, που χάθηκε κάπου ανάμεσα σε διασπάσεις, μετονομασίες και μια δεκαετία που το ίδιο το κόμμα έκανε πως δεν υπάρχει.
Κι έχει και μια τεράστια ευκαιρία: η κοινωνία διψά για σοβαρότητα, για σταθερότητα, για πολιτική χωρίς κραυγές. Ο ΣΥΡΙΖΑ εξαντλήθηκε, η ΝΔ κυβερνά με φθορά, κι αν κάτι μπορεί να κάνει το ΠΑΣΟΚ είναι να θυμίσει ότι υπήρξε κάποτε η «κανονική» δύναμη αλλαγής.
Αλλά η Ελλάδα του 2025 δεν είναι η Ελλάδα του 1981. Δεν αρκεί να φωνάζεις «Αλλαγή»· πρέπει να εξηγήσεις με ακρίβεια τι σημαίνει αυτό σε μια εποχή όπου ο νέος δεν ξέρει αν θα πληρώσει ενοίκιο, αν θα βρει δουλειά με αξιοπρέπεια, αν θα μείνει στη χώρα. Η πολιτική γλώσσα χρειάζεται update. Και το μεγάλο στοίχημα του ΠΑΣΟΚ είναι να δείξει πως δεν είναι «το κόμμα των γονιών μας», αλλά κόμμα που μπορεί να μιλήσει στο σήμερα.
Το δίλημμα είναι απλό:
Θα γίνει το ΠΑΣΟΚ ξανά κόμμα εξουσίας, δηλαδή φορέας εναλλακτικής διακυβέρνησης;
Ή θα μείνει κόμμα-μουσείο, που συγκινεί με τον ήλιο του αλλά δεν καίει πια;
Η αξιωματική αντιπολίτευση είναι σαν μια δεύτερη ευκαιρία σε σχέση: μπορεί να σε βγάλει από τα παλιά λάθη και να σε πάει πιο ώριμο στο μέλλον, ή να σε γυρίσει σε έναν φαύλο κύκλο déjà vu. Το ΠΑΣΟΚ έχει ξαναδεί τη δόξα και την καταστροφή. Το στοίχημα είναι αν θα μπορέσει να ξαναδεί και την εξουσία – όχι ως ανάμνηση, αλλά ως πραγματικότητα. Γιατί, αν η πολιτική είναι υπόσχεση, η ερώτηση είναι αν το ΠΑΣΟΚ έχει πια κάτι να υποσχεθεί.